خونی مشترک داریم
اما نسبتی نداریم با هم
پشه‌ی نفرت‌انگیز!
حالا اگر اهل سرزدن به کتابفروشی‌ها و خبرگرفتن از تازه‌های کتاب باشید، احتمال دارد بدانید که این شعر را از کتاب «هایکوهای طنزآمیز» برایتان انتخاب کرده‌ام؛ کتابی که «اِستیون اَدیس» آن‌را نوشته و تدوین کرده و نشر چشمه آن‌را با ترجمه‌ی رضی هیرمندی و مهرنوش پارسانژاد روانه‌ی بازار کتاب کرده است.
در ابتدای کتاب، پیش‌گفتاری از مترجم آمده که در آن توضیحات کوتاه و مفیدی درباره‌ی هایکو و سِن‌ریو در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد:
«در‌حالی‌که هایکو از طبیعت می‌گوید و معمولاً جدی است، سِن‌ریو با استفاده از کنایه و شوخ‌طبعی و گاه با طنزی تلخ و تیره، حماقت و ضعف‌های بشری را آماج قرار می‌دهد.» اولین شعرهای کتاب نیز با همین عنوان مشخص شده‌اند: «ضعف‌های بشری».
با قیافه‌ای ابلهانه
در انتظار
عطسه‌ی بعدی
فصل بعدی کتاب، شعرهایی با عنوان «ریزه‌کاری‌های بشری» است که البته بیش از عنوان فصل قبل، کلی و مبهم به‌نظر می‌رسد:
دو حریف کشتی
هنگام قدم‌نهادن بر تشک
هیچ‌یک بازنده جلوه نمی‌کند
فصل سوم و آخر شعرها، با عنوان «لبخندهایی در کنار طبیعت» از دو فصل قبل جدا شده‌اند. شعرهای این بخش بسیار شبیه به تصوری هستند که از هایکو در ذهن داریم و حتی بعضی از آن‌ها قبلاً ترجمه شده و ممکن است شما هم آن‌ها را خوانده باشید.
بی‌اعتنا ایستاده
در مهتاب فصل خرمن
مترسک
«هایکوهای طنزآمیز» یکی از آن کتاب‌های خواندنی و بامزه است؛ نه‌فقط به‌خاطر شعر بودن یا طنازانه‌بودن نوشته‌هایش. لابه‌لای شعرهای کتاب، تصویر چوب‌نگاره‌هایی آمده که می‌تواند به اندازه‌ی خود شعرها جذاب باشد و کنجکاوی را تحریک کند؛ تصویرهایی که درست مثل خود شعرها از طنز بهره برده‌اند و معرف گوشه‌ای از فرهنگ و هنر ژاپن‌اند. قبل از آغاز اولین شعر کتاب، فصلی سه‌صفحه‌ای هست با عنوان «چوب‌نگاره‌ها» که در آن اطلاعات مختصر اما جذابی در مورد این هنر ژاپنی ارائه شده است. پیش از شروع این فصل نیز به مقدمه