به گزارش همشهری آنلاین به نقل از خبرفوری، افراد باردار برای کمک به حفظ سلامت جنین خود، ممکن است به رژیم‌های غذایی روی آورند که از جمله آن‌ها می‌توان به کاهش مصرف قهوه یا کنار گذاشتن کامل آن اشاره کرد.
از طرف دیگر، در مطالعه‌ای مشابه در سال ۲۰۲۱ که در ابتدای خبر مورد بحث قرار گرفت، محققان خاطرنشان کردند که کافئین ممکن است باعث انقباض عروق خونی در رحم و جفت شود که می‌تواند جریان خون به جنین را کاهش دهد و بر رشد آن تأثیر بگذارد.
اینکه چگونه کافئین موجود در قهوه بر رشد جنین تأثیر می‌گذارد، همچنان مبهم است. آنچه مشهود است آنکه کافئین می‌تواند از جفت عبور کند، اما جنین آنزیم‌های خاص مورد نیاز برای متابولیسم کافئین را ندارد. علاوه بر این، بدن افراد باردار نمی‌تواند کافئین را به سرعت متابولیزه کند. از این رو، کافئین برای مدت بیشتری در جریان خون این افراد باقی می‌ماند. بر این اساس، متخصصان توصیه می‌کنند زنان باردار از مصرف قهوه و سایر غذاها و نوشیدنی‌های کافئین‌دار دوری کنند. با ما همراه باشید تا با نحوه تأثیر کافئین بر جنین در دوران بارداری و توصیه‌هایی در مورد مصرف بی خطر آن آشنا شویم.
کالج آمریکایی متخصصین زنان و زایمان (ACOG) حد مجاز کافئین را برای افراد باردار در حدود ۲۰۰ میلی‌گرم در روز اعلام کرده است. استفاده از مقادیر بیشتری از مقدار اعلام شده، با افزایش خطر سقط جنین همراه است. با این حال، یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ نشان داد که افراد باردار که معادل نصف فنجان قهوه در روز (۵۰ میلی‌گرم) کافئین مصرف می‌کردند، نوزادان کمی کوچک‌تر (حدود ۲.۳ اونس سبک‌تر) نسبت به افرادی که مصرف نمی‌کردند به دنیا آوردند.
این یافته‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار هستند، زیرا نوزادان با وزن کم در هنگام تولد، ممکن است در مبارزه با عفونت‌ها ضعیف عمل کنند و احتمال افزایش ابتلا به بیماری‌هایی همچون اختلالات عصبی و مشکلات تنفسی نیز در آن‌ها وجود دارد. البته باید خاطر نشان کرد که این مطالعه نتایجی مبنی بر این که دوزهای پایین کافئین مستقیماً برای کودک مضر هستند یا خیر به دست نیاورده است. این مطالعه صرفا ارتباط مصرف کافئین و به دنیا آمدن نوزادانی با وزن کم را مورد بررسی قرار داده است.
پس نتیجه کلی چیست؟
جسیکا شپرد، پزشک متخصص زنان و زایمان و مدیر رویکردهای کم تهاجمی بیماری زنان در دانشگاه ایلینویز در شیکاگو می‌گوید: «نوشیدن کمتر از ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین در صورتی بی‌خطر است که بدن یک زن باردار بتواند این میزان کافئین را تحمل کند، به این معنی که این میزان قهوه باعث ایجاد حالت تهوع یا بیماری در او نشود.»
در مورد سایر نوشیدنی‌های کافئین‌دار چطور؟
برخی از چای‌ها، نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های انرژی زا نیز حاوی کافئین هستند، البته میزان کافئین آن‌ها به اندازه قهوه نیست، برای مثال.
یک لیوان نوشیدنی انرژی زا حاوی ۳۵ الی ۱۲۰ میلی‌گرم کافئین است.
یک فنجان چای سبز دم کرده حاوی ۲۸ میلی‌گرم کافئین است.
یک لیوان کولا حاوی حدود ۲۲ میلی‌گرم کافئین است.
به خاطر داشته باشید: مقدار کافئین موجود در چای، بسته به نوع، منشأ و حتی مدت زمانی که آن را دم می‌کنید، می‌تواند به میزان قابل توجهی متفاوت باشد.
دمنوش‌های گیاهی مانند بابونه، نعناع و زنجبیل لیمو اصلاً کافئین ندارند. با این حال، قهوه بدون کافئین و چای بدون کافئین همچنان می‌توانند مقادیر کمی کافئین داشته باشند (که معمولاً کمتر از ۱۲ میلی گرم در هر لیوان است).
منابع دیگر کافئین
کافئین همچنین به مقدار کم در برخی غذاها یافت می‌شود. دانه‌های کاکائو که برای تهیه شکلات استفاده می‌شوند، به طور طبیعی حاوی کافئین هستند. هرچه شکلات تیره‌تر باشد، محتوای کاکائو و در نتیجه سطح کافئین آن بالاتر است. به عنوان مثال، یک وعده ۱۰۰ گرمی از شکلات تلخ ۷۰ الی ۸۵ درصدی، حاوی ۸۰ میلی گرم کافئین است، در حالی که همین مقدار شکلات شیری تنها حاوی ۲۰ میلی گرم کافئین است. حتی غذاهایی با طعم قهوه و شکلات، مانند بستنی، کیک، پوشش خامه‌ای کیک و غلات می‌توانند حاوی مقادیر کمی کافئین باشند.
