سال‌های اخیر پر بوده از جریان بی‌پایان داستان‌ها و تصاویر دردناکی از سراسر جهان از مرگ‌های همه‌گیری کرونا گرفته تا جنگ‌های گوناگون.. بسیاری از ما صبح که از خواب بیدار می‌شویم و شب قبل از خوابیدن، اولین کارمان وارسی اخبار است.
اکثر ما تصاویر و ویدیوهای دلخراشی از اجساد، ماشین‌های سوخته و ساختمان‌های ویران‌شده را بارها و بارها دیده‌ایم من به عنوان یک روان‌پزشک و پژوهشگر حوزه آسیب روانی با پناهندگان، امدادگران اولیه و بازماندگان از شکنجه و قاچاق انسان کار می‌کنم و در کارم داستان‌های مفصل رنج از بیمارانم را می‌شنوم که شنیدن‌شان دردناک است و می‌تواند تأثیر منفی بر من و همکارانم بگذارد.
چطور اخبار و تصاویر فجایع بر ما اثر می‌گذارند؟
شواهد بسیاری وجود دارد که ضربه‌های روانی ناشی از فجایع نه‌تنها کسانی را که مستقیماً آنها را تجربه می‌کنند، تحت تأثیر قرار می‌دهند؛ بلکه بر افراد دیگری به طور غیرمستقیم در معرض رنج دیگران قرار می‌گیرند، نیز اثر می‌گذارند. این امر تا حدی به این دلیل است که انسان‌ها موجوداتی دارای همدلی و اجتماعی هستند.
یکی از راه‌های چنین مواجهه‌های غیرمستقیمی از طریق اخبار است، به ویژه وقتی این اخبار دیداری، پرشور و قابل همذات پنداری باشند. بررسی‌های قبلی نشان داده‌اند که مواجهه با اخبار حوادثی می‌تواند منجر به طیف گسترده‌ای از واکنش‌های عاطفی، از علائم «اختلال استرس پس از سانحه» (PTSD) تا افسردگی و اضطراب، در بزرگ‌سالان و کودکان شود.
یکی دیگر از خطرات رویارویی مداوم با تصاویر فجایع هولناک ایجاد بی‌حسی و کرختی است. این بدان معناست که برخی از بینندگان ممکن است خیلی زود به چنین تصاویری عادت کنند، آنها را به عنوان یک هنجار جدید در نظر بگیرند و از آنها برانگیخته نشوند
چطور از خودمان محافظت کنیم؟
چند نکته عملی برای اینکه ضمن اینکه از اخبار مطلع می‌مانید، آسیب روانی احتمالی را به حداقل برسانید:
- میزان رویارویی با جزئیات را محدود کنید: اخبار را به شیوه‌ای محدود مصرف کنید. به‌عبارت‌دیگر، بفهمید چه اتفاقی دارد می‌افتد، سپس در همان‌جا متوقف شوید. اگر ماجرا را شنیده‌اید، شاید نیازی نباشد تصاویر یا ویدیوها را جستجو کنید؛ اگر آنها را دیده‌اید، نیازی نیست مرتباً آنها را مرور کنید.
- زمان صرف شده و فراوانی رویارویی با اخبار غم‌انگیز را کم کنید: بررسی‌ها نشان داده‌اند که مواجهه چندساعته روزانه با پوشش رسانه‌ای پس از یک ضربه روانی یا ترومای جمعی می‌تواند منجر به استرس شود. پس چند بار در روز برای اطلاع اخبار را بررسی کنید، اما دنبال کردن مداوم پوشش خبری را ادامه ندهید.
- اخبار ارائه‌شده را با آرامش انتخاب کنید: مأموریت رسانه‌ها اطلاع‌رسانی در مورد رویدادهاست، اما ماهیت داستان‌گویی آنها می‌تواند باعث شود اخبار فاجعه‌بار به شیوه‌ای بسیار احساس‌برانگیز ارائه شوند. خواندن اخبار می‌تواند تا حدی شما را از ماهیت احساس‌برانگیز پوشش تلویزیونی یا رادیویی محافظت کند. اگر تمایل به تماشای تلویزیون یا گوش دادن به رادیو دارید، برنامه‌ای انتخاب کنید که اطلاعات را به صورتی کمتر احساس‌برانگیز ارائه می‌دهد.
- اجتناب از وارسی بی‌پایان اخبار. تسلیم وسوسه ساعت‌ها وارسی تصاویر مشابه از جهات گوناگون نشوید. رنج کشیدن عاطفی شما باعث کاهش رنج قربانیان نمی‌شود.
- اخبار مثبت دیگر را نادیده نگیرید یا از آنها اجتناب نکنید. رویارویی مداوم و انحصاری با اخبار مبتنی بر فاجعه، ادراک شما را مخدوش می‌کند. در دنیای هنر، فرهنگ، علم، فناوری و ورزش در سراسر جهان خبرهای زیادی رخ می‌دهد که مثبت هستند.
چطور از کودکان محافظت کنیم؟
- مراقب باشید تا عواطف منفی شدید را در برابر کودکان بروز نهید، زیرا آنها از بزرگ‌سالان می‌آموزند که دنیای اطرافشان چقدر امن یا چقدر خطرناک است.
- رویارویی کودکان با اخبار منفی و بد را بر اساس سن آنها محدود کنید.
- وقتی کودکان در معرض اخبار ناراحت‌کننده قرار می‌گیرند، به شیوه‌ای مناسب با سنشان با آنها صحبت کنید و آنچه رخ می‌دهد را با زبان خودشان برای آنها توضیح دهید.
- به کودکان یادآوری کنید که آنها در موقعیتی امنی قرار دارند. برای کودکان خردسال، شاید لازم باشد به آنها یادآوری کرد که این رویدادهای ناراحت‌کننده در جایی که آنها زندگی می‌کنند، رخ نمی‌دهد.
- از پاسخ دادن به پرسش‌های آنها سرباز نزنید، بلکه آنها را به عنوان فرصتی آموزش متناسب با سن استفاده کنید.
- در صورت نیاز، از کمک حرفه‌ای متخصصان استفاده کنید.
منبع: The Conversation
بیشتر بخوانید: