از بخاری و یخچال گرفته تا قاشق و چنگال، از اسباب طباخی تا آفتابهلگن و از چراغ نفتی تا شمعدان نقره، هرچه بخواهید در آگهیهای نشریات قدیمی دوران قاجار و پهلوی اول پیدا میشود.
با همان لحن و نثر سادهای که بهجای فهرست کردن امکانات، نحوهی کار و مزایای کالا و نحوهی تهیهی آن را خیلی مفصل و با جزئیات توضیح میدهد. گزیدهای از این آگهیها را در ادامه میبینید.
- اطاق را معتدلالهوا نگاه میدارد
جارج استونس صاحب، ساکن تبریز به جهت اهالی ایران یک طور پیچ بخاری که بعضی از اجزای آن ریخته و قالبی است و بعضی آهن کوفتهی چکشی، اختراع و تتبع کرده است و بسیار طرح خوبی است که کمخرج و پاکیزه و راحت است و ربع هیزمی که به جهت یک تنور خانگی میسوزانند، در این پیچ جدید سوخته شود، یک اطاق بزرگ را شب و روز گرم و معتدلالهوا نگاه میدارد.
بدون دود و اذیت و هر قسم هیزمی در او میتوان سوزاند و چهار قسم خوراکی در او میتوان طبخ کرد بهقدر خوراک چهل، پنجاه نفر و در یک روز نان میتوان در او پخت.
در سفر و حضر در چادر و امثال آن زیاد بهکار میخورد.
زیراکه مسافرین در زمستان که به دهات عرض راه وارد میشوند، مضرت دود را به جهت خرابی اوجاق و تنگی دودکش بسیار دیدهاند که در بارندگیها آب از سوراخ بخاریهای دهات به اوجاق میریزد و دود میکند و آتش خاموش میشود، و مسافرین از این صدمات اکثری در سکوی طویلهها منزل میکنند و این بخاری رفع اینگونه صدمات را میکند.
و منظور مخترع این بخاریهای پیچ این است که یکی از اینها به نظر امنای دولت علیهی ایران برسد، بعد از آنکه پسند فرمودند، در رواج شدن آن همت مصروف خواهند فرمود و به کار قشون نیز بسیار خواهد خورد و دوماه بعد از این تاریخ اگر از امنای دولت علیهی ایران اذن حاصل شود، این بخاریهای پیچ از ینگیدنیا به دارالسلطنهی تبریز خواهد رسید و قیمتش معلوم خواهد شد.
روزنامهی وقایع اتفاقیه، پنجشنبه، ۲۳ مرداد ۱۲۳۰ ه. ش
- از ملا رستم خریداری نمایید
به قرار تفصیل ذیل، اسباب نقره از صنایع خوب، ساختهی لندن، مال کارخانهی اعلا فروخته میشود: قاشق چائیخوری ۱۸عدد، قاشق قهوه و شربتخوری ۸عدد، کارد و چنگال و غیره جهت غذاخوردن ۳۶عدد، اسباب میز در یک صندوق سفری خوب
۶۷ عدد، اسباب نقرهنما ۳۷عدد، کارد و چنگال میوهخوری همه نقره در یک صندوق است ۳۶عدد، شمعدان نقره زوج، شمعدان نقرهنما دو زوج، شمعدان دستی یکعدد، ادویهدان مع شش شیشه و یک کماچگیر و غیره. هرکس طالب و خریدار این اسبابها باشد، در قلهک در نزد عالیجاه مانکچی صاحب و در شهر در سرای ارمنیها به نزد ملا رستم ولدِ دینیار رفته، خریداری نماید.
روزنامهی وقایع اتفاقیه پنجشنبه، ۳ مهر ۱۲۳۶ ه.ش
- اسباب خانهی میرزاحراج خواهد شد
روز چهارشنبه ششم جمادیالثانیه در تجریش، خانهی میرزاعیسی، از چهارساعت به ظهر مانده الی غروب آفتاب، بعضی اسباب از قبیل فرش و ظروف و پارچههای نازک و اسباب طباخی و اسباب چای و قهوه و زینویراق اسب و غیره هراج [حراج] خواهد شد.
