زمان موعود که می‌رسد، ‌گویی اهالی خواب ندارند. نیمه‌شب پیر و جوان با پرچم‌های سیاه از خانه خارج شده و به سمت میعادگاه می‌روند. صدای چهارپایه‌خوان‌ها در کوچه‌ها می‌پیچد. با حضور همه عزاداران شروع به حرکت می‌کنند و... این رسم ابا واجدادی طرشتی‌ها در شب شهادت حضرت زهرا(س) برای بسیاری آشناست.

همشهری آنلاین - مریم باقرپور: وارد کوچه‌پس‌کوچه‌های طرشت در محدوه منطقه۲ تهران که می‌شوید، تغییرات را می‌بینید. همه جا سیاهپوش شده و اهالی منتظر روز موعود هستند. روزی که مراسم خاص به یادگار از زمان پدران و پدر بزرگان و به گواه برخی قاجار در طرشت برگزار می‌شده و هنوز هم پابرجاست.

خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید

شب شهادت

عده‌ای از روزها قبل اعلام آمادگی کرده و هرکسی مسئولیتی به عهده گرفته است. یکی مسئول تدارکات شده و آن دیگری با کاه گل و آجر خانه نمادین حضرت زهرا(س) را در مقابل خانه‌ای در خیابان طرشت شمالی می‌سازد. تعدادی هم شروع به نصب پرچم‌های سیاه در کوچه‌ها می‌کنند. این برنامه سال‌هاست که در محله طرشت برگزار می‌شود و جزو رسوم قدیمی است. «حمیدحسین‌مردی» مسئول هیئت خدام الرقیه و از بانیان برپایی این مراسم می‌گوید: «از زمانی که طرشت روستا بود و بیشتر محوطه‌اش را باغ‌ها تشکیل می‌داد، رسم عزاداری در شب شهادت حضرت فاطمه(س) پابرجاست و هنوز هم برگزار می‌شود.»

فضای آماده شده در روزهای اخیر برای برپایی مراسم

روزشماری برای مراسم خاص

مراسم طرشتی‌ها مانند گذشته‌های دور از چند روز قبل با سیاهپوش کردن محله و ساخت خانه نمادین حضرت زهرا (س) در خیابان طرشت شمالی، مقابل کوچه شهید زمانی شروع می‌شود. سپس در ساعت موعود اهالی از سراسر محله وگاه محله‌های دیگر پایتخت خودشان را به خیابان طرشت شمالی می‌رسانند. مداحان هم حضور دارند. عده‌ای نذری می‌دهند و با حرکت دسته‌های عزاداری تعدادی قربانی می‌کشند. «زهرا محمدی» مدیر محله طرشت که خانه نمادین هر سال در مقابل خانه پدری‌اش ساخته می‌شود می‌گوید: «ایام فاطمیه همیشه برای ما زمان خاصی بود. از چند روز جلوتر جلو خانه پدرم را سیاهپوش کرده و سپس خانه حضرت زهرا (س) با کاهگل و آجر می‌ساختند و در چوبی برایش می‌گذاشتند.»

محمدی ادامه می‌دهد: «در گذشته این رسم از نیمه‌های شب با توجه به تشییع شبانه پیکر حضرت زهرا (س) شروع می‌شد و تا اذان صبح با حرکت دسته‌های عزاداری، مداحی و... ادامه داشت. اما در چند سال اخیر بانیان برای شور بیشتر تابوت نمادین را با پارچه‌های سبز و گل تزیین کرده و ساعت شروع مراسم برای احترام به همسایه‌ها از ۱۲ نیمه‌شب است. سپس با حضور همه حرکت عزاداران در کوچه‌های طرشت شروع می‌شود و مداحان عزاداری می‌کنند تا در نهایت مراسم اخر در حسینیه طرشت برگزار شود.»

حضور بدون دعوت مردم

ساکنان طرشت به دنبال این هستند که امسال هم رسم قدیمی‌شان را مانند گذشته پرشور برگزار کنند. حسینمردی می‌گوید: «برای این برنامه اهالی خود پای کار می‌آیند و حتی مداحان هم با توجه به شناختی که دارند، بدون دعوت امده‌اند. مثلاً پارسال حاج محمد صمیمی، خرسندی، حاج حیدر خمسه و خیلی‌های دیگر خودشان نیمه‌شب آمدند و در مراسم شرکت کردند و امسال هم این برنامه را با همراهی اهالی ششم دی ماه برگزار می‌کنیم.»

نمونه ای از مراسم شب شهادت حضرت فاطمه(س) در سال‌های اخیر

برچسب‌ها