همشهری آنلاین _ ثریا روزبهانی: شاید برای همین است که دست به دست هم داده‌اند تا با راه‌اندازی یک شرکت تعاونی از توانمندیشان بیشتر استفاده کنند. خبرها حاکی از آن است که شرکت تعاونی «گل نرگس بخش کن و سولقان» زنان کارآفرین روستاهای غرب پایتخت راه‌اندازی شده است. در این تعاونی فعالیت‌های متنوعی مانند معرفی محصولات تولیدی سالم و صنایع‌دستی روستایی (گلیم‌بافی، قالیبافی و سفالگری)، پرورش زنبور عسل و قارچ، کمک به توسعه و گسترش مشاغل نوپا همچون پرورش «کرم ابریشم» از سوی بانوان روستایی انجام می‌شود. برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های گسترده این تعاونی در ۱۳ روستای غرب تهران به سراغ «مریم شیخانی»، مدیرعامل شرکت تعاونی گل نرگس بخش کن و سولقان رفتیم و با او گفت‌وگو کردیم.
نزدیک به یک سال از راه‌اندازی شرکت تعاونی گل نرگس می‌گذرد و در این مدت توانسته‌اند برای ۱۰۰ نفر از بانوان روستا و اعضای اشتغالزایی کنند. اما این همه ماجرا نیست. زنان روستا با مهارت‌هایی که دارند از محصولات باغی این بخش ترشی، مربا و میوه‌های خشک تولید و از طریق فروش آن به اقتصاد خانواده کمک می‌کنند. مریم شیخانی، مدیرعامل شرکت تعاونی گل نرگس بخش کن و سولقان، درباره دلیل راه‌اندازی این شرکت تعاونی می‌گوید: «برای بازدید از نمایشگاهی به روستای سولقان رفته بودم. تابلو فرش‌های زیبا و نفیسی به همت بانوان روستا بافته شده بود. وقتی از مهارت بانوان صحبت کردم، آنها کارشان را بیهوده دانستند. چون کارشان دیده نمی‌شد و فروش نداشتند. زنان روستای ما توانمندی‌های بسیاری دارند اما نمی‌توانند در جایی مشغول به کار شوند. در همین راستا تصمیم گرفتم تا «تعاونی زنان روستایی» را تشکیل بدهم و این تعاونی یکی از بزرگ‌ترین تعاونی‌های روستایی شهر تهران است.
این تعاونی را در سال ۱۳۹۷ به ثبت رساندم، اما فعالیت رسمی آن از زمستان سال گذشته آغاز شده است. بیشتر زنانی که در تعاونی گل نرگس مشغول به فعالیت‌اند با کار در منزل توانستند از مهارت خود، کسب درآمد کنند. بانوان به دلیل مسائل مختلف امکان حضور در محل کار را نداشتند ضمن اینکه وضعیت اشتغال در شهرستان‌ها و روستاها با وضعیت اشتغال در شهر متفاوت است. اما از ظرفیت روستاها در این مواقع باید بهره‌برد. تعاونی برای اعضای خود و توسعه فعالیت بانوان، تسهیلات قرض‌الحسنه نیز در نظر گرفته است. این تعاونی در ۲ بخش «نیازهای ضروری» و «ایجاد اشتغال»، تسهیلاتی را اعطا می‌کند تا از زنان روستایی غرب تهران حمایت کنند. برخی فعالان برای گسترش فعالیت خود و همچنین آغاز به کار نیاز به تسهیلاتی داشتند که بانک برای پرداخت آن سختگیری‌های بسیاری داشت. در همین راستا از طریق معرفی آنها به «استانداری» و «جهاد سازندگی»، اعضای تعاونی در بخش مالی نیز استقلال خواهند داشت. اگر تعداد بیشتری از سهام تعاونی از سوی اهالی خریداری شود، می‌توان خدمات بهتر و تسهیلات بیشتری را برای اعضا فراهم کرد.»
- فروش قطعی محصولات تولیدی
تعاونی زنان روستایی در زمینه شیرینی‌پزی، عرقیجات، پخت مواد غذایی خانگی، پرورش زنبور عسل، قارچ، ترشی و مربا نیز فعالیت دارند و همه محصولات تولیدشده از سوی تعاونی را تضمین خرید می‌دهند تا اعضا با پشتکار بیشتری در زمینه تولید فعالیت کنند. شیخانی به «ارگانیک» و سالم بودن محصولات تولیدی بانوان روستا اشاره می‌کند و در این‌باره می‌گوید: «این تعاونی، ۱۳ روستا از جمله «سولقان»، «سنگان»، «گیگا»، «امامزاده داود» (ع)، «رندان»، «واریش» و... را تحت پوشش خود قرار داده است.
