همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: تحقیقات و مطالعات نشان داده‌اند ممکن است رژیم غذایی بر عملکرد تخمدان‌ها تأثیر بگذارد و دراین میان ارتباطی هم بین میزان چربی در رژیم غذایی زنان و عملکرد کیست‌های تخمدان پیدا کرده‌اند.
ضمن آنکه فیتوکمیکال های موجود در غذاهای پرفیبر مانند پرتقال، عدس، گلابی و نخود فرنگی از جذب مجدد هورمون استروژن در بدن جلوگیری می‌کنند.
این موضوع به کاهش عدم تعادل هورمونی کمک می‌کند و شانس ایجاد کیست تخمدان را کاهش می‌دهد. فیتوکمیکال (برگرفته از واژه phyto به معنای «گیاه» در زبان یونانی) ها هم مواد مؤثر در گیاهان دارویی و ترکیباتی شیمیایی هستند که به‌طور طبیعی در گیاهان به وجود می‌آیند و معمولاً اشاره به ترکیباتی دارند که بیشتر اثرات پزشکی دارند تا تغذیه‌ای.
بروز کیست‌های تخمدان
نیلوفر صدری، کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی در مورد نقش تغذیه در ایجاد کیست در تخمدان می‌گوید: «سندروم تخمدان پلی کیستیک حدود ۱۰ درصد از زنان در سنین باروری را تحت الشعاع قرار می‌دهد. در این سندروم سطح هورمون‌های زنانه استروژن و پروژسترون دچار عدم تعادل می‌شود. به همین خاطر باعث افزایش هورمون‌های مردانه آندروژن ها و هورمون انسولین می‌شود.»
علائم و نشانه‌های وجود کیست در تخمدان شامل بی نظمی‌های قاعدگی، موهای زائد، آکنه، چاقی و ریزش موی شدید است.
ارتباط اضافه وزن با وجود کیست در تخمدان
به گفته این متخصص تغذیه از جمله عوامل مهمی که زمینه را برای بیماری تخمدان پلی کیستیک فراهم می‌کند مشکل اضافه وزن و چاقی است.
بنابراین زنانی که شاخص توده بدنی یا BMI بالای ۲۷ دارند بیشتر مستعد ابتلا به این سندروم هستند. در این افراد به دلیل کاهش پاسخ گیرنده‌های انسولین، اختلال تحمل گلوکز و هایپرلیپیدمی (چربی خون) دچار مقاومت به انسولین می‌شوند.
گام نخست درمان؛ اصلاح رژیم غذایی
نیلوفر صدری می‌گوید گام اول درمان این بیماری، رژیم درمانی و تغییر شیوه زندگی است. احتمال موفقیت در بارداری افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک بدون کاهش وزن بسیارکاهش می‌یابد. بنابراین افراد دارای اضافه وزن حتماً باید تحت نظر متخصص تغذیه، برنامه منظمی برای کاهش وزن داشته باشند.
کاهش وزن
این متخصص تغذیه می‌گوید اولین گام برای کاهش وزن، محدود کردن کربوهیدرات‌های ساده مانند قند، شکر، شیرینی، شکلات، آبمیوه و نوشابه‌های صنعتی، دلستر، ژله، نان و غلات سفید و تصفیه شده و همچنین گام بعد هم جایگزین کردن کربوهیدرات‌های کمپلکس نان و غلات سبوس دار با شاخص گلایسمی پایین است. در مواد غذایی با شاخص گلایسمی پایین، کربوهیدرات‌ها به آرامی جذب می‌شوند که این موضوع می‌تواند برای تغذیه بهتر بعد از هضم غذا مفید باشد.
مصرف غذاهای پر فیبرو افزایش مصرف منابع آنتی اکسیدانی (ویتامین‌های A,C، E) با مصرف میوه‌ها و سبزیجات با رنگ‌های نارنجی، بنفش و قرمز با کاهش التهاب در بدن در کنترل این سندروم بسیار مؤثر است.
محدود کردن انواع فست فود ها و چربی‌ها
به گفته این متخصص تغذیه، پرهیز از مصرف مواد غذایی حاوی مقادیر زیاد اسیدهای چرب ترانس اشباع و کلسترول (شامل روغن‌های جامد و محلی، مارگارین، پنیر پیتزا، انواع فست فودها، کره، خامه و مواد لبنی پرچرب) و جایگزین کردن روغن‌های گیاهی با حیوانی نقش زیادی در کاهش وزن خواهد داشت.
چربی‌های ترانس هم نوعی چربی اشباع نشده هستند که از منابع طبیعی یا مصنوعی تهیه می‌شوند و ماندگاری محصولات غذایی را افزایش می‌دهند و در انواع بیسکویت‌ها و کیک‌ها، بستنی، غذاهای آماده، سرخ کردنی‌ها و فست فودها وجود دارند.
مصرف پروبیوتیک ها، مکمل‌ها و ویتامین‌ها
این کارشناس تغذیه می‌گوید اخیراً تحقیقات زیادی مفید بودن مصرف پروبیوتیک ها را گزارش کرده‌اند که می‌توان هم از طریق مکمل‌ها و هم از طریق مصرف محصولات پروبیوتیک آن را در برنامه غذایی خود قرار داد.
مکمل یاری با ویتامین D و پیکولینات کروم (Chromium picolinate، ترکیب شیمیایی که گاهی به عنوان درمان جایگزین یا مکمل غذایی استفاده می‌شود و برای کاهش وزن بسیار مؤثر است)، ید و سلنیوم در سندروم تخمدان پلی کیستیک پیشنهاد می‌شوند.
انجام روزانه ورزش‌های هوازی یا بی هوازی
توجه داشته باشیم انجام روزانه ورزش‌های هوازی یا بی هوازی تأثیر مطلوبی بر مورفولوژی (بررسی ساختار ظاهری) تخمدان‌ها و شاخص گلایسمیک در افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک دارد.