همشهری آنلاین - مریم باقرپور: در جنوبیترین قسمت خیابان خسرو منطقه۲ که در قدیم شمالیترین نقطه طرشت محسوب میشد، استخری بود به نام ملکحسین. مالک استخر مرحوم سرگرد «ملک محمد منوچهری» داماد مرحوم حاج «میرزا علیاکبر» بود که در دهه ۴۰ با ساخت استخر در حضور اهالی و استاندار وقت در مراسمی نام پسرش ملک حسین را روی آن گذاشت. آن دسته از جوانهایی که مدام به استخر ملک حسین میرفتند از سرگرد منوچهری به نیکی یاد میکنند. تا جایی که به گفته «حسن ترابیجوان» یکی از قدیمیهای طرشت اگر کسی پول استخر را نداشت باز هم میتوانست از آن استفاده کند. ترابیجوان میافزاید: «استخر را حاج «محمد حسینمردی» اداره میکرد اما بیشتر اوقات صاحبش یعنی سرگرد منوچهری هم به آن سر میزد. این استخر آنقدر معروف و تمیز بود که خیلی از طرشتیها و حتی اهالی محلههای دیگر از آن استفاده میکردند. گاهی جوانان و نوجوانان که پول نداشتند و پشت در استخر میایستادند یا حتی میگفتیم که امروز پول نداریم سرگرد و حاج محمد با خوشرویی میگفتند عیبی ندارد و میتوانید بروید داخل.»
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
تأمین آب دو استخر عمیق و کمعمق از قنات
«محمدکاظم لطفعلی خانی» یکی از معتمدان قدیمی محله طرشت است. او میگوید: «استخر ملک حسین دو استخر عمیق ۴متری برای بزرگسالها و یک استخر کمعمق برای کوچکترها داشت. تابستانها با گرم شدن هوا یکی از تفریحهای اصلی جوانهای قدیم رفتن به استخر ملک حسین بود. بهخصوص پنجشنبه و جمعهها که جمعیت زیادی به استخر میرفتند.»
ترابیجوان هم که هر هفته به استخر میرفته با یادآوری آن سالها میافزاید: «طرشت همین یک استخر را داشت که میان محلههای غرب تهران معروف بود. استخر شبانهروزی کار میکرد. روزها برای شنا کردن و شبها هم برای آبیاری باغها. آب استخر از قناتی تأمین میشد که از شمال به محل راه پیدا میکرد و بعد از استخر برای آبیاری باغهای پاییندستی طرشت استفاده میِشد. آب گوارای قنات باعث شده بود میوههای درختان درشت و خوشطعم شوند اما بعد از کار افتادن استخر آب قنات تبدیل به لجنزار شد. طوری که وقتی آب داخل باغها راه پیدا میکند بوی بدی در هوا منتشر رمیشود.»
ساخت معابر و برچیده شدن استخر
تعطیلی استخر هم برای خودش ماجرا داشته و لطفعلی خانی دراینباره میگوید: «تا جایی که یادم است استخر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از کار افتاد. اگر این روزها هم حوالی مترو طرشت کمی بالاتر از قهوهخانه قلیانی که حدود ۱۰۰ سال قدمت دارد بروید به جای استخر کارگاههای چوببری میبینید. بخشی از زیرزمین استخر را هم که گود بود به انبار چوب تبدیل کردهاند.»
ترابیجوان هم دلیل پایان عمر استخر را معبرسازی میداند و میافزاید: «بعد از انقلاب طرشت کمکم از حالت روستایی به شهری تبدیل میشد و خیلی از کوچه باغها و قناتها در طرح ساخت معابر قرار گرفتند. آنقدر تعداد خیابانهایی که ساخته شده زیاد بود که نه آب قنات کفاف استخر را میداد و نه کیفیت آن برای آبیاری باغهای مناسب بود و وقتی آبی نباشد استخری هم نیست.»
«حسین حسینمردی» از اهالی قدیمی محله هم دراینباره میگوید: «با ساخت معابر تقریباً چیزی از زمین استخر باقی نمانده بود. روزبه روز کوچکتر میشد تا اینکه تصمیم گرفتند تعطیلش کنند.»
برگزاری مسابقات کشتی آزاد و کج در استخر
حسینمردی هم یکی از زیباترین خاطرات استخر ملک حسین را به برگزاری مسابقات کشتی در آن عنوان میکند و میگوید: «آنقدر استخر بزرگ بود که در دورهای وسط آن تشک میانداختند و مسابقات کشتی برگزار میکردند و ما هم بهعنوان تماشاچی از آن لذت میبردیم. یادم است مسابقه حرفهای کشتیها برگزار میشد و برای جوانهای طرشت که چنین فضایی را تجربه نکرده بودند خیلی جالب بود.»
لطفعلی خانی هم به یاد میآورد: «در استخر چند دوره مسابقات کشتی آزاد و کچ برگزار شد که خیلی مورد استقبال جوانهای طرشت قرار گرفت. تا جایی که خیلی از آنها عاشق این رشته ورزشی شدند و برای یادگیری فنون کشتی به باشگاه ورزشی «ایزد فردوسی» در خیابان طوس رفتند و ثبتنام کردند.»