همشهری آنلاین_بهاره خسروی: ویروسی که‌گونه‌های جهش‌یافته آن تا امروز حواشی و دردسرهای زیادی را برای بشر به همراه داشته و همچنان این سؤال در سلول‌های خاکستری بیشتر مردم دنیا بی‌جواب مانده که برای فرار و مقابله با این بیماری از چه راهکارهای درمانی استفاده کنیم تا ضریب ایمنی بدن افزایش یابد.
در این روزها که مدارس در آستانه بازگشایی هستند، این دغدغه برای والدین بیشتر از همیشه ایجاد می‌شود که تغذیه فرزندان در مدرسه چگونه باشد تا مقاومت بدنی و سلامت آنها افزایش پیدا کند و فرزندانشان به نحوی از خطر این بیماری مصون بمانند.
در این باره با «انسیه تبرایی»، کارشناس ارشد تغذیه و ناظر واکسیناسیون در سایت واکسیناسیون کرونای مرکز بهداشت جنوب تهران، صحبت کرده‌ایم. او چند نکته ساده را با اشاره به چگونگی تنظیم برنامه روزانه غذایی دانش‌آموزان به والدین توصیه می‌کند.
یکی از چالش‌های این روزهای بیشتر مردم، با توجه به حضور ویروس‌های موذی کرونا، تغذیه سالم است. تغذیه‌ای که با توجه به گرانی و هزینه‌های سنگین اقتصادی که بسیاری از خانواده‌ها با آن مواجه هستند، متناسب با بودجه سبد مصرفی خانه باشد. به‌ویژه اینکه کودکان و نوجوانان در گروه سنی حساسی هستند و حتماً باید برای افزایش ایمنی بدن و ارتقای ضریب هوشی در این روزها سه وعده کامل غذایی و ۲ یا ۳ میان‌وعده در برنامه غذایی آنها گنجانده شود.
- مکمل‌ها فراموش نشود
در مقابله با بیماری‌های تنفسی، ویتامین‌ها نقش برجسته‌ای را در افزایش سطح ایمنی بدن ایفا می‌کنند. البته مصرف‌دوزهای بالای ویتامین و مواد معدنی اثر محافظتی ثابت‌شده‌ای در پیشگیری از بیماری‌های عفونی ندارد و برنامه مکمل‌یاری فقط بر اساس دستور پزشک انجام می‌شود؛ چراکه باید در برنامه غذایی روزانه ۲ اصل تعادل و تنوع رعایت شود. تعادل به معنی مصرف مقادیر کافی از مواد مورد نیاز برای حفظ سلامت بدن است و تنوع یعنی مصرف انواع مختلف مواد غذایی که در ۶ گروه اصلی غذایی مانند نان و غلات، سبزی‌ها، میوه‌ها، شیر و فرآورده‌های آن، گوشت و تخم‌مرغ و حبوبات و مغز دانه‌ها قرار دارند.
روزانه باید از منابع غذایی ویتامین D مانند زرده تخم‌مرغ، شیر و لبنیات پاستوریزه و انواع ماهی‌های چرب استفاده شود. طبق پروتکل کشوری، در کودکان ۲ تا ۱۲ ساله یک عدد مکمل ویتامین D بادوز ۵۰ هزار واحدی به‌صورت یک ماه در میان و برای افراد ۱۲ سال به بالا یک عدد مکمل ویتامین D بادوز ۵۰ هزار واحدی به‌صورت ماهانه می‌تواند میزان مورد نیاز روزانه ویتامین D را تأمین کند.
همچنین روزانه از منابع غذایی آهن و روی مثل مغزهای بی‌نمک مانندگردو و بادام، پسته، فندق، بادام زمینی، تخم‌مرغ، حبوبات، انواع گوشت‌های کم‌چرب و غلات سبوس‌دار، جگر، ماهی، گروه گوشت و تخم‌مرغ و حبوبات استفاده شود.
از منابع غذایی دارای ویتامین A مثل تخم‌مرغ، گوشت، ماهی، جگر و میوه‌ها، مثل موز و مرکبات، و سبزی‌های زرد و نارنجی، همچون کدوحلوایی، لبو، شلغم، هویج، فلفل‌دلمه‌ای زرد و نارنجی، نیز باید استفاده شود. و مهم‌تر اینکه روزانه مقدار کافی آب و مایعات (۸ تا ۶ لیوان) برای رقیق کردن ترشحات درون مجاری هوایی حتماً مصرف شود.
