به گزارش همشهری آنلاین به نقل از عصر ایران، قطعا سنگ کلیه را می‌توان یکی از چالش‌برانگیزترین مشکلات سلامتی به شمار آورد که افراد زیادی در سراسر دنیا با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. همانطور که می‌دانید نوشیدن فراوان مایعات اصلی‌ترین استراتژی مقابله با این وضعیت در کنار درمان‌های دارویی و مداخلات پزشکی محسوب می‌شود.
مایعات نه‌تنها سموم بدن را دفع می‌کنند بلکه به حرکت بهتر سنگ‌ها و شن‌ها هم از طریق دستگاه ادراری یاری می‌رسانند. هر چند ممکن است آب به‌تنهایی برای کمک به دفع راحت‌تر و سریع‌تر سنگ‌های کلیوی کارساز باشد اما برخی از افزودنی‌ها نیز وجود دارند که این روند را تقویت می‌کنند.
معجزه‌ای به نام آبلیمو
بر اساس سری مقالاتی که از طریق ناشر آنلاین معتبر WebMD قابل دسترسی است، آبلیمو یک روش موثر و در عین حال آسان برای پیشگیری از ابتلای به سنگ‌های کلیوی در افراد مستعد و همینطور کندکردن رشد سنگ‌های جدید در بیماران کلیوی عنوان شده است. حال اگر بخواهیم این متد را تبدیل به روشی خوشمزه و دلچسب‌تر کنیم، قادر به استفاده از لیموناد خواهیم بود.
دکتر استیون ناکادا، مدیر گروه و استاد اورولوژی دانشگاه ویسکانسین مدیسن، می‌گوید: ما هنگامی که بیماران را در مرکز سنگ کلیه خود درمان می‌کنیم، همگی آنها را تحت لیمونادتراپی قرار می‌دهیم!
او توضیح می‌دهد که دفع سنگ کلیه با درد ناگهانی و شدید در قسمت پهلوها به اندازه‌ای شدید است که می‌توان آن را با درد زایمان مقایسه کرد. این سنگ‌ها زمانی شکل می‌گیرند که ادرار در کلیه با نمک‌های تشکیل‌دهنده سنگ به وضعیت فوق اشباع برسد و حاوی مواد کافی جلوگیری‌کننده از این روند نیز نباشد. یکی از انواع این مواد سیترات است. به همین علت است که معمولا پزشکان معالج برای افراد مستعد به سنگ‌های کلیوی، پتاسیم سیترات تجویز می‌کنند. فرآورده‌های دارویی حاوی پتاسیم‌سیترات به شکل قرص و مایع فرموله می‌شوند. حال اگر بخواهیم یک ترکیب طبیعی را که منبعی غنی از سیترات است، معرفی کنیم، بدون شک باید از آب طبیعی لیمو نام ببریم.
ناکادا و همکاران دریافتند که مصرف آبلیمو به شکل لیموناد کم‌قند یا فاقد قند می‌تواند میزان سیترات ادرار را به اندازه‌ای افزایش دهد که مانع از تشکیل سنگ‌های کلیوی شود. البته گفتنی است که این متد درست همانند پتاسیم‌سیترات کارایی ندارد ولی می‌تواند در عین حال یک گزینه کمکی جذاب خصوصا در افرادی که از مصرف داروهای شیمیایی پرهیز می‌کنند، به شمار رود.
دیوید کانگ، پزشک و محقق مرکز جامع سنگ کلیه دانشگاه دوک، به این نتیجه رسید که لیموناد یا آبلیمو می‌تواند در درازمدت نیز اثرگذاری مطلوب خود را حفظ کند. کانگ و همکارانش ۱۲ بیمار مبتلا به سنگ کلیه را که تا چهار سال تحت درمان با لیموناد بودند تحت نظر گرفتند. مشخص شد که این بیماران طی مدت درمان با لیموناد بار کمتری از سنگ‌های کلیوی داشتند و سنگ‌ها هم در مقایسه با زمان پیش از شروع نوشیدن لیموناد با سرعت پایین‌تری تشکیل می‌شدند. هرچند کانگ معتقد است که برای تایید این یافته‌ها به آزمایش‌های بالینی دقیق در مقیاس بزرگ نیاز است. همچنین گفتنی است که هیچ‌یک از بیماران مذکور به مداخله پزشکی در بازه درمانی چهار ساله با لیموناد نیاز پیدا نکردند.
