متأسفانه زندگی مدرن و صنعتی امروز، بسیاری از عادات گذشته را تحت تأثیر قرار داده است، برای بسیاری از خانواده‌ها به دلایل مختلف از جمله: کمبود وقت، تعجیل برای رفتن به محل کار و یا مدرسه، کسب عادات غذایی نادرست از دوران کودکی، تنها بودن هنگام مصرف صبحانه و یا داشتن استرس، دشوار بودن تهیه صبحانه‌ای کامل و سرشار از مواد متنوع و مغذی، موجب می‌شود، بسیاری از افراد به مصرف یک صبحانه بسیار مختصر قناعت کنند و یا از صرف صبحانه، منصرف شوند که در هر دوی این حالات میزان بازدهی آن‌ها در طول روز به طور چشمگیری کاهش می‌یابد. انتخاب ماده غذایی برای صبحانه، تأثیر زیادی بر سلامت افراد دارد.
انتخاب غذاهای سالم مانند دانه‌های کامل غلات برای صبحانه، این امکان را فراهم می‌سازد تا نیمه روز اشتها کنترل شود.
اغلب اوقات، میلی به خوردن صبحانه نداریم اما علت چیست؟ شاید دلیل بی میلی به صبحانه، تکراری بودن آن است. برای تنوع بخشیدن به این وعده غذایی که از اهمیت خاصی برخوردار است می‌توانید شیر را به میزان یک لیوان گرم کنید و سپس به آن کورن فلکس اضافه کنید که خوشبختانه امروزه در انواع و طعم‌های مختلف وجود دارد. مصرف غلات صبحانه به دلیل داشتن منابع پیچیده کربوهیدرات باعث می‌شود تا مواد مغذی و انرژی مورد نیاز بدن تأمین شود.
تاریخچه
صنعت تولید غلات صبحانه در قرن 19 در آمریکا آغاز گردید و باعث ایجاد تغییر در رژیم غذایی مردم آمریکا شد. در حدود 150 سال قبل، بیشتر آمریکایی‌ها به روش انگلیسی صبحانه می‌خوردند یعنی صبحانه ای شامل مقدار زیادی گوشت و میزان کمی مواد فیبردار که نتیجه آن شیوع بیماری‌های معده در آمریکا بود.
دکتر جیمز جکسون برای اولین بار غلات صبحانه را در سال 1863 تولید کرد و آن را گرانولا نامید و پس از آن دکتر جان هاروی کلاگ در سال 1889 برای اولین بار غلات صبحانه را به شیوه‌ی صنعتی تولید کرد. امروزه در دنیا در حدود 275 نوع مختلف از این محصولات و برای گروه های سنی مختلف تولید می‌شوند.
غلات صبحانه
غلات صبحانه گروهی از تولیدات غذایی متشکل از دانه‌های کامل و یا پرک شده غلات هستند که ممکن است با دیگر مواد طعم‌دهنده مانند پودر میوه و یا کاکائو و...مخلوط شده باشند.
غلات صبحانه را می‌توان با اضافه کردن شیر، آب‌میوه، میوه و گاهی کمی شکر، بدون نیاز به آماده سازی بعدی، به عنوان صبحانه مصرف کرد. با توجه به نوع محصول تولیدی به غلات صبحانه علاوه بر شکر، نمک طعام، شیر خشک، فندق، بادام و میوه های خشک نیز اضافه می‌شود.
این تولیدات که به صبحانه‌های آماده نیز معروف هستند به خاطر دارا بودن دانه‌های غلات، کربوهیدرات‌های ساده و پیچیده، فیبرها، آنتی اکسیدان های طبیعی مانند ویتامین ای، چربی‌های غیر اشباع گیاهی، ویتامین‌ها و مواد معدنی، ارزش تغذیه‌ای قابل توجهی را دارا هستند.
ارزش غذایی غلات صبحانه
غلات صبحانه یا سبوس‌دار به غلاتی گفته می‌شود که حداقل شامل 25 درصد سبوس باشند. بر اساس یک تحقیق انجام شده در انجمن قلب آمریکا، مصرف روزانه‌ی غلات سبوس‌دار می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را تا 28 درصد کاهش دهد. بر اساس همین تحقیق، مصرف 2 الی 6 بار در هفته تا 22 درصد و مصرف حداقل یک بار در هفته تا 14 درصد احتمال بروز بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.
مصرف صبحانه حاوی غلات سبوس‌دار و مواد فیبری باعث کاهش فشار خون و کلسترول بد شده و از بروز حمله‌های قلبی جلوگیری می‌کند. غلات صبحانه‌ی غنی شده، حاوی انواع ویتامین‌ها، املاح، فیبرهای خوراکی و آنتی اکسیدان‌ها هستند، بنابراین با داشتن طیف گسترده‌ای از مواد مغذی علاوه بر کاهش خطر بیماری‌هایی مانند سرطان و بیماری‌های قلبی، در تأمین و حفظ سلامتی بدن نیز نقش دارند.
