همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: الگوی بیماریهای پوستی شایع تقریبا در تمام دنیا مشابه است؛ به طورمثال در همه مناطق دنیا، آکنه بیش از سایر بیماریهای پوستی شیوع دارد و پس از آن درماتیتها (بیماری های التهاب، قرمز شدن و خارش پوست ) یا اگزماها هستند. علت بروز آکنه یا همان جوش غرور، تغییرات به وجود آمده در بدن یا تغییرات محیطی است. این یک بیماری پوستی شایع جهانی به شمار میآید و در ۲۰ درصد افراد سنین ۲۰ تا ۴۰ سال، دیده میشود.
آمار دقیقی از میزان شیوع آکنه در ایران در دست نیست اما برخی گزارش ها، میزان شیوع آکنه در جامعه را ۱۲ درصد و برخی دیگر از گزارش ها، بیشتر از این رقم، عنوان کردهاند.
به نوشته روزنامه سان، مجله بریتانیایی «پوست» نشان می دهد که در سال ۲۰۲۱، ۱۴.۶ درصد از نوجوانان و جوانان این کشور مبتلا به آکنه تشخیص داده شدهاند که ۷.۴ درصد نسبت به سال ۱۹۹۰ افزایش داشته است. بهطور واقع بینانهتر، کارشناسان معتقدند که در حدود ۹۵ درصد از جوانان، پیش از درمان آکنه به این عارضه مبتلا بودهاند.
در حالی که لکهها وجوشها چیزی است که ما معمولا با دوران نوجوانی مرتبط میکنیم، اما میتوانند در طول زندگی ایجاد شوند. [آشنایی با جوشهای دوره نوجوانی] طبق اعلام سرویس ملی بهداشت بریتانیا جوشها، عوارض پوستی و آکنه میتوانند بر اثر عدم تعادل هورمونی، رژیم غذایی، سیگار کشیدن و به دلیل عوارض برخی محصولات زیبایی ایجاد شوند. دکتر دیوید جک، متخصص پوست و مو که موءسس یک کلینیک پوست و مو نیز هست به رایج ترین انواع لکهها، علل آنها و بهترین روش درمان آنها اشاره میکند.
سر سفید
آن چیزهایی که مانند برجستگیهای کوچک، همرنگ پوست یا سفید به نظر میرسد که تقریبا برای دیدن آن ها به ذره بین نیاز دارید در واقع نوعی لکه هستند. دکتر جک میگوید: جوش سرسفید نوعی آکنه است که به دلیل مسدود شدن منافذ ایجاد میشود. این جوشها زمانی اتفاق ایجاد میشوند که سلولهای مرده پوست، چربی و باکتریها در زیر پوست به دام میافتند.
به گفته این متخصص، این جوشها معمولا با تولید بیش از حد «سبوم» مرتبط هستند و در نواحی با غدد چربی فعالتر مانند پیشانی و بینی رایج هستند سبوم یک ماده چربی و مومی شکل است که توسط غدد چربی در پوست انسان ترشح میشود. این غدد در سرتاسر بدن به جز کف دست و پا وجود دارند، اما در نواحی مانند صورت، پشت و قفسه سینه متراکمتر هستند. وجود این ماده در پوست برای حفظ چربی و لطافت ضروری است. به همین دلیل کمبود آن میتواند یک زنگ خطر محسوب شود. اگر سعی کنید یک جوش سر سفید را فشار دهید، معمولا باز نمیشود زیرا از نظر پزشکی به عنوان «کمدون بسته» (جوش زیر پوستی) شناخته میشود.
راه برطرف کردن: دکتر جک میگوید: جوشهای سرسفید زمانی که پوست مرتبا لایهبرداری نمیشود، ایجاد میشوند، بنابراین مقداری لایهبرداری ملایم میتواند به جلوگیری از این انسدادها کمک کند. محصولات مبتنی بر اسید سالیسیلیک به دلیل لایه برداری و تنظیم تولید چربی در زیر پوست برای این نوع جوشها مفید هستند. باید بررسی کنید که آیا محصولات شما «غیر کومدون زا» (برای به حداقل رساندن انسداد منافذ طراحی شده باشند) هستند.
جوشهای ملتهب
دکتر جک میگوید جوشهای ملتهب به عنوان پاپول یا کیست شناخته می شوند و ضایعات عمیق تری در پوست هستند. آکنه کیستیک به عنوان یک شکل شدید آکنه در نظر گرفته می شود و بیشترین احتمال ایجاد جای زخم را دارد.
دکتر جک در توضیح بیشتر میگوید: اینها اشکال شدیدتر آکنه هستند و میتوانند ناشی از مسدود شدن منافذی باشند که تحریک و عفونی میشوند. این جوشهای ملتهب معولا کاملا دردناک هستند. دکتر جک میافزاید: التهاب میتواند با تغییرات هورمونی مرتبط باشد.
