همشهری آنلاین_ سارا جعفرزاده: به گفته اهالی، قدمت این محله بیش از ۴۰ سال است. یعنی آن زمان که خبری از ساختوساز در آن حوالی نبود و فقط یک ساختمان نیمهکاره برای شهرداری در این محدوده وجود داشت. در سالهای اولیه شکلگیری محله تسلیحات، به دلیل وجود موتورآب خیلیها دوست داشتند در این محدوده سکونت داشته باشند. از جاذبههای قدیمی این محله میتوان به حمامهای کسری و مرمر اشاره کرد. در حال حاضر این محله ۲۵۲ کیلومترمربع مساحت و تعداد ۱۸۵۰۵ نفر جمعیت دارد .
- درجهداران تسلیحات نخستین ساکنان خانههای سازمانی
با ورود به محله تسلیحات خانههای سازمانی در سمت چپ میدان تسلیحات دیده میشود که زمانی برای خود روزگاری و برو بیایی داشته است. آن زمان میدان تسلیحات فعلی نمادی نداشت و فقط بهصورت یک میدان خالی بود والبته خاکی. نخستین ساکنان خانههای سازمانی این محله، درجهداران و کارمندان عالیرتبه و ارشد ارتش بودند. «باقر ربیعی» دبیر شورایاری محله تسلیحات که در این محله متولد شده، در اینباره میگوید: «درآن زمان مرکز تسلیحات ارتش در خیابان پاسداران قرار داشت و ارتش تصمیم به ساخت خانههای سازمانی برای کارکنان خود گرفت و در نهایت این محله بهعنوان محل ساخت این خانههای سازمانی برای این افراد در نظر گرفته شد. بیشتر ساکنان این خانهها درجهداران رتبه بالای ارتش بودند که هنوز هم تعدادی از آنها در این محله حضور دارند. این خانههای سازمانی با ۱۲ بلوک در سمت چپ میدان تسلیحات قرار گرفته و حضور کارمندان تسلیحات باعث شد محله به این نام شناخته شود حتی بوستانی هم به نام تسلیحات در محله نامگذاری شده است. »
- نجاری و رنگکاری، مشاغل فراموش شده محله
اوضاع کسب و کار در گذشته معمولاً به این شکل بود که عدهای زیادی از ساکنان یک محله به یک شغل واحد مشغول بودند. دلیل آن شاید رابطه خویشاوندی اهالی و تعصب خاطر نسبت به ادامه شغل پدران و اجداد بود. ربیعی با اشاره به تعداد زیاد مغازههای نجاری و رنگکاری در محله تسلیحات ادامه میدهد: «پدرم از سال ۴۰ در محله تسلیحات سکونت داشته و بعدها به ۱۰ متری شبکه برق که این روزها به نام شهید «پوری محمد» نامگذاری شده نقل مکان کرده است. اهالی، این خیابان را به دلیل اینکه یک پست برق در ابتدای کوچه قرار داشت با نام ۱۰ متری شبکه برق میشناختند. البته هنوز هم عدهای این معبر را به همان نام میشناسند. » او با اشاره به فعالیت مغازههای نجاری و رنگکاری توضیح میدهد: «پدرم به شغل نجاری در میدان تسلیحات مشغول بود. آن زمان تعداد زیاد مغازه نجاری و رنگکاری در این محله وجود داشت اما در حال حاضر هیچ خبری از واحدهای نجاری و رنگکاری به دلیل اینکه مشاغل مزاحم شناخته میشوند، نیست. »
- کلنگ مساجد را آیتالله شاهرودی و مرحوم کافی به زمین زدند
