همشهری آنلاین_مژگان مهرابی: مظاهری علاوه بر بازی در تیم پرسپولیس، مربیگری تیم شهید قندی و سرمربی تیم‌ملی پیشکسوتان را هم در کارنامه خود دارد. این مربی با اینکه دوران جوانی را پشت سر گذاشته اما باز هم پرتلاش است و هم پای نوجوانان و جوانان می‌دود و لحظه‌ای از جنب‌وجوش دست برنمی دارد.
اما ویژگی بارز این بازیکن نامی، کشف استعدادهای ورزشی و فراهم کردن زمینه پرورش آنهاست. او با همین هدف مرتب به بوستان‌ها و تنها زمین خاکی منطقه سر زده و از نزدیک بازی بچه‌ها را تماشا می‌کند. در این حین تور نخبه گیری‌اش را پهن کرده و سعی در صید فوتبالیست‌های زبده دارد. سپس آنها را به باشگاه‌های ورزشی معروف شهر معرفی می‌کند تا در آن جا رشد کنند. او تا چندی پیش به‌عنوان مربی در تیم شهید قندی فعالیت می‌کرد اما بنا به دلایلی تصمیم گرفت توانش را برای پرورش فوتبال هم‌محله‌ای‌ها و هم شهری‌هایش به کار بگیرد. در بوستان نارنج با او قرار گذاشته و درباره فعالیت‌هایش گفت‌وگو کرده‌ایم.
پا به میان سالی گذاشته اما قبراق است و پر نشاط. سرحال بودنش را از ورزش و تحرک دارد. خانواده‌اش از قدیمی‌های محله غیاثی هستند. او خود کودکی و نوجوانی‌اش را در کوچه‌پسکوچه‌های این محله گذرانده و در حال حاضر در خیابان پاسدارگمنام زندگی می‌کند. این ورزشکار خاطرات زیادی از سال‌های گذشته محله به یاد دارد. به‌ویژه از زمانی که فوتبال را در زمین خاکی غیایی یاد گرفته است. مظاهری تعریف می‌کند: «اگر بگویم منطقه ۱۴ مهد ورزش فوتبال است پر بیراه نگفته‌ام. آن زمان در این محدوده زمین‌های خاکی زیاد بود. زمین استوار، زمین یخچالی که تبدیل به ورزشگاه آیت‌الله سعیدی شده و زمین غیایی که ورزشگاه وحدت شده مصداق آن است.
برادرهای من فوتبال بازی می‌کردند. برادران شمس هم بودند. علی پروین هم بود. همچنین مجید جلالی که تیم وحدت را راه‌اندازی کرد. خیلی‌ها بودند. به جرأت می‌توانم بگویم بیشتر اسطوره‌های فوتبال کشور در زمین‌های خاکی منطقه رشد پیدا کردند. من در تیم نوجوانان وحدت بازی می‌کردم و بعد از آن به تیم پتروشیمی رفتم. آقای پروین بازی من را دید و برای بازی در تیم پرسپولیس انتخاب شدم. تا اینکه به سربازی رفتم. در دوران سربازی عضو تیم نیروی زمینی شدم و بعد از آن در تیم ماشین‌سازی تبریز بازی کردم. دست آخر هم به تیم‌ملی راه یافتم.»
- بازمانده زمین‌های خاکی
مظاهری به زمین خاکی‌های شرق تهران اشاره می‌کند که در برهه‌ای از زمان مکان بازی فوتبالیست‌های نامی کشور بوده است. می‌گوید: «یکی دو زمین خاکی در محله سبلان منطقه ۸ بود و چند زمین خاکی هم در منطقه ۱۵ و محله مشیریه و افسریه وجود داشت. اما بیشتر از همه منطقه ۱۴ زمین خاکی داشت. البته از آن همه، فقط زمینی که جنب پارک‌سوار شهید محلاتی است باقی مانده. روزها جوانان برای بازی و تمرین به آن جا می‌آیند و البته ماه رمضان هم پیشکسوت‌ها بازی می‌کنند.
من مرتب به آن جا سرکشی می‌کنم و اگر نیروی زبده‌ای باشد به باشگاه‌های ورزشی معرفی می‌کنم. البته کم نیستند بچه‌هایی که در زمین چمن‌های داخل بوستان‌ها بازی می‌کنند. آنها را هم رصد می‌کنم.» مظاهری ایده شهرداری مبنی بر تبدیل زمین‌های بدون استفاده به فضای سبز را اقدامی ارزنده می‌داند، اما معتقد است نسل جوان نیاز به تحرک دارند که در فضای سبز خیلی امکان‌پذیر نیست. او می‌گوید: «ای کاش بعضی از این زمین‌ها را به فضای ورزشی تبدیل می‌کرد. افزایش زمین چمن مصنوعی به پرورش استعدادهای ورزشی کمک می‌کند.»