آکنه ناگهانی در زنان میتواند نشانه عدم تعادل هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد.
این متخصص میگوید: اگر التهاب در سراسر صورت گستردهتر باشد، ممکن است نشاندهنده وضعیتی مانند «روزاسه» باشد. روزاسه یک بیماری مزمن پوستی شایع است که صورت را درگیر کرده و با گرگرفتگی، قرمزی، جوشهای چرکی و عروق خونی متسع مشخص میشود. چشمها اغلب درگیر شده و ضخیم شدن پوست همراه با بزرگ شدن قسمتهایی از بدن ، به خصوص بینی، در برخی افراد ممکن است رخ دهند. گاهی اوقات ممکن است روزاسه با آکنه اشتباه گرفته شود اما این دو حالت متفاوت هستند. در روزاسه، پوست چرب نیست و لکه ها باعث ایجاد اسکار نمی شوند.
راه برطرف کردن: دکتر جک میگوید: در موارد التهاب مداوم، اجتناب از اسکرابهای خشن یا محصولاتی که میتوانند پوست را بیشتر تحریک کنند، بسیار مهم است و در عوض درمانهای ضدالتهابی مانند نیاسینامید یا آزلائیک اسید را امتحان کنید. برای شرایطی مانند آکنه کیستیک و روزاسه، به متخصص پوست و مو مراجعه کنید.
لکهای ماندگار؛ احتمال سرطان پوست
هر لک، لکه یا نقطهای که به نظر نمیرسد از بین برود ممکن است اصلا نقطهای نباشد و یکی از عوامل بروز سرطان پوست باشد. سرطان پوست میتواند به روشهای متعددی بروز کند.
در حالی که یک خال سیاه مشکوک، قابل تشخیصترین علامت سرطان است اما موارد دیگری وجود دارد که باید به آنها توجه کرد.
سرطان پوست سلول بازال ممکن است باعث ایجاد ناحیه دردناکی از پوست شود که بهبود نمییابد و ممکن است مومی شکل یا دارای رگهای خونی کوچک باشد. همچنین می تواند یک توده براق، مرواریدی و سفت ایجاد کند. این سرطان یکی از شایعترین نوع سرطانهای پوستی است که به دلایل مختلفی از جمله تماس با نور آفتاب و تماس با مواد شیمیایی یا به علت بیماریهای عفونی یا ارثی ممکن است به وجود بیاید. این سرطان در صورتیکه به موقع تشخیص داده شود از طریق روشهای مختلفی از جمله جراحی، رادیوتراپی یا به کمک سرما قابل درمان است.
سرطانهای سلول سنگفرشی از نظر ظاهری متفاوت هستند، اما ممکن است یک زخم باز و همچنین یک ناحیه زگیل مانند و برجسته از پوست باشند. سرطانهای پوست میتوانند علائمی نظیر خارش، درد، خونریزی یا پوسته پوسته شدن داشته باشند.
راه حل بر طرف کردن: دکتر جک میگوید: مهم است که در مورد هر تغییر یا نقطه جدیدی که ظاهر میشود هوشیار باشیم.این متخصص پوست و مو در این باره میگوید، اما مانند هر سرطان دیگری، تشخیص زودهنگام سرطان پوست میتواند به طور چشمگیری نتایج را بهبود بخشد. پزشک ممکن است برای درمان این خالهای پوستی خطرناک آنتی بیوتیک یا قرصهای ضد بارداری را برای زنان تجویز کنند.
لکههای سرزرد پر شده با چرک
لکههای سر زرد که حاوی چرک هستند، نمونهای از آکنه هستند. دکتر جک میگوید: لکههای پر از چرک یا پوسچول (به آن چرکدانه نیز گفته میشود، نوعی برجستگی کوچک و پر از چرک روی پوست است) زمانی تشکیل میشوند که گلبولهای سفید خون به سمت محل منافذ مسدود شده برای مبارزه با عفونتهای باکتریایی هجوم میآورند. به گفته این متخصص پوست و مو، هر کاری که انجام میدهید، نقاط پر از چرک را فشار ندهید. اینها معمولا نشانه آکنه های التهابی بیشتر هستند و می توانند با رشد بیش از حد باکتری ها در منافذ مسدود شده ایجاد شوند. آنها میتوانند با نوسانات هورمونی، استرس، یا تحریک ناشی از محصولات تشدید شوند.
راه برطرف شدن: این نقاط را فشار ندهید. در عوض صبر کنید و بگذارید چرک به طور طبیعی خارج شود. لکههای فشرده شده میتواند به پوست اطراف آسیب برساند و منجر به ایجاد خراش و زخم شود. برای رفع این جوشهای چرکی به دنبال درمانهای حاوی بنزوئیل پراکسید یا رتینوئید باشید. دکتر جک میگوید: اینها برای کشتن باکتریها و جلوگیری از شیوعهای آینده مفید هستند.
بیشتر بخوانید: