کیفیت خواب تأثیرات گسترده و فراگیری بر کیفیت زندگی روزانه دارد. خواب ناکافی و از خواب بیدار شدن‌های مکرر می‌تواند بر کار کردن روزانه، تمرکز هنگام کار و مطالعه، نحوه برخورد با سایر افراد و سایر جنبه‌های زندگی اجتماعی تأثیرگذار باشد.
در طول خواب ترمیم و استرداد جسمی و ذهنی صورت می‌گیرد. به همین خاطر یک شب خواب راحت باعث احساس طراوت و بشاش بودن صبحگاهی خواهد شد.
نیاز به خواب از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بهترین میزان خواب را 7 تا 9 ساعت می‌دانند. شما خودتان هم می‌توانید کافی بودن یا نبودن خوابتان را بر اساس احساس روزانه‌تان بسنجید. خوابیدن زیاد و یا کم باعث می‌شود فرد احساس خستگی و تحریک‌پذیری کند. از آنجایی که هورمون‌های رشد طی خواب ترشح می‌شوند، کودکان، بچه‌های دبستانی، و نیز نوجوانان نسبت به بالغین به خواب بیشتری احتیاج دارند.
دانشمندان دریافته‌اند که ریتم شبانه‌روزی زندگی افراد مدت کوتاهی بعد از تولد تعیین می‌شود و به عنوان "ساعت فیزیولوژیک بدن" به عنوان ریتم سلامت زندگی با فرد می‌ماند. اما برخی ترکیبات شیمیایی در بدن باعث بهبود خواب می‌شوند و رژیم غذایی در این زمینه نقش پررنگی دارد.
کم خوردن یا زیاد خوردن می‌تواند باعث اختلال در خواب شود. خوردن یک میان‌وعده کوچک و سبک در هنگام خواب می‌تواند باعث بهبود کیفیت خواب شود. اما خوردن بیش از حد می‌تواند به مشکلات گوارشی منجر شده و شب زنده داری‌های آزارنده را به دنبال داشته باشد.
کافئین می‌تواند باعث اختلالات خواب شود. هر غذا و یا نوشیدنی که حاوی کافئین باشد می‌تواند منجر به اختلالات خواب شود. اگر چه ممکن است برخی افراد اصلاً این تأثیر را نپذیرند. مطالعات نشان داده‌اند افراد بالغی که مبتلا به اختلال خواب‌اند مصرف کافئین بالاتری دارند. اگر شما هم از این دسته افراد هستید، از مصرف کافئین هنگام عصر و شب‌ها پرهیز کنید.
چربی را فراموش کنید. مصرف وعده غذایی پرچرب در هنگام عصر و نیز قبل از خواب و یا خوردن غذاهایی که منجر به سوءهاضمه و سوزش سر دل می‌شوند، می‌تواند منجر به خواب ناآرام و بیدار شدن‌های مکرر در طول شب گردد.
شب‌ها دیر شام نخورید. افرادی که از ناراحتی‌هایی مثل سوزش سر دل و برگشت اسید معده به مری در عذاب‌اند باید از خوردن وعده‌های غذایی دیرهنگام و سنگین که مدت بیشتری در معده می‌مانند پرهیز کنند. دراز کشیدن با معده پُر می‌تواند علت سوزش سر دل در شما باشد. در این وضعیت ترشحات معده و نیز اسید معده به دلیل انقباضات معدی به مری نفوذ کرده و سوزش سر دل هنگام خواب عارضه آزارنده این وضعیت خواهد بود.
ساعت قبل از خواب مایعات و نوشیدنی‌ها را مصرف نکنید. از نوشیدن چای، قهوه و سایر نوشیدنی‌ها بعد از شام تا حد ممکن پرهیز کنید.
شیر و عسل خوابیدن را تسهیل می‌کنند. شیر حاوی تریپتوفان است. اسیدآمینه ضروری که منجر به تحریک بدن در جهت خوابیدن می‌شوند. تریپتوفان در بدن به سروتونین تبدیل می‌شود. ماده‌ای که می‌تواند به عنوان یک مسکن در مغز عمل کند. به همین خاطر است که بسیاری از رژیم‌درمان‌ها یک لیوان شیر گرم به همراه یک قاشق چای‌خوری عسل و یا شکر را برای داشتن یک خواب آرام ضروری می‌دانند.
کربوهیدرات‌ها ورود تریپتوفان به مغز را تسهیل می‌کنند به همین خاطر است که توصیه می‌کنیم به همراه این شیر گرم عسل یا شکر هم مصرف شود. مصرف موز به همراه شیر به دلیل داشتن ویتامین B6 بالا در تبدیل سریع‌تر و بیشتر اسیدآمینه به تریپتوفان تأثیرگذار خواهد بود.
بسیاری از گیاهان برای داشتن یک خواب راحت موثر شناخته شده‌اند. یکی از موثرترین این گیاهان سنبل‌الطیب است. تأثیر این گیاه در تسهیل خواب به دلیل تأثیرات آرامش‌بخش آن بر سیستم مغز و اعصاب می‌باشد و همچنین تأثیر آن بر عضلات صاف که باعث انبساط و شل شدن عضلات و رفع گرفتگی‌ها و اسپاسم‌های عضلانی می‌شود. البته اگر سنبل‌الطیب به صورت چای، عصاره و یا کپسول گیاهی مصرف شود، تأثیر بیشتر و البته سریع‌تری در داشتن یک خواب آرام خواهد داشت. اما لازم است این را هم بدانید که مصرف سنبل‌الطیب به زنان باردار و یا شیرده توصیه نمی‌شود.
سایر گیاهانی که به عنوان مسکن و خواب‌آور شناخته شده‌اند چای‌های گیاهی تهیه‌شده از بابونه، چای نعناع، گل گاوزبان و چای سیاه همراه آب لیمو هستند.
منبع: تبیان