همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: رژیم فستینگ یا روزه داری متناوب یک الگوی غذایی است که شامل روزههای منظم و کوتاه مدت یا دورههایی با حداقل مصرف یا مصرف نکردن غذاست. این گونه روزه داریهای متناوب اغلب باعث کاهش وزن میشوند و در دورههای کوتاه مدت به افراد کمک میکند کالری کمتری مصرف کنند.
آتوسا سعیدپور، متخصص تغذیه و رژیم درمانی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی درباره روشهای مختلف رژیم فست میگوید: این رژیم مدلهای مختلفی دارد که هر فرد باید با توجه به شرایط خود یکی از آنها را انتخاب کند. مثلاً بعضی افراد فقط یک روز درمیان این رژیم را رعایت میکنند و به اصطلاح میتوانند فست باشند. یا مثلاً پنج روز در ماه یا اینکه در طول هفته فقط یک روزهایی را در نظر میگیرند تا مقدار کالری خیلی پایینی دریافت کنند. اما روزهای دیگر میتوانند آزاد باشند. بنابراین مدلهای مختلفی از فست وجود دارد.
فستینگ هشت - شانزده
به گفته این متخصص تغذیه، در فست هشت-شانزده که فست متناوب نامیده میشود فرد یک بازه زمانی شانزده ساعته را فست است که این روش جزء معروفترین نوع رژیمهای هم فست به حساب میآید.
بنابراین میتوان آن را به عنوان یک الگو در نظر گرفت. اما بهتر است ابتدا این رژیم با ده - دوازده ساعت شروع شود. رژیم فستینگ روی انسولین بسیار تأثیر خوبی دارد و میتواند سطح انسولین و حتی حساسیت به آن را افزایش دهد. بنابراین برای افرادی که که دچار مقاومت به انسولین هستند هم میتواند بسیار مؤثر واقع شود
کاهش سطح کورتیزول
دکتر سعیدپور میگوید نتایج یک مطالعه نشان داده رژیم فست میتواند تا حدی سطح تستوسترون آزاد را در خانمها کاهش دهد. البته باید مطالعات بیشتری در این خصوص انجام شود تا ببینیم این موضوع تا چه میزان میتواند مهم باشد. اما فست همچنین میتواند سطح کورتیزول را کاهش دهد که خود کورتیزول میتواند تأثیر مثبت زیادی بر تستوسترون داشته باشد. به نظر نمیرسد رژیم فست بتواند مشکلات حادی را برای افراد به وجود بیاورد؛ مگر برای افرادی که داروی خاصی مانند انسولین استفاده میکنند یا مبتلا به دیابت هستند. این افراد هم باید با احتیاط بیشتری و حتماً زیر نظر پزشک باید اقدام به انجام این کار کنند.
موارد منع استفاده از روزه داری متناوب
به گفته این متخصص تغذیه، موارد دیگری که ما باید حتماً هنگام انتخاب فست آنها را مورد توجه قرار دهیم برای افرادی است که مبتلا به سنگ کیسه صفرا، کبد چرب گرید ۲ به بالا، نقرس، صرع، اماس، میگرن و سردردهای شدید، زخمهای معده هستند و همچنین افرادی که باید از داروهای خاصی استفاده کنند. بنابراین همه افراد نمیتوانند به طور خود سرانه این رژیم را در پیش بگیرند و ابتدا باید وضعیت سلامتی خود را در نظر بگیرند.
تمرکز بر زمان و کالری دریافتی
این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی میگوید: کسانی که رژیم فست را درپیش میگیرند باید توجه داشته باشند شاید ابتدا دچار استرس، اضطراب، سردرد یا سرگیجه شوند که این موارد اگر بیشتر از چند روز ادامه داشته باشد حتماً باید فست را تمام کنند. چون تمرکز اصلی روی زمان و کالری دریافتی است رف کنند که در نهایت در طول زمان منجر به کاهش وزن نیز خواهد شد.
ارتباط سطح قند خون با شکستن روزه داری متناوب
دکتر سعید پورمی گوید: بعضی عوامل میتوانند رژیم فست را از بین ببرد یا آنها را تحت الشعاع قرار دهند. یعنی توجه داشته باشیم نباید مقدار کالری که دریافت میکنیم بیشتر از پنج کالری باشد. همچنین مد نظر داشته باشیم که سطح قند خون نیز موضوع مهم دیگری است که باید لحاظ شود چون بسیار مهم است؛ یعنی هر آنچه بتواند سطح قند خون را تغییر بدهد میتواند بر شکستن رژیم فست تأثیر گذار باشد.
مثلاً جالب است بدانید سونا میتواند قند خون را بهاندازه یک وعده غذایی بالا ببرد. بنابراین بعد از شروع فست سعی کنید از سونا استفاده نکنید. همچنین خوردن قهوه یا چند عدد بادام زمینی چیزی نیست که برای قند خون مشکل ایجاد کند.
افزایش پنج برابری هورمون رشد در روزه داری متناوب
به گفته این متخصص تغذیه، در پیش گرفتن رژیم فست میتواند هورمون رشد را تا پنج برابر افزایش دهد و این موضوع خیلی مهمی است که میتوان به خصوص در افرادی که سنشان زیر ۶۰ سال است از آن خیلی بهره گرفت.
در رابطه با سطح چربیهای خون و سطح کلسترول هم به نظر میرسد تاثیرات خوبی دارد. بنابراین میتوان ازآن استفاده کرد. ضمن آنکه به نظر میرسد روی میکروبهای روده هم تاثیرات خوبی داشته باشد. به این ترتیب رژیم فست میتواند اختلالات متابولیکی بدن ما را هم تحت تأثیر قرار دهد که البته این موارد هنوز در حال بررسی هستند.