در محله تسلیحات ۳ مسجد وجود دارد که هرکدام همچون نگینی در این بخش از شهر میدرخشند. ربیعی به تاریخچه مساجد محله اشاره میکند و میگوید: «قدیمیترین و بزرگترین مسجد محله، «مسجدجامع فاطمیه» است که قدمت آن به سال ۱۳۴۰ باز میگردد و در غرب محله قرار دارد. همچنین مساجد بابالحوائج(ع) و امام حسین(ع) در سال ۱۳۴۵ ساخته شدهاند که در جنوب و شرق محله قرار دارند. » او با اشاره به کلنگزنی مسجدجامع فاطمیه توسط یکی از شخصیتهای سیاسی و مذهبی میافزاید: «مسجدجامع فاطمیه از آن جهت برای اهالی مهم است که کلنگ ساخت آن توسط مرحوم آیتالله شاهرودی به زمین زده شد و همچنین مرحوم «حاج احمد کافی» کلنگ ساخت مسجد امام حسین(ع) را بر زمین زده است. » در کنار این مساجد، ۱۲ حسینیه توسط طایفههای مختلف از جمله اراکیها و سبزواری در این محله فعال است و در ایام سوگواری بهویژه ماه محرم حال و هوای متفاوتی به این محله میدهد. »
- حمامهای مرمر و کسری
در گذشته کمتر محلهای وجود داشت که حمام عمومی نداشته باشد. هرچند با گسترش شهرنشینی دیگر خبری از حمامهای قدیمی نیست اما وجود ۲ حمام قدیمی در محله تسلیحات هنوز هم جالب توجه است.
یکی از این حمامها که قدمت بالایی هم دارد، حمام مفید یا همان حمام مرمر است که در جنوب محله قرار دارد و به دلیل مشکلاتی که بعد از غیرفعال شدن برای اهالی ایجاد کرده بود، در حال حاضر تخریب شده است. اما حمام کسری در محله همچنان فعال است و در ابتدای خیابان گلستان قرار دارد.
- وجود موتورآب دلیلی برای سکونتم شد
«علی ربیعی» یکی از ساکنان قدیمی محله که از سال ۳۸ در این محله زندگی میکند، اکنون ۸۰ سال دارد و درباره تاریخچه این محله میگوید: «تمام خیابانهای این محله خاکی بود و خبری از شکل و شمایل فعلی نبود. یادم میآید نخستین خیابانی که در این محله آسفالت شد، خیابان جمشیدی بود. حدود سال ۱۳۴۴ هم مجسمهای در مرکز محله جانمایی شد. » او علت ساکن شدن در این محله را اینگونه عنوان میکند. «قبل از اینکه در محله تسلیحات ساکن شوم، زمینی را در محله مجیدیه قولنامه کرده بودم اما به دلیل اینکه در محله تسلیحات موتورآب وجود داشت از خرید خانه در مجیدیه صرفنظر کردم. آن زمان تهران آب لولهکشی نداشت و در نهایت تصمیم گرفتم به محله تسلیحات بیایم. » درباره موتورآب در محله، «محمد خبازی» یکی از ساکنان قدیمی هم خاطرات شنیدنی دارد و میگوید: «قدیمها جوی بزرگی از وسط محله رد میشد و موتورآب مستقر در بالای میدان اصلی محله به این جوی آب راه داشت و در نهایت آب موتور به آبانبار خانهها میرسید. اهالی محله هم از آب آبانبار ماهها استفاده میکردند. »
- جشنهای مذهبی محله تسلیحات زبانزد است
«سید اصغر میرترابی» شورایار محله تسلیحات و یکی از کاسبان محله، حدود ۳۰ سال است که در این محله ساکن است و یکی از مزیتهای این محله را فعالیت هیئتهای مذهبی میداند و میگوید: «یکی از مزیتهای این محله فعالیت هیئتهای مذهبی است. جشنهایی که توسط این هیئتها در اعیاد مذهبی برگزار میشود زبانزد همه اهالی منطقه ۸ است و از تمام نقاط منطقه و حتی پایتخت در ایام مختلف در این محله حضور پیدا میکنند. این محله از همان قدیمالایام پیشینه مذهبی قوی دارد و سکونت و حضور مداحان معروف در این محله گواه این موضوع است. »