دکتر مارشال استولر، مدیر اورولوژی مرکز سنگ ادراری در دانشگاه کالیفرنیا، توضیح می‌دهد که نوشیدن لیموناد از مسیر دیگری نیز به افراد مستعد سنگ کلیه و بیماران مبتلا به سنگ‌های کلیوی کمک می‌کند. این مسیر چیزی نیست جز افزایش دفع ادرار.
او می‌گوید: برای کاهش سنگ‌های کلیوی بیماران باید میزان مایعات مصرفی خود را به نحوی افزایش دهند که روزانه ۱.۵ الی ۲ لیتر دفع ادرار داشته باشند. همچنین اگر فرد در نقاط جغرافیایی با آب و هوای گرم زندگی می‌کند، این نیاز بیشتر خواهد بود.
برای تهیه لیموناد می‌توان نصف فنجان آب لیمو غلیظ را با هفت فنجان آب مخلوط کرد. همچنین استفاده از شیرین‌کننده‌های جایگزین به جای شکر هم در بیمارانی که مبتلا به دیابت نیستند مجاز است. در هر صورت توصیه می‌شود که از مصرف شکر و لیمونادهای کارخانه‌ای پرهیز شود زیرا حاوی مقدار زیادی کالری اضافه هستند که برای سلامتی مضر است.
در مجموع بر اساس شواهد موجود لیموناد از شکل‌گیری سنگ‌های کلسیمی جلوگیری می‌کند و در عین حال می‌تواند سنگ‌های بزرگ را به تکه‌های کوچک‌تر بشکند. این تبدیل دفع سنگ‌های کلیوی را تسهیل می‌کند.
اما علاوه بر لیموناد یک سری ترکیبات طبیعی دیگر هم در دسترس هستند که می توانند به بیماران کلیوی کمک کنند.
آب ریحان
ریحان حاوی اسید استیک است که به تجزیه سنگ‌های کلیوی و کاهش درد یاری می‌رساند. این گیاه همچنین سرشار از مواد مغذی است و در طب سنتی نیز برای اختلالات گوارشی و التهابی استفاده می‌شود. آب ریحان حاوی مواد آنتی‌اکسیدانی و عوامل ضدالتهابی قوی است که در حفظ سلامت دستگاه ادراری و کلیه موثرند. برای این منظور می‌توان از برگ‌های ریحان تازه یا خشک‌شده در قالب چای یا تهیه آب ریحان استفاده کرد. البته باید توجه داشته باشیم که مصرف این ترکیب برای مدت زمان بیش از شش هفته در یک دوره درمان توصیه نمی‌شود.
سرکه سیب
سرکه سیب هم حاوی اسید استیک است و می‌تواند سبب تسریع حل‌شدن سنگ‌های کلیوی شود. علاوه بر شست‌وشوی کلیه‌ها، سرکه سیب می‌تواند به کاهش درد ناشی از دفع سنگ‌های کلیوی نیز کمک کند.
توصیه می‌شود که بیشتر از یک لیوان هشت اونسی سرکه سیب و آب طی روز استفاده نشود. از طرفی امکان افزودن این ترکیب به سالاد یا سس سالاد نیز وجود خواهد داشت. در صورت مصرف بی‌رویه سرکه سیب، عوارضی نظیر کاهش سطح پتاسیم خون و افزایش احتمال پوکی استخوان محتمل خواهند بود.