درباره بیماری ایدز آنقدر مطلب نوشته شده که همه کمابیش اطلاعات کافی از این بیماری در ذهن دارند. مقابله با ایدز که از آن با عنوان «طاعون جدید» نام می‌برند از زمان ورود به حیطه علم پزشکی ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است.
یکی از راه‌های غیرقابل پیشگیری، انتقال عمودی از مادر به جنین است. در چنین حالتی تنها مداخله سریع پزشکی می‌تواند باعث نجات جنین از ابتلا به ویروس HIV و تولد نوزادی مبتلا به این بیماری مرگبار شود.
انجمن بین‌المللی ایدز چندی پیش اعلام کرد نوزادانی که با ویروس HIV آلوده شده اند، درصورتی که قبل از ظهور علائم بیماری یا ضعف سامانه ایمنی درمان مناسب را دریافت کنند شانس بالایی برای زنده ماندن خواهند داشت.
مطالعه‌ای روی نوزادان در کیپ تاون و سووتو در آفریقای جنوبی نشان داد نوزادان درصورت دریافت سریع دارو تا 96 درصد شانس نجات خواهند داشت. این رقم در مقایسه با رقم 84 درصدی نجات کودکانی قرار می‌گیرد که درمان آنها به هر دلیلی به تعویق افتاده است. به‌عبارت دیگر هرچه دارو درمانی سریعتر آغاز شود شانس زنده ماندن بیمار تازه متولد بالاتر خواهد بود. این تحقیق با حمایت مالی و معنوی انجمن ملی آلرژی و بیماری های عفونی ایالات متحده انجام گرفته است.
به‌طور تخمینی 2 میلیون و 200 هزار کودک به ویروس HIV آلوده هستند و سالانه 600 هزار مورد آلودگی جدید به این ویروس مرگبار در کودکان اتفاق می‌افتد. بدون انجام دارو درمانی نیمی از این نوزادان آلوده با ویروس HIV تا قبل از جشن تولد 2 سالگی شان از بین خواهند رفت.
دکتر الیاس زرهونی مدیر مؤسسه سلامت ملی ایالات متحده در یک کنفرانس که به خاطر ارائه نتایج مطالعه فوق برگزار شده بود به رویترز می‌گوید: «در کودکان مبتلا به عفونت با HIV اغلب طی نخستین سال زندگی شان با پیشرفت برق آسای بیماری روبه‌رو می‌شویم که به خاطر سامانه ایمنی درحال تکامل و حساسیت آنها نسبت به سایر بیماری های عفونی خطرناک است.»
او می‌افزاید:« این نخستین مطالعه تصادفی بالینی بود که نشان داد اگر نوزادان تا قبل از3 ماهگی تحت درمان قرار گیرند وضعیت بهتری در مقایسه با نوزادانی خواهند داشت که با تأخیر درمان شده‌اند.»
در این تحقیق 337 نوزاد که 6 الی 12 هفته از تولدشان گذشته بود مورد مطالعه قرار گرفتند. فرضیه تحقیق این بود که آیا درمان با داروهای ضد ویروسی در یک دوره زمانی معین پیشرفت بیماری را کند می‌کند یا خیر؟پزشکان امیدوار بودند که درمان زود هنگام، امکان تکامل سامانه ایمنی بدن نوزاد را فراهم کرده و احتمالا به کودک اجازه می‌دهد تا در یک دوره زمانی تحت درمان نباشد و سختی درمان مداوم را تحمل نکند.
مراقبت از کودکان آلوده بهHIV با مشکل بغرنجی روبه‌رو است و آن اینکه سامانه ایمنی کودکان در خلال سال اول تولد به نمو کامل نرسیده است. این مسئله کودکان را بشدت نسبت به پیشرفت سریع و برق آسای بیماری‌های گوناگون مستعد می‌سازد و می‌تواند با مرگ کودک همراه باشد.
در حال حاضر استاندارد مراقبت از بیماران مبتلا به HIV در بسیاری از کشورهای دنیا برمبنای درمان نوزادان با داروهای ضد ویروسی است، اما این‌کار همواره بعد از ظهور علائم ضعف سامانه ایمنی صورت می‌گیرد.
در بیانیه سازمان پزشکان بدون مرز در این زمینه آمده است:«کودکان قربانیان خاموش همه گیری جهانی ایدز هستند.از بین کودکان مبتلا 9 تا 10 کودک بیماری را از طریق مادر خود در دوران بارداری، تولد یا شیردهی دریافت کرده‌اند.»
پزشکان بدون مرز می افزایند: «حدود 87 درصد کودکان مبتلا به HIV در نواحی جنوبی صحرای بزرگ آفریقا زندگی می‌کنند که از دریافت خدمات بهداشتی در آنجا از حداقل هم محروم هستند.از 540 هزار کودکی که به تازگی در سال 2006 به این بیماری مبتلا شده‌اند 470 هزار نفر در آفریقا زندگی می‌کنند.تنها 700 نفر از این کودکان در اروپا یا آمریکای شمالی ساکن هستند.»
بیانیه مذکور توضیح می‌دهد: «انتقال عمودی(از مادر به جنین) HIV تقریبا در کشورهای مرفه و پیشرفته از بین رفته است، چراکه داروهای ضد ویروسی برای مادران باردار مبتلا و نوزادانی که تنها چند ساعت از تولدشان گذشته تجویز می‌شود. میزان انتقال HIV از مادر به جنین در کشورهای ثروتمند زیر یک درصد برآورد شده است در حالی‌که این رقم در کشورهای فقیر آفریقا 25 تا 45 در صد است.»
بنابر آمار رسمی سازمان ملل نزدیک به 40 میلیون نفر با ویروس ایدز آلوده شده‌اند و افراد تحت درمان در سراسر جهان از 240 هزار نفر در سال 2001 به طرز دردناکی به رقم یک میلیون و 300 هزار نفر در سال 2005 ارتقاء یافته است.