آشنایی با کنسرسیوم محتوای ملی

همشهری آنلاین: نخستین گردهمایی روسای دستگاه‌ها، کتابخانه‌ها، موسسات و مراکز مهم اطلاع رسانی کشور در خصوص اهداف و ضرورت تشکیل چنین نهادی و همچنین برخی راهکارها و شیوه‌های اجرایی در اسفند سال 1387 برگزار شد

این نشست با حضور علی اکبر اشعری؛ مشاور فرهنگی رئیس جمهور و رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، حجت الاسلام و المسلیمن رسول جعفریان؛ ریاست کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، حجت الاسلام و المسلیمن سید حسن ربانی؛ مدیریت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، دکتر سعید رضا عاملی؛ معاونت طرح و برنامه دانشگاه تهران، سید محمد کاظم موسوی بجنوردی؛ ریاست مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، محمد هادی زاهدی؛ رئیس سازمان کتابخانه و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، دکتر سید امید فاطمی؛ ریاست پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، دکتر محمد مهدی تهرانچی؛ مدیریت مرکز نشر دانشگاهی و دکتر علیرضا طالب پور؛ مدیرعامل موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان برگزار شد.

اهدف از تشکیل این کنسرسیوم دستیابی به راهکار مناسبی برای رسیدن به اهداف ذیل بود:

ایجاد بستر مناسب برای دسترسی پژوهشگران به محتوای ملی خصوصا محتوای فارسی
امکان ارائه و دسترسی آسان به همه نوع اطلاعات
تشویق به حفظ و نگهداری دیجیتال منابع اطلاعاتی
حفظ مالکیت مادی و معنوی صاحبان محتوا
افزایش آگاهی جهانی از منابع با ارزش دانش ملی

با این نشست، کنسرسیوم صاحبان محتوا فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.

تدوین اساسنامه کنسرسیوم محتوای ملی

اعضای عضو کنسرسیوم محتوای ملی مجموعه‌ای از مراکز دولتی هستند که هر کدام محدودیت‌های قانونی و ویژگی‌های خاص خود را دارند. به همین منظور متن سند الحاقی در جلسات متعدد شورای نمایندگان بررسی و تدوین شد.

تدوین آیین نامه مالکیت

آیین نامه مالکیت، یکی از آیین نامه‌هایی است که در جلسات شورای نمایندگان تدوین و بررسی شد که به موجب این آیین نامه:

مالکیت محتواهای کلیه‌ی صاحبان محتوا از آن خود آن‌ها است.
کنسرسیوم ملزم است، از حق مالکیت صاحبان محتوا محافظت کند.
مالکیت محتواهای عمومی، از آن همه‌یِ اعضا است و تا زمانی که کنسرسیوم پابرجا باشد هیچ یک از اعضا، بدون تصویب اعضای هسته، حق انتشار و استفاده‌ی انتفاعی و غیر انتفاعی از محتواهای مذکور را نخواهند داشت.

تدوین آیین نامه‌های عضویت در کنسرسیوم و عضویت در هسته

بر اساس ساختار کلی کنسرسیوم که به تصویب شورای نمایندگان رسیده بود کنسرسیوم محتوا از یک هسته مرکزی (اعضای فعلی که تفاهم نامه اولیه را امضا نموده‌اند) که در سیاست گذاری ها مشارکت دارد تشکیل ‌شده است. مراکز و دیگر صاحبان محتوا که علاقمند به مشارکت در ارائه محتواهای خود هستند می‌توانند درکنسرسیوم عضو شده و محتوای خود را به کاربران ارائه دهند.

برگزاری دومین نشست روسای اعضای کنسرسیوم محتوای ملی

در تاریخ چهارشنبه 31 /6/ 1389 دومین نشست روسای اعضای کنسرسیوم در محل کتابخانه ملی برگزار شد. در این جلسه اصلاح اساسنامه بر اساس نظرات هر کدام از مراکز جزو اولویت‌های دبیرخانه قرار گرفت. به همین جهت جلسات مختلفی با روسای ده مرکز عضو کنسرسیوم برگزار شد تا نظرات آن‌ها در اساسنامه و آیین نامه‌هایی که در جلسات شورای نمایندگان تدوین شده بود مستقیما اخذ شده و مد نظر قرار گیرد.

سپس در جلسات شورای نمایندگان این نظرات جمع بندی شده و اصلاحات نهایی بر روی اساسنامه انجام شد. این سند به عنوان پیش نویس اساسنامه کنسرسیوم محتوای ملی برای معرفی و ثبت کنسرسیوم در مراجع قانونی ذی ربط تدوین شد.

برخی از فعالیت‌هایی که کنسرسیوم انجام داده است: