به گزارش ایسنا، سردار بتولی در نخستین همایش آمار جنایی، با بیان اینکه آمار سرآغاز هر نوع برنامه‌ریزی است و آمارها حکم قطب‌نما را برای مسئولان و تصمیم‌گیران ایفا می‌کنند گفت: طبیعتا بهره‌گیری از آمارهای جنایی در بحث پیشگیری بسیار مهم است و پیشگیری بدون برنامه‌ریزی و برنامه‌ریزی بدون آمار امکان‌پذیر نیست.
بتولی با بیان اینکه در ارائه آمارها دو مشکل بزرگ و اساسی وجود دارد، در تشریح این مشکلات اساسی گفت: آمارهای ما ناقص است و حجم آمارهای سیاه و خاکستری بالاست و گاها دیده می‌شود که آمارها با وضعیت موجود انطباق ندارد.
وی با بیان اینکه باید بررسی شود که چرا واقعیت جرم در جامعه با واقعیت‌ها انطباق ندارد گفت: به عنوان مثال در بحث تجاوز به عنف بر اساس آمارها در سال 89 حدود 968 تجاوز به عنف ثبت شده است که حدود بیش از 50 درصد آن به نوعی به بحث روابط همجنس و حدود 45 درصد آن نیز بحث تجاوز به عنف مطرح بوده است که همگی ما می‌دانیم و قبول داریم که این آمارها با واقعیت انطباق ندارد.
رئیس پلیس آگاهی ناجا با بیان اینکه پلیس آگاهی برای واقعی‌تر شدن آمارها سه راه حل را برای اعلام آمار به استان‌ها ابلاغ کرده است گفت: در روش اول به برخی از استان‌ها اعلام کرده‌ایم که وقوع و کشف جرم و دستگیری متجاوز را اعلام نکنند، از گروه دیگر خواسته‌ایم در صورتی که تجاوز به عنف در استان‌ها و محل خدمت آنان رخ داد پس از کشف به عنوان سرقت به عنف معرفی شوند چرا که در بسیاری از موارد سرقت‌هایی نیز از اسیب دیده صورت می‌گیرد و از ماموران خواسته شود که به بحث سرقت توجه کنند.
وی افزود: از گروه سوم نیز خواسته شده است که عین ماوقع را اعلام کنند و ضمن اطلاع‌رسانی از افراد آسیب‌دیده نیز بخواهند که نسبت به ثبت و اعلام شکایت خود مبادرت کنند.
بتولی با بیان اینکه هنوز آزمایشات به نتیجه نرسیده است گفت: اما بر اساس آمارهایی که تاکنون اعلام شده و همچنین تجربه نشان داده است که عده زیادی پس از مطرح‌شدن ماوقع حادثه اقدام به مطرح کردن شکایت خود کرده‌اند. اما آیا اینکه این اعلام دقیق، اعلام جرم به نفع جامعه است یا آیا قبح گناه را می‌ریزاند یا باعث ایجاد احساس ناامنی در کشور می‌شود باید تحقیقاتی صورت بگیرد.
رئیس پلیس آگاهی ناجا در تشریح علل ناقص بودن آمارهای موجود گفت: گاه دیده می‌شود که فرد قربانی علاقه‌ای به اعتراف و ثبت شکایت ندارد چرا که خود به عنوان صید به سراغ صیاد رفته است که در پرونده‌هایی مانند شرکت‌های هرمی یا رمالی این موضوع به وضوح دیده می‌شود اما گاه نیز دیده می‌شود که مردم از ترس آبروریزی اقدام به ثبت شکایت نمی‌کنند.
به گفته بتولی مراحل و سیر طولانی دادرسی نیز یکی دیگر از علل استقبال مردم از ثبت شکایت عنوان کرد.
گاهی مجرمان ما را دور می‌زنند
وی با بیان اینکه پلیس نیز در مواردی انگیزه کشف همه جرم را ندارد گفت: بر اساس قوانین این فرد سارق به حکمی مجازات می‌شود اما پس از گذشت مدتی یا با قید ضمانت یا در هنگام مرخصی آزاد شده و گاه دیده می‌شود مجددا این فرد به انجام اعمال مجرمانه روی می‌آورد و هرچه تلاش کنیم تاثیری در مجازات این فرد ندارد.
رئیس پلیس آگاهی ناجا با بیان اینکه گاهی مجرمان ما را دور می‌زنند گفت: در مورد برخورد با پارتی‌ها دستمان بسته است. بر اساس آمار برگزاری پارتی‌ها کاهش یافته است اما هنوز هست و در واقعیت می‌بینیم که افرادی که اقدام به برگزاری پارتی و مهمانی مختلط می‌کنند تعدادی پیرمرد و پیرزن یا کودک را در جمع خود قرار داده و عنوان می‌کنند که این مهمانی محفل خانوادگی است در حالی که همه روابط مهمانی‌های مختلط در آن برقرار است و دست پلیس در این رابطه بسته است.
وی با طرح این سوال که آیا این آماری که امروزه مطرح است مشکل ما را در بحث پیشگیری حل می‌کند؟ گفت: مشکل ما در پیشگیری، آمار وقوع نیست و ما نیازمند آمار کیفی هستیم.
بتولی افزود: ما در بحث آمار، آمار ریز و تخصصی نیاز داریم. ما فقط وقوع جرم توسط مجرم را نمی‌خواهیم. شرایط اجتماعی، جامعه شناختی مجرم و جرم را نیز لازم داریم.
سالانه حدود دو هزار و 500 قتل در کشور رخ می‌دهد
رئیس پلیس آگاهی ناجا با بیان اینکه سالانه حدود دو هزار و 500 قتل در کشور رخ می‌دهد گفت: به صورت میانگین 90 درصد از این قتل‌ها کشف می‌شود و ما نیاز داریم که بدانیم قاتل چه ویژگی روحی اجتماعی داشته است.
وی با بیان اینکه بخشی از قتل‌های خانوادگی به مسئله فعالیت و کارکردن زن در خارج از منزل مربوط می‌شود گفت: مرد می‌خواهد از حقوق زن استفاده کند اما حاضر نیست هزینه‌هایی را نیز پرداخت کند و شب که خسته به منزل مراجعه می‌کند از زن توقع دارد که نقش سنتی خود را ایفا کرده و به او خاکشیر یخمال بدهد و زن نیز حاضر نیست تابعیت‌پذیری گذشته را داشته باشد و این سبب برخورد و نزاع در خانه می‌شود.
بتولی با بیان اینکه برای دسترسی و دستیابی به آمار کیفی باید از تحقیقات و مشاهدات افسر پرونده که در صحنه جرم حضور داشته است، استفاده کنیم، گفت: افسر پرونده نیز بنا به دلایلی هم انگیزه کمی در این مورد دارد و هم به دلیل حجم پرونده‌ها فرصت این گونه استخراج کیفی آمار را ندارد.
رئیس پلیس آگاهی با بیان اینکه وقوع و رسیدگی به جرایم دارای یک چرخه است، گفت: هر ساله با افزایش پرونده در این چرخه روبرو هستیم و با وجود آن که تعداد این پرونده‌ها چشمگیر نیست اما بر روی کار ماموران و افسران تاثیر می‌گذارد.
بتولی با بیان اینکه اعمال مجرمانه به شدت روی احساس امنیت مردم تاثیر می‌گذارد، گفت: سارقان مسلح تاثیر زیادی بر روی مردم ندارند اما آن فردی که کپسول گاز یا خودرویی را سرقت می‌کند چون جامعه این مسئله را می‌فهمند بر روی احساس امنیت آنان بسیار تاثیر می‌گذارد.
وی با بیان اینکه 70 درصد اقدامات کلانتری بر اساس اظهارات مردمی انجام می‌گیرد و 60 درصد فعالیت کارآگاهان نسخه‌اش در کلانتری بسته شده است گفت: در این شرایط از افسر پرونده خواست که ویژگی روحی و روانی مجرم را بررسی کند.
به گفته بتولی، نگاه پلیس در هنگام دریافت اطلاعات مجازات محوری است.
رئیس پلیس آگاهی ناجا افزود: پلیس در حالی که باید در خدمت محاکم باشد و قاضی را در رساندن به ادله کمک کند باید ویژگی‌های روحی و روانی مجرمان را نیز بررسی کند که این امکان‌پذیر نیست.
وی با بیان اینکه برای رسیدن به این مهم باید مراکز تحقیقاتی ایجاد شود گفت: علاوه بر ایجاد مراکز تحقیقاتی تجارب افسر پرونده در پلیس آگاهی و کلانتری‌ها نیز لازم است و اگر این تجربه وجود نداشته باشد اطلاعات و خروجی مراکز تحقیقاتی دردی را دوا نمی‌کند.
بتولی با بیان اینکه ما نیاز به تقویت آمار جرایم از نظر کمی و کیفی داریم، جامعه را به سه منطقه سفید، زرد و قرمز تقسیم‌بندی کرد و گفت: در یک جامعه سالم (سفید) که والدین، خانواده، مدرسه و غیره متولی آن هستند می‌توان به راحتی پیشگیری کرد اما در منطقه زرد که جامعه آسیب‌پذیر و آسیب‌دیده در آن وجود دارد هنگامی که فرد در این مرحله بیفتد در شیب و سرازیری خطا افتاده شده است.
وی با بیان اینکه منطقه زرد در حال تاثیرگذاری در منطقه سفید و قرمز است، گفت: ناهنجاری‌های رفتاری و بزه‌کاری‌های اجتماعی روز به روز به عنوان یک فرهنگ در جامعه پذیرفته می‌شود و امکان نزدیکی بخش سفید و قرمز را ایجاد می‌کند.
رئیس پلیس آگاهی ناجا گفت: اگر در گذشته برخی روابط یا مسائل جرم تلقی می‌شد در حال حاضر خیلی از مسائل در فرهنگ حل شده است.
وی با بیان اینکه متولی منطقه سفید خانواده و مدرسه و غیره است و متولی بخش قرمز که وقوع جرم است پلیس و قوه قضاییه عنوان شده است گفت: در حال حاضر منطقه زرد بلاصاحب است و باید در این مورد فکری اندیشیده شود.
رئیس پلیس آگاهی ناجا افزود: پلیس به عنوان ضابط قضایی در همه جا حضور دارد و هیچ سازمانی به مانند پلیس دارای گسترش نیست و پلیس برای پوشش مناطق مختلف آمادگی دارد.