ایران مدعی پیشگامی در مقابله با ایدز

این ادعای مسئولان نظام سلامت با استناد به آمارهاست. البته مبارزه با ایدز همچنان ادامه دارد.

دکتر عباس صداقت مدیرکل اداره ایدز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از اجرای طرحی در کشور خبر می‌دهد که براساس آن، خانواده‌ها برای پیشگیری از بروز رفتارهای پرخطر در فرزندان خود آموزش می‌بینند. دکتر صداقت می‌گوید: در حال حاضر کارگروهی در وزارت بهداشت در حال تدوین ضوابط این کار هستند که امیدواریم تا پایان سال، آیین نامه اجرایی آن تدوین و طرح اجرایی شود.

به گفته او، برنامه دوم استراتژیک کنترل ایدز نیز تدوین شده و پس از بازگشت از کمیسیون اجتماعی دولت و اصلاح مجدد آن در وزارت بهداشت، هفته گذشته مجدداً به کمیسیون اجتماعی دولت ارجاع شد تا با تصویب آن و تخصیص بودجه‌های لازم، سهم هر دستگاه برای کنترل این بیماری در کشور مشخص شود.

این برنامه 3 ساله است و تا پایان برنامه توسعه چهارم به پایان می‌رسد. البته آن‌طور که  مدیرکل اداره ایدز وزارت بهداشت می‌گوید، با وجودی که بودجه این برنامه امسال تصویب نشد، اما برنامه های مندرج آن که شامل مشاوره، درمان و داروی رایگان از بیماران و مراقبت از افراد در معرض خطر این بیماری و نیز آموزش به مردم است، در حال انجام است.

دکتر صداقت می‌گوید: یکی از محورهای استراتژی کنترل HIV/ایدز در ایران، آموزش به مردم است، که بر اساس آن برنامه نظام جامع آموزش به خانواده‌ها در حال تدوین است و مراحل نهایی خود را می‌گذراند و انتظار داریم از اواخر امسال یا حداکثر اوایل سال آینده به صورت گسترده در کشور اجرایی شود.

توانمند کردن خانواده‌ها و آموزش به کودکان، نوجوانان، جوانان و والدین برای پیشگیری از ابتلا به ویروس ایدز، آموزش مهارت‌های زندگی برای حفظ انسجام خانواده و چگونگی برقرار کردن رابطه با دوستان حتی از دوره دبستان و پایین تر از آن محور این برنامه است تا از رفتارهای پر خطری که خطر انتقال این بیماری در آن وجود دارد، پرهیز شود.

رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت ادامه می‌دهد: علاوه بر آن پیش بینی شده‌  تا با تشکیل گروه‌هایی در محلات مختلف آموزش‌های پیشگیرانه به صورت محله‌ای با گویش، زبان و فضای فرهنگی هر منطقه ارائه شود و برای این کار از همکاری داوطلبان جمعیت هلال احمر بهره‌مند می‌شویم، ضمن این‌که تدوین و تعیین محتوای آموزش‌ها به عهده وزارت بهداشت و کمیته‌ای است که با حضور روانشناسان و متخصصان مختلف تشکیل شده است و تا یکی دو هفته آینده فعالیت‌های این کمیته برای تدوین محتوای آموزش ایدز به خانواده ها نهایی می‌شود.

سال آینده، سال خانواده‌ها

دکتر صداقت با بیان این که در سال آینده وزارت بهداشت، بحث آموزش خانواده‌ها را در دستور کار خود قرار می‌دهد، می‌گوید: بر این اساس، والدین با استفاده از روش‌های مختلف آموزشی اهمیت فراگیری مهارت‌هایی‌ از قبیل نحوه انتخاب الگوهای رفتاری، پرهیز از دروغ و کتمان، تضاد در خانواده، پایبندی به اصول خانوادگی و بسیاری از مسائل دیگر را در می‌یابند.

مدیر کل اداره ایدز وزارت بهداشت ادامه می‌دهد: در مرحله اول این طرح با درج پیام‌های مربوط روی  برخی ازقبوض خانواده‌ها را با مسائل مذکور آشنا کرده و پس از به وجود آمدن احساس نیاز در افراد برای دریافت آموزش‌های اساسی‌تر، داستان‌هایی حاوی پیام‌های اخلاقی و آموزشی مورد نظر که به صورت مجله تدوین می‌شود را به نشانی شهروندان ارسال می‌کنیم.

به گفته‌صداقت البته هنوز دستورالعمل اجرای این طرح به طور قطعی تدوین نشده است و روش‌های آموزشی هنوز کامل نیست.