برخی از غلات صبحانه‌ی غنی شده، حاوی 100 درصد اسید فولیک هستند که بدن به آن نیاز دارد. اسید فولیک در پیشگیری از مشکلات جدی مادرزادی نقش دارد. خوردن غلات صبحانه و یا نان‌های سبوس داری که حاوی اسید فولیک هستند، قبل و در حین بارداری در تأمین سلامت نوزاد، نقش مهمی را بر عهده دارند.
مصرف مداوم غلات صبحانه باعث جذب بیشتر مواد مغذی مورد نیاز روزانه‌ی بدن شده و به داشتن وزن مناسب‌تر نیز کمک می‌کند.
تحقیقات نشان داده است، جذب مواد مغذی در بدن کودکانی که از غلات صبحانه به صورت مرتب استفاده می‌کنند در مقایسه با
همسالان خود، بهتر صورت می‌گیرد.
مصرف مداوم غلات صبحانه باعث جذب بیشتر کلسیم، آهن، روی، ویتامین ث، آ و ویتامین‌های گروه ب می‌شود، به همین ترتیب بزرگسالان نیز با مصرف مداوم این محصول غذایی آماده مصرف، ضمن دریافت بیشتر مواد فیبری، ویتامین و املاح، مقدار کمتری چربی، کلسترول و کالری ناشی از چربی را دریافت می‌کنند.
مصرف صبحانه، یک عادت غذایی سالم است که با داشتن وزن مناسب در کودکان و بزرگسالان در ارتباط است. طبق یک مطالعه انجام شده بر روی 16000 نفر، خوردن صبحانه باعث داشتن وزن مناسب‌تری در افراد می‌شود.
در واقع مصرف صبحانه باعث عدم مصرف تنقلات می‌گردد، این تحقیق نشان می‌دهد که کالری جذب شده توسط بدن، در روزهایی که افراد صبحانه نمی‌خوردند، بالاتر بوده است.
بررسی‌های دیگر نشان می‌دهد که مصرف غلات صبحانه با کاهش کورتیزول خون همراه است و در نتیجه استرس کمتری در فرد ایجاد می‌کند. کارشناسان معتقدند مصرف این مواد غذایی به کاهش جذب چربی اشباع در رژیم غذایی روزانه منجر می‌گردد و در نتیجه سطح کلسترول خون را نیز کاهش دهد.
بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد افرادی که از انواع غلات صبحانه استفاده می‌کنند در مقایسه با افرادی که گوشت یا تخم مرغ را در وعده‌ی صبحگاهی مصرف می‌کنند و حتی افرادی که صبحانه نمی‌خورند، وزن کمتری دارند.
شاید یکی از دلایل کاهش وزن در این افراد به دلیل کم بودن کالری غلات صبحانه در مقایسه با دیگر مواد غذایی است.
علاوه بر این، محققین دانشگاه Purdue دریافتند که رژیم‌های لاغری حاوی غلات صبحانه در مقایسه با رژیم غذایی فاقد غلات صبحانه منجر به کاهش وزن بیشتری می‌شوند.
غلات صبحانه
بعضی از غلات صبحانه‌ای روی شکلات را سفید کردند
تصور کلی افراد این است که غلات صبحانه از قبیل انواع کورن‌فلکس غذاهایی بسیار سالم محسوب می‌شوند اما یک بررسی جدید نشان می‌دهد که این تصور لزوماً درست نیست.
این بررسی که توسط یک موسسه حمایت از مصرف‌کنندگان در واشنگتن انجام شده، نشان می‌دهد که خوردن یک فنجان از 44 نوع از این غلات صبحانه موجود در بازار ایالات متحده، مقدار قندی بیش از 3 کلوچه شکلاتی بزرگ را وارد بدن می‌کند.
بدترین این غذاها، نوعی برشتوک عسلی با مارک کلوگز (Kellogg's) است که 56 درصد وزن آن از شکر تشکیل شده است.
شرکت کلوگز که 5 مورد از 10 رتبه اول بدترین‌ها در این فهرست را به خود اختصاص داده، به انتشار نتایج این بررسی اعتراض کرده و گفته که این مارک‌ها را برای بزرگسالان- نه کودکان- تولید کرده (که به هر حال ضررش برای بزرگسالان هم کم نیست) و متعهد است که غلات صبحانه‌اش برای کودکان بیش از 16 درصد قند نداشته باشند.
نکته جالب آن است که بنیان گذار شرکت کلوگز یک پزشک اهل میشیگان به نام دکتر جان هاروی کلوگز (1943-1852) و برادرش بوده‌اند که مشترکا مخترعان کورن‌فلکس هم محسوب می‌شوند.
منابع: مجله غذا - سلامتیران