علی شریعتی در گفتوگو با خبرنگار ايسنا با اشاره به اینکه غلات حجیم شده و چیپسهایی که در سلفونهای شفاف به فروش میرسند فاقد هرگونه استاندارد و پروانه بهداشتی هستند و هیچگونه قیمتگذاری نیز روی آنها وجود ندارد، اظهار کرد: فروشندگان این محصولات غیر بهداشتی تنها به دنبال کسب سودهای کلان از مشتریان موقتی خود هستند.
وی افزود: هیچ نظارتی روی فرآیند تولید این محصولات وجود ندارد و به دلیل داشتن سلفونهای شفاف، تابش نور خورشید روی آنها باعث میشود تا فعل و انفعلاتی در محصول داخل بستهبندی رخ دهد که در نهایت باعث اکسیده شدن روغن محصول شده و مصرف آنرا بسیار مضر میکند و حتی خطر سرطانزایی نیز دارد.
وی افزود: این نوع از غلات حجیم شده و چیپسهای غیراستاندارد عمدتا در مکانهایی همچون بوفههای سینما، برخی سوپرمارکتها و حتی نانهای فانتزی به فروش میرسند و براساس تفاهمنامهای که بین کانون انجمنهای صنایع غذایی و سازمان غذا و دارو امضا شده باید روی این امکان نظارت بیشتری به وجود آید.
67 درصد از سهم بازار چیپس و اسنک عراق در اختیار ایران است
شریعتی از وجود 47 واحد فعال در زمینه تولید چیپس و اسنک در کشور خبر داد و گفت: تعداد پروانههای بهرهبرداری در صنعت چیپس، اسنک و غلات حجیم شده به حدود 150 پروانه نیز رسیده بود که در پنج سال گذشته به دلیل تغییر و تحولات رخ داده در شرایط اقتصادی کشور اعم از رکود و سخت شدن حضور در بازار، تعداد زیادی از واحدهای کوچک و محلی این صنعت عملا تعطیل شدند.
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان چیپس و اسنک ایران با بیان اینکه به دلیل حجیم بودن و در عین حال کم ارزش بودن، صادرات محصولات صنعت اسنک و چیپس به کشورهای دوردست توجیه اقتصادی ندارد، اظهار کرد: با این وجود صنعت اسنک سهم بالایی در بازار کشورهای همسایه دارد؛ به طوری که 67 درصد از سهم بازار چیپس و اسنک عراق در اختیار محصولات ایرانی است. این صنعت به کشورهای افغانستان، CIS و حاشیه خلیج فارس نیز صادرات دارد.
به گفته وی کل صادرات این صنعت در سال قبل حدود 46 میلیون دلار بود. همچنین بخشی از محصولات این صنعت به صورت روباری و در حجم کم به کشورهایی مانند کانادا و استرالیا نیز ارسال میشود.
بازار چیپس و پفک انحصاری نیست
شریعتی در واکنش به این اظهارنظر که به نظر میرسد در سالهای گذشته بازار چیپس و اسنک کشور به چند برند خاص محدود شده و انحصار در این حوزه به وجود آمده است، افزود: تغییر و تحولات رخ داده در بازار به دلیل شرایط اقتصادی بوده است. این تغییرات باعث شد تعداد زیادی از واحدهای کوچک این صنعت تعطیل شوند و بازیگران بازار اسنک و چیپس کشور بسیار محدود شده و ورود به این بازار سخت شود. البته اعتقاد نداریم که بازار انحصاری شده است.
وی در پاسخ به این سوال که دلیل تبلیغات وسیع محصولات اسنک و چیپس در رادیو و تلویزیون چیست و آیا ادعاهای مطرح شده در تبلیغات مبنی بر ارائه محصولات جدید توسط تولیدکنندگان صحت دارد یا خیر؟ توضیح داد: محصولات جدید در صنعت اسنک و چیپس معمولا در فناوری تولید آنها تغییراتی ایجاد شده است. به عنوان مثال در گروه چیپس محصول جدیدی عرضه میشود که ترد تر است و یا چیپسهای خانگی که به صورت صنعتی تولید شدهاند. در فرآیند تولید این محصول سیب زمینی روغن کمتری جذب میکند ولی ترد میشود.