هرکس طالب باشد، روز مزبور در آنجا حاضر باشد و روز جمعه سیام ماه، اسبابهای مزبور را به جهت تماشا خواهند گذارد تا اشخاصی که طالب خریدن آنها باشند، دیده و تماشا و انتخاب نمایند.
روزنامهی ایران، شمارهی ۳۳، ۱۲۵۰ ه. ش
- مجاناً جهت طالبان فرستاده میشود
کارخانهی اشیاء ورشویی و مفضّض موسوم به برندوفسکی مال آرتور کروپ. مغازه در شهر مسکو در کوچهی کوزنسکی موست. کارخانهی آرتور کروپ معرفی مینماید؛ ظروف و اشیاء خود را که از فلز اصل سفید موسوم به آلپاکا ساخته شده است و طبعا به رنگ نقره و سفید است به صاحبان مهمانخانهها و هتلها و هکذا به استعمالکنندگان.
این قسم ظروف که از فلز سفید اصل میباشد و قسم دیگر هم که روکش مستحکمی از نقرهی اصل دارد و مخصوصا جهت ایران ساخته میشود، با سماورها و قهوهسینیها و چائیدانها و قنددانها و تنگها و آفتابهلگنها و غَلیانها و غیره و غیره.
همچنین ظروف آشپزخانه از فلز نیکلِ اصل به انواع و اقسام. وکیل این کارخانه جهت طهران، ویلهم بلومان در طهران میباشد. کتابچهی مصور به تصویر اشیاء مذکوره مجاناً جهت طالبان فرستاده میشود.
روزنامهی ایران، پنجشنبه۱۱ تیر ۱۲۸۱ ه.ش
- بشتابید که عنقریب تمام خواهد شد
مغازهی آقا محمود حریری و پسران با کمال احترام به آقایان عظام و مخدرات محترمه اطلاع میدهد که با هر قدر شتاب و عجله که ممکن است برای ابتیاع اشیا و اجناس ذیل به مغازهی مزبور رجوع فرمایند که عنقریب تمام خواهد شد: ورشوآلات، شیرینیخوری و غیره، [پارچهی] کتان از سفره و دستمال متعلق به میز غذاخوری.
روزنامهی شوری، فروردین ۱۲۹۴ ه.ش
- سالها از زحمت راحت شوید
آیا مایل به راحتی خانوادهتان هستید یا خیر؟ اگر میل دارید که خانوادهی شما راحت باشند یک دانه از این ماشینهای گوشت خریداری فرمایید، سالها از زحمت راحت شوید، از تمام تجارتخانهها و مغازهها ارزانتر به فروش میرسد.
برای خریداری از همه رقم و هر نمره رجوع فرمایید سبزهمیدان، مغازهی نعمتاللهخان چرخچی، نمرهی تلفن ۷۲۹. آقایان محترمی که از ولایات سفارش میدهند، فورا ارسال خواهد شد.
روزنامهی اطلاعات، ۳۰ خرداد ۱۳۰۷ ه.ش
- غذاهای شما را حاضر مینماید
اگر میخواهید از کثافت هیزم و ذغال آسوده باشید، از این رقم چراغهای فطیله ابتیاع فرمایید با مختصر نفط تمام غذاهای شما را حاضر مینماید و به قیمت مناسب فروش میرسد. سبزهمیدان، مغازهی نعمتاللهخان چرخچی.
روزنامهی اطلاعات، ۲۷ آذر ۱۳۰۷ ه.ش
- اجناس اصل سوئدی را برای شما وارد کرده
مغازههای شرکت دماوند تهران، خیابان سعدی (لختی سابق) تلفن ۲۰۳۶، قاشق و چنگالهای سوئدی اصل و ظریف را برای شما وارد کرده، مخصوصا برای فصل تابستان کارد و چنگال میوهخوری ما بینظیر است.
روزنامهی اطلاعات، ۲۱ خرداد ۱۳۱۶ ه.ش
- از شعلههای آتش یخ به دست میآورند
با خریدن یک یخچال خودکار الکترولوکس، با شعلهی یک چراغ کوچک نفطی قطعات یخ در هر موقع شبانهروز در منزل دارید، مغازهی پیرایش.
روزنامهی اطلاعات، ۱۰ تیر ۱۳۱۶ ه.ش
منبع:همشهري داستان