- ورزش به شرط تمکن مالی
البته اگر منصف باشیم در چند سال اخیر زمین‌های چمن‌های زیادی از سوی شهرداری در محله‌های منطقه ۱۴ ایجاد شده است. مظاهری منکر این ماجرا نمی‌شود اما نکته مهمی که او اشاره می‌کند، هزینه بالایی است که برای استفاده از این زمین‌ها در نظر گرفته شده است. این مربی می‌گوید: «در زمان ما بچه‌ها در زمین‌های خاکی بازی می‌کردند آن هم بدون هزینه، نه اینکه بازی و تلاش‌شان باری به هر جهت و برای وقت‌گذرانی باشد، خیر. بازی‌ها اصولی انجام می‌شد. خبره‌های این حرفه به کار بچه‌ها نظارت می‌کردند. غیر از فوت و فن فوتبال نکات اخلاقی را هم به بچه‌ها گوشزد می‌کردند.
پدر و مادرها امنیت خاطر داشتند که فرزندشان در زمین خاکی بازی می‌کند اما حالا چطور؟ بازی در زمین چمن مشروط به پرداخت هزینه است. وقتی کسی تمکن مالی ندارد اجازه حضور در زمین ورزش را هم ندارد. برای همین نوجوان سرخورده به دلیل نداشتن وسع مالی، طرد شده و ناخواسته فراغتش را با بی‌برنامگی یا راه نادرست پر می‌کند. مکان‌های ورزشی ما بیشتر از اینکه به فکر استعدادپروری باشد، درآمدزایی برایشان مهم است.» او متذکر می‌شود، باید به ورزش نوجوانان و جوانان بها داد. او پیشنهاد می‌دهد: «منطقه ۱۴، بچه‌های توانمندی دارد که شهرداری، آموزش و پرورش و دیگر نهادی فرهنگی می‌توانند روی آنها سرمایه‌گذاری کنند و با فراهم کردن امکانات ورزشی در مدارس یا باشگاه‌ها زمینه رشد آنها را فراهم کنند.»
- برای ورزش، اراده لازم است نه زمین چمن
۲۲ زمین چمن مصنوعی در منطقه ۱۴ وجود دارد که می‌توان گفت تقریباً پراکندگی یکنواختی دارند و در هر محله یک زمین چمن فعال است. البته علاوه بر آن در مجموعه ورزشی آیت‌الله سعیدی و تختی هم چند زمین فوتبال تعبیه شده که نیاز اهالی را برآورده می‌کند. اما نکته حائز اهمیت، نگهداشت زمین‌هاست که خود هزینه بر است. از این‌رو اداره آنها به دست پیمانکارها سپرده می‌شود. با نظرسنجی به عمل آمده درباره امکانات ورزشی منطقه اغلب شهروندان گله‌مند بودند که توزیع وسایل ورزشی‌ها در بعضی‌ها محله به‌خصوص محله‌های نواحی ۱ و ۲ و ۴ که بافت فرسوده دارند، چنگی به دل نمی‌زند و می‌توان گفت سرانه ورزشی آنها در حد ناچیز است.
«پوریا ارجمندی» یکی از فوتبالیست‌های خیابان پاسدار گمنام اما نظر دیگری دارد. او اگرچه کمبود سرانه‌های ورزشی در محله‌ها را تکذیب نمی‌کند اما معتقد است: «کمبودها بهانه خوبی شده تا نسل جوان ما خانه‌نشینی و کم تحرکی را پیشه کنند. اغلب بچه‌ها به جای بازی و تحرک متأسفانه وقت خود را با بازی‌های کامیپوتری پر می‌کنند، این کار صدمه زیادی به جسم و روان آنها می‌زند.
البته بچه‌ها دلیل دیگری هم عنوان می‌کنند و آن گرانی کلاس‌های ورزشی و هزینه استخر یا زمین چمن مصنوعی است. درباره این موضوع باید متذکر شوم اگرچه حق با آنهاست اما کسی که علاقه به ورزش داشته باشد می‌تواند با ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین وسیله هم خود را سرگرم کند.» ارجمندی خلاقیت و علاقه را ۲ امر مهم برای تلاش و تحرک می‌داند: «اغلب بوستان‌های منطقه ۱۴ به لوازم ورزشی مجهز هستند که می‌توانند امکانات مناسبی برای جنب‌وجوش باشند.» او هر روز صبح نیم ساعتی را با لوازم ورزشی بوستان بسیج تمرین می‌کند و سپس نیم ساعت هم در بوستان می‌دود. به باور این ورزشکار، حتی در روزهای کرونایی هم می‌توان با استفاده از ماسک و رعایت پروتکل‌های بهداشتی ورزش کرد.