در همین زمینه اغلب محصولات بانوان عضو تعاونی به‌صورت تضمینی از فعالان خریداری یا در نمایشگاه‌های مختلف عرضه می‌شود. پروژه‌های اشتغالزا در تعاونی‌های روستایی زنان به‌عنوان یکی از برنامه‌های مؤثر در تقویت و توسعه فعالیت‌های اقتصادی محسوب می‌شود. تقویت و توسعه مشاغل خانگی و تنوع بخشی به فعالیت‌های اقتصادی در تعاونی‌های روستایی زنان سبب توسعه فرصت‌های شغلی و ارتقای ظرفیت این بخش در تولید می‌شود.» این مسئول که خود کارآفرین است توانمندسازی و کارآمدسازی تعاونی‌ها را در اقتصاد مقاومتی مؤثری می‌داند و می‌گوید: «این اقدامات منجر به رونق کسب وکار و افزایش درآمد برای اعضای تعاونی و در نهایت ارتقای معیشت خانوار روستایی و کشاورزان شده است. در واقع ایجاد اشتغال مولد، کاهش نرخ بیکاری در جامعه روستایی، ارتقای تولید ملی و بهره‌وری منابع در بخش کشاورزی را در پی دارد. با گسترش این امر، افزایش درآمد ملی و رونق اقتصادی کشور را شاهد خواهیم بود. در همین راستا با برخی از فروشگاه‌های اینترنتی بزرگ نیز در حال مذاکره هستیم تا محصولات بانوان روستاها را در همه کشور عرضه کنیم.»
- اینجا ماهیگیری می‌آموزیم
مریم شیخانی، مدیرعامل تعاونی درباره دوره‌های آموزشی این پایگاه توضیحات بیشتری می‌دهد: «با توجه به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های بانوان تصمیم گرفتیم دوره‌های آموزشی رایگان یا با حداقل هزینه در زمینه‌های مختلف برگزار کنیم. این دوره‌های آموزشی شامل «عروسک‌سازی»، «نقاشی»، «گلیم‌بافی» و «خیاطی» است. در واقع هدف ما از برپایی دوره‌های مختلف هنری و فراگیری آنها مهارت‌آموزی و کسب درآمد است. اکنون تعداد بسیاری از بانوان روستاهای بخشداری کن به فردی خودکفا تبدیل شده‌اند و حتی مغازه‌ای اجاره کردند و محصولات خود را در آن عرضه می‌کنند. این مهارت‌ها می‌تواند در روزهای سخت به دادشان برسد و آنها مشکلات پیش رویشان را به آسانی پشت سر بگذارند. البته این مهارت‌آموزی و موفقیت مخاطبان دوسویه است. مربی با حضور در این کلاس‌ها برای تولیداتش مشتری جذب می‌کند و هنرآموز هم با صرف هزینه اندکی می‌تواند در آینده در آمدزایی داشته باشد. این مسیر ساده اما پر از سختی است. به همین دلیل بانوان انتظار موفقیت یک‌شبه ندارند و کسب و کارشان را قدم به قدم جلو می‌برند.»
- زندگی با مهارت‌آموزی می‌چرخد
صدای چرخ خیاطی در فضای خانه پیچیده است. این چرخ، اقتصاد یک خانواده را می‌چرخاند و به گذران امورات زندگی آنها کمک می‌کند. «اکرم بانو» سالها است که با این چرخ خیاطی «سرویس آشپزخانه نوعروسان» را می‌دوزد و از این طریق امرار معاش می‌کند. او درباره فعالیتش می‌گوید: «با مبلغ اندکی که پس‌انداز کرده بودم در کلاس‌های آموزشی پایگاه شرکت کردم. اکنون هم بابت هر سرویس جهیزیه، حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان درآمد کسب می‌کنم. همچنین برای اینکه کمکی به خانواده‌ها کرده باشم، این سرویسها را با کمترین قیمت تولید و عرضه می‌کنم و وجه اندکی از نو عروسان میگیرم. قیمت اصلی این سرویسها در بازار به یک میلیون تومان نیز می‌رسد.» به گفته اکرم بانو در شرکت تعاونی گل نرگس علاوه بر خیاطی، کلاس‌های آموزشی دیگری نیز که درآمدزایی بیشتری دارند، مانند «چرم‌دوزی»، آموزش داده می‌شود. او می‌گوید: «این دوره‌های آموزشی هم برای خودمان هم برای کسانی که می‌توانیم به آنها خدمات ارائه دهیم، یک فرصت است.»