دکتر رنیتا وایت، متخصص زنان و زایمان می‌گوید: «برخی از مکمل‌ها و مسکن‌های بدون نسخه نیز، حاوی کافئین هستند. برای مثال Excedrin Migraine حاوی ۶۵ میلی‌گرم کافئین در هر کپسول و Midol Complete حاوی ۶۰ میلی‌گرم کافئین در هر کپسول است.»
دکتر شپرد می‌گوید: «مصرف هر دارویی، از جمله داروهای بدون نسخه نیز، باید با دستور و پیشنهاد پزشک باشد تا اطمینان حاصل شود که مصرف آن‌ها در دوران بارداری بی‌خطر است».
اثرات بالقوه کافئین در دوران بارداری
در حالی که برخی از مطالعات نشان داده‌اند که کافئین اثر نامطلوبی بر وزن نوزاد در هنگام تولد دارد، برخی دیگر ارتباط قابل توجهی بین این دو پیدا نکرده‌اند. در یک مطالعه بزرگ در سال ۲۰۱۳، محققان بیان داشتند که شواهد مربوط به ارتباط بین مصرف کافئین و رشد جنین محدود است، زیرا مطالعات صوت گرفته، نقش عوامل دیگری مانند سیگار کشیدن را به عنوان یک فاکتور دخیل در نظر نگرفته‌اند که این فاکتور به شدت با مصرف کافئین مرتبط است و می‌تواند احتمال زایمان زودرس و تولد نوزادی با وزن کم را به همراه داشته باشد.
از طرف دیگر، در مطالعه‌ای مشابه در سال ۲۰۲۱ که در ابتدای خبر مورد بحث قرار گرفت، محققان خاطرنشان کردند که کافئین ممکن است باعث انقباض عروق خونی در رحم و جفت شود که می‌تواند جریان خون به جنین را کاهش دهد و بر رشد آن تأثیر بگذارد. مطالعات همچنین نشان می‌دهد که کافئین ممکن است پاسخ استرس کودک را تغییر دهد و مانع رشد اندام‌ها شود.
دکتر شپرد می‌گوید: «از آنجا که نوزادان در حال رشد هستند، بدن و سیستم عصبی آن‌ها به اندازه‌ای بالغ نیست که بتواند کافئین را مانند بزرگسالان کنترل کند. اگر در دوران بارداری بیش از حد کافئین مصرف شود، ضربان قلب آن‌ها ممکن است افزایش یابد و منجر به اختلالات خواب بالقوه شود.»
دکتر وایت می‌گوید: «ممکن است بخواهید مصرف کافئین را صرفاً بر اساس نحوه واکنش خود به آن در نظر بگیرید. احتمالاً در دوران بارداری نسبت به تأثیرات کافئین حساس‌تر هستید، زیرا در این زمان مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا اثرات کافئین از بدن شما پاک شود.»
حتی ممکن است اثرات کافئین، به صورت افزایش فشار خون و ضربان قلب، کم آبی بدن، پریشانی، سوء هاضمه، حالت تهوع، سبکی سر و مشکل خواب در بدن بروز کند.
چه چیزی را می‌توان جایگزین کافئین کرد؟
اگر از کافئین به عنوان یک تقویت کننده انرژی استفاده می‌کنید، این جایگزین‌ها را برای قهوه و سایر غذاها و نوشیدنی‌های کافئین‌دار در نظر بگیرید.
غلات کامل: بدن شما کربوهیدرات‌ها را به گلوکز تبدیل و از آن برای تولید انرژی استفاده می‌کند. در حالی که کربوهیدرات‌های موجود در بسیاری از غذاهای فرآوری شده به سرعت هضم می‌شوند و منجر به انفجار سریع انرژی و به دنبال آن کاهش اجتناب ناپذیر سریع قند خون می‌شوند، کربوهیدرات‌های پیچیده آهسته‌تر هضم می‌شوند و منبع انرژی ثابت‌تری هستند. به همین دلیل است که خوردن کربوهیدرات‌های پیچیده مانند بلغور جو دوسر، برنج قهوه‌ای، سیب زمینی شیرین و حبوبات توصیه می‌شود.
غذاهای حاوی فولات: فولات به عنوان ویتامین B۹ نیز شناخته می‌شود. فولات به بدن کمک می‌کند تا کربوهیدرات‌ها برای تولید انرژی به گلوکز تبدیل شوند. لوبیا، آووکادو، سبزیجات با برگ‌های تیره و بسیاری از سبزیجات دیگر سرشار از این ماده مغذی ضروری هستند. همچنین لازم به ذکر است که دریافت مقدار کافی فولات در دوران بارداری برای جلوگیری از برخی نقص‌های مادرزادی کلیدی است، بنابراین پزشک یا ماما احتمالاً یک مکمل قبل از تولد را توصیه می‌کند.
منیزیم: منیزیم یکی دیگر از مواد معدنی است که به تبدیل غذا به انرژی کمک می‌کند. غذاهای غنی از منیزیم شامل دانه کدو تنبل، بادام، بادام هندی، بادام زمینی و لوبیا سیاه است.
آب فراوان: به گفته دکتر وایت، کم آبی می‌تواند باعث احساس خستگی، بی حالی و خواب آلودگی شود. ACOG مصرف روزانه هشت تا ۱۲ فنجان یا ۶۴ تا ۹۶ اونس (۱.۸ الی ۲.۷ لیتر) آب را در دوران بارداری توصیه می‌کند.
البته به یاد داشته باشید که احساس خستگی در دوران بارداری کاملا طبیعی است؛ بنابراین زمانی که احساس خستگی می‌کنید اجازه دهید بدنتان استراحت کند.