- صبحانه؛ وعده مهم غذایی
مثل معروفی است که می‌گوید صبحانه‌ات را تنها بخور، ناهار را با دوستت، شام را با دشمنت. در واقع این مثل به اهمیت نقش وعده صبحانه در حفظ سلامتی تأکید دارد. صبحانه یکی از مهم‌ترین وعده‌های غذایی روز است و نوع مواد غذایی و میزان مصرف آنها نقش مهمی در حفظ قوا و توان بدنی تا پایان روز دارد. در این روزهای کرونایی که بچه‌ها به کم‌تحرکی دچار شده‌اند، باید حتماً وعده غذایی صبحانه در برنامه‌شان گنجانده شود، چراکه صرف صبحانه باعث دریافت مواد مغذی مختلفی برای دانش‌آموزان می‌شود و به افزایش تمرکز و یادگیری درس‌ها کمک می‌کند. همچنین نقش مؤثری در تقویت سیستم ایمنی بدن آنها دارد.
مصرف تخم‌مرغ آبپز، شیر کم‌چرب، عدسی، فرنی، نان و پنیر و گردو انتخاب‌های مناسبی برای وعده صبحانه دانش‌آموزان است. البته این وعده غذایی باید به شکلی تنظیم شود که بچه‌ها وزن متعادلی داشته باشند تا آنها به لاغری غیرمعقول و چاقی مبتلا نشوند. این تعادل با یک برنامه‌ریزی صحیح غذایی قابل اجراست.
- مصرف سبزی و میوه
در دوران کرونا به مصرف میوه و سبزی در برنامه غذایی کودکان و نوجوانان باید بیشتر از همیشه توجه داشت. سبزی‌ها و میوه‌ها سرشار از ویتامین A و C هستند و نقش مؤثری در سلامت و افزایش مقاومت بدنی در میان کودکان دارند. در این بین، اولویت با مصرف محصولات تازه است و اگر امکان دسترسی همیشگی به محصولات تازه ندارید، می‌توانید از میوه و سبزی‌های منجمد هم استفاده کنید و برای اینکه طعم این مواد غذایی، به‌ویژه سبزی‌ها، حفظ شود، می‌توانید غذاهای سبزی‌داری مانند انواع سوپ، خورش و... تهیه کنید تا این مواد غذایی در مدت زمان طولانی‌تری محفوظ بمانند.
همچنین مصرف روزانه میوه به علت وجود فیبر باعث کاهش کلسترول می‌شود. سعی کنید از انواع میوه استفاده کنید. روزانه از منابع غذایی ویتامین C مانند مرکبات و سبزی‌های سبز رنگ (به‌ویژه آب تازه میوه‌ها و سبزی‌ها) یا آب نارنج یا آبلیموترش تازه همراه غذا و سالاد استفاده کنید. این ویتامین در تقویت سیستم ایمنی بدن نقشی اساسی دارد.
- مصرف قرص آهن در دوران بلوغ
دختران در سنین بلوغ نیاز بیشتری به آهن دارند. استفاده از قرص فروس سولفات، هفته‌ای یک عدد، که مطابق با دستورالعمل وزارت بهداشت در دبیرستان‌های دخترانه توزیع می‌شود، ضروری است. البته هنگام تعطیلی مدارس نیز این برنامه باید ادامه یابد. خانواده‌ها می‌توانند مکمل آهن (قرص فروس سولفات یا فروس فومارات حاوی ۶۰ـ ۵۵ میلی‌گرم آهن) را از داروخانه تهیه کنند و به نوجوانان دختر و پسر خود به‌طور هفتگی یک عدد به مدت ۱۶ هفته (۴ ماه) در سال بدهند.
دقت شود که قرص آهن را نباید با معده خالی مصرف کرد. مصرف همزمان قرص آهن با چای و یا شیر هم از جذب آهن آن جلوگیری می‌کند. در دوران قرنطینه خانگی بهترین زمان مصرف قرص آهن پس از ناهار و یا شام است.