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان چیپس و اسنک ایران گفت: بررسیهای ما در دنیا نشان میدهد که چیپس خانگی به دلیل اینکه فرآیند پخت آن خیلی قابل کنترل نیست مصرف آن حتی مضرتر از چیپس خانگی به صورت صنعتی است. ضمن اینکه صنعت چیپس از سیب زمینی استفاده میکند که نژاد آن در دسترس مردم نیست و قند کمتر و در عین حال ماده خشک بیشتری دارد. از سوی دیگر در حوزه اسنک و غلات حجیم شده جدا از بازی طعمها، نسلهای جدیدی از این محصولات مثلا با پروتئین غنی شده تولید میشوند که به همین دلیل در تبلیغات از آنها به عنوان محصولات جدید یاد میشود.
صنعت اسنک و چیپس بیشترین تبلیغات را در بین صنایع غذایی دارد
وی با اشاره به اینکه صنعت اسنک و چیپس دارای بیشترین حجم تبلیغات در بین گروه صنایع غذایی است، اضافه کرد: البته در دنیا نیز همین وضعیت قابل مشاهده است و البته در مورد تبلیغات این صنعت سختگیریهای زیادی نیز وجود داشته و روی نحوه آن نظارت میشود.
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان چیپس و اسنک ایران درباره ماشین آلات مورد استفاده در صنعت اسنک و چیپس نیز گفت: عمدتا ماشین آلات به روز این صنعت وارداتی هستند. هرچند از ماشین آلات داخلی هم در این صنعت استفاده میشود. این در حالی است که هماکنون رقیب اصلی ایران در صنعت اسنک و چیپس منطقه عربستان است. در دنیا نیز آمریکا رتبه نخست این صنعت را دارد.
اروپاییها پفک ایرانی میخرند و به کشورشان میبرند!
وی در پاسخ به این سوال که دلیل نبود واردات در حوزه محصولات اسنک و چیپس اظهار کرد: در حال حاضر حجم واردات در محصولات اسنک و چیپس بسیار محدود بوده و نزدیک به صفر است. دلیل این وضعیت نیز این است که واردات این محصولات صرفه اقتصادی ندارد و رغبتی هم برای این کار وجود ندارد. حتی برخی افرادی که از اروپا به ایران میآیند در زمان برگشت از فرودگاه پفک ایرانی را خریداری میکنند و با خود به کشورهایشان میبرند.
این فعال صنعتی درباره افزایش شدید قیمت محصولات اسنک و چیپس ظرف چند سال گذشته و به ویژه بعد از هدفمندی یارانهها نیز عنوان کرد: محصولات اسنک و چیپس مشمول قیمتگذاری نیستند و در سال های گذشته نیز قیمت این محصولات مطابق با نرخ تورم بالا رفته است. البته تغییرات قیمتی همزمان با تغییر وزن محصولات بوده است. یعنی افزایش قیمت محصولات با افزایش وزنی محصولات همراه بوده است.
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان چیپس و اسنک ایران گفت: در سالهای گذشته با بحران سیب زمینی مواجه شده و قیمت این محصول بعضا تا 500 درصد نیز افزایش یافت. این اتفاق باعث تحمیل زیان های سنگینی به شرکت های اسنک و چیپس شد. با این وجود افزایش قیمت محصولات اسنک و چیپس غیرطبیعی نبوده است.
وی عنوان کرد: در حال حاضر 8500 نفر به صورت مستقیم در صنعت اسنک و چیپس کشور کار میکنند که با احتساب بخش توزیع تعداد فعالان این صنعت به بیش از 13 هزار نفر میرسد.