آموزش چهره‌به چهره در محیط‌های دانشجویی

در سال 78 که وزارت بهداشت متوجه شد اپیدمی وسیعی بین تزریقی‌ها به‌وجود آمده است، برنامه های جامع وزارتخانه آغاز شد.

اکنون و بعد از گذشت حدود 10 سال، کلیه استان‌ها یک مرکز مشاوره دارند که در آن هر فردی که به نوعی شک دارد که به این بیماری مبتلا شده است، آزمایش می شود و کلیه بیماری های فرصت طلب دیگر هم بررسی و ارزیابی می شوند.

به گفته مدیرکل اداره ایدز وزارت بهداشت، آنچه که در وزارتخانه در مبارزه با ایدز انجام می شود دارای 3 محور: پیشگیری، کاهش آسیب و مراقبت و درمان است.

در بحث پیشگیری  اقداماتی در ارتباط با  آموزش گروه های هدف جوانان و نوجوانان دارای رفتار پرخطر انجام شده و از 2 سال پیش در دانشگاه ها از دانشجویانی که علاقه و نفوذ بیشتری دارند به عنوان  گروه همسان در امر آموزش بهره گرفته‌شده تا در جمع هایی نظیر خوابگاه ها و ساعات خارج از کلاس با همان گویش و ادبیات مربوط به گروه سنی خود به دیگران آموزش بدهند.

همچنین با راه اندازی کاهش آسیب و با مشارکت هلال احمر، بهزیستی، ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت در محیط‌هایی که دور از چشم جمعیت عمومی هستند و پرخطر محسوب می‌شوند مراکز گذری (DIC) تشکیل شده ‌که در آن، بیشتر گروه‌های هدف و مصرف کنندگان تزریقی آموزش داده می شوند.

توصیه‌ها برای خانواده

در آسیب شناسی نوجوانانی که گرفتار دوستی‌های ناسالم، مواد مخدر و مهمانی‌های غیراخلاقی شده‌اند، مشاهده می‌شود که در خانواده‌های آنها هرم واقعی خانواده رعایت نمی‌شود؛ به عبارت دیگر، کودک رعایت چارچوب‌های صحیح رفتاری را در خانواده نیاموخته و با ورود به مدرسه و جامعه دچار اشتباهات خطرساز می‌شود.

این جملات را دکتر صداقت می‌گوید و ادامه می‌دهد: نباید اجازه داد که ایدز یک موضوع مجزا یا به یک موضوع خاص درس تربیتی مبدل شود، بلکه هر جا که با کودکان و نوجوانان در باره جنسیت و مسائل مربوط به آن، عشق، مواد مخدر، دوستی، سلامتی،  بهداشت و امثال اینها صحبت می کنید، موضوع ایدز را هم در آنها بگنجانید.

او تاکید می‌کند که مبارزه با ایدز باید با برنامه ریزی، بدون تعصب و بر اساس واقعیت‌ها پیش برود و به هر گروه و قشری از جامعه بر اساس نیازمندی‌های خاص خودش برنامه ریزی و برخورد شود.

به گفته دکتر صداقت، تربیت و آموزش صحیح جنسی بهتر است از همان دوران کودکی شروع و بر اساس روش های تربیتی و آموزشی علمی به پیش رود.

ضرورت تابوزدایی

بدون تابو زدایی از جنسیت، برنامه‌ها و هزینه های مالی و انسانی که صرف پیشگیری از ایدز در جامعه می‌شوند، در بهترین حالت نتیجه ناقصی خواهند داد و مهمتر از آن به اعتمادها و
مسئولیت شناسی در افراد آسیب می‌رساند.

این را هم مدیرکل اداره ایدز وزارت بهداشت  می‌گوید و اضافه می‌کند: در حال حاضر باشگاه یاران مثبت که در بیمارستان امام مستقر است، افراد مبتلا جمع می شوند و فعالیت های فرهنگی را انجام می دهند که اجرای این برنامه‌های آموزشی  حرکت اپیدمی را کند می کند.

صداقت همچنین با بیان این که هنوز تفاهمی در ساخت برنامه‌های تلویزیونی در این زمینه بین مسئولان وزارت بهداشت و سازمان صدا و سیما صورت نگرفته است، به متولیان رسانه ملی کشور توصیه می‌کند تا در کنار برنامه‌های مختلف آموزشی در خصوص ایدز هم به ساخت برنامه‌های آموزش مهارت‌های زندگی به خانواده‌ها اقدام کنند.