بدترین غذاها برای مغز

برای همین حفظ عملکرد بهینه‌ی مغز به‌ واسطه‌ی تغذیه‌ی سالم مهم است. برخی از غذاها تأثیر منفی بر مغز دارند، حافظه و خلق و خو را تحت تأثیر قرار داده و ریسک زوال عقل را افزایش می‌دهند.

• غذاهای بسیار فرآوری شده

غذاهای بسیار فرآوری شده پُر از قند و نمک و چربی افزوده هستند. چیپس، شیرینی‌ها، نودل‌های فوری، پاپ کورن‌های مایکروفری، سس‌ها و غذاهای آماده نمونه‌هایی از این مواد غذایی هستند. این غذاها معمولاً پرکالری بوده و از جهت مواد مغذی ارزش خاصی ندارند، منجر به افزایش وزن شده و تأثیر منفی بر سلامت مغز می‌گذارند.

• نوشابه‌های قندی

نوشابه‌های قندی مانند کوکا، نوشابه‌های ورزشی، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و آبمیوه‌ها سرشار از قند هستند و نه تنها باعث افزایش وزن می‌شوند بلکه ریسک ابتلا به دیابت نوع دوم و بیماری‌های قلبی را نیز افزایش می‌دهند و ضمناً تأثیر منفی بر مغز دارند. مصرف زیاد نوشابه‌های قندی با افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع دوم، ریسک آلزایمر را نیز بالا می‌برند.

• کربوهیدرات‌های تصفیه شده

کربوهیدرات‌های تصفیه شده شامل غلات شیرین شده و فرآوری شده مانند آرد سفید به طور کلی شاخص گلیسمی بالایی دارند یعنی بدن آن‌ها را فوراً هضم می‌کند و منجر به افزایش ناگهانی قند خون شده و انسولین را افزایش می‌دهد. همچنین، اگر این کربوهیدرات‌ها را به مقدار زیادی مصرف کنید می‌توانند عملکرد مغز را مختل کنند. تحقیقات نشان داده تنها خوردن یک وعده غذا شامل کربوهیدرات تصفیه شده می‌تواند حافظه‌ی بچه‌ها و بزرگسالان را مختل کند.

• غذاهای که چربی ترانس زیاد دارند

چربی‌های ترانس نوعی از چربی‌ها هستند که تأثیر قابل توجهی بر سلامت مغز دارند. اگر چربی‌های ترانس در منابع طبیعی چون محصولات حیوانی مانند گوشت و لبنیات باشند جای نگرانی خاصی وجود ندارد. اما چربی‌های ترانس صنعتی که به آن‌ها روغن‌های گیاهی هیدروژنه می‌گویند، مشکل ساز هستند. چربی‌های ترانس مصنوعی در مارگارین، کیک‌های آماده و کلوچه‌های بسته بندی شده وجود دارند. پژوهش‌ها نشان داده اگر چربی‌های ترانس به مقدار زیاد مصرف شوند می‌توانند ریسک ابتلا به آلزایمر را افزایش داده و حافظه را تضعیف کرده و از حجم مغز کم کنند.

• آسپارتام

آسپارتام، شیرین کننده‌ای مصنوعی است که در بسیاری از محصولات بدون قند وجود دارد. معمولاً افراد وقتی قصد کاهش وزن دارند یا می‌خواهند از خوردن قند پرهیز کنند، از این محصولات استفاده می‌کنند. اما این شیرین کننده مصنوعی منجر به مشکلات ادراکی و شناختی می‌شود. آسپارتام از فنیل آلانین و اسید آسپارتیک درست می‌شود. فنیل آلانین می‌تواند از سد خونی مغز عبور کرده و تولید فرارسان‌های عصبی را مختل کند. ضمناً آسپارتام، یک استرسور شیمیایی است که می‌تواند مغز را مستعد استرس اکسیداتیو کند.

• ماهی‌هایی که زیاد جیوه دارند

جیوه یک آلاینده‌ی فلزی سنگین است که می‌تواند برای مدت‌های طولانی در بافت حیوانی انباشته شود. معمولاً ماهی‌های شکارگری که عمر طولانی دارند مستعد جمع آوری جیوه بوده و می‌توانند بیش از یک میلیون برابر آب پیرامون خود، جیوه جمع کنند. به همین دلیل، منبع اولیه‌ی جیوه در غذای انسان، غذای دریایی است، مخصوصاً انواع وحشی آن. بعد از اینکه فرد جیوه را خورد، این فلز در تمام بدنش پخش شده و در مغز، کبد و کلیه‌ها جمع می‌شود.

در زنان باردار، جیوه می‌تواند در جفت و جنین نیز جمع شود. تأثیر مسمومیت جیوه شامل اختلال در سیستم عصبی مرکزی و فرارسانهای عصبی و تحریک نوروتوکسین‌ها می‌شود که همگی به مغز آسیب می‌زنند. برای جنین در حال رشد و بچه‌های کوچک، جیوه می‌تواند رشد مغز را دچار اختلال کرده و موجب تخریب اجزای سلول شود. اما بیشتر ماهی‌ها جیوه‌ی زیادی ندارند. ماهی سرشار از پروتئین باکیفیت بوده و حاوی مواد مغذی مهمی است مانند امگا 3، ویتامین B12، روی، آهن و منیزیم. بنابراین مهم است که ماهی را در رژیم غذایی سالم خود جای دهید. به طور کلی توصیه می‌شود بزرگسالان دو تا سه وعده در هفته ماهی مصرف کنند. زنان باردار و کودکان باید مصرف ماهی‌های جیوه‌دار را بسیار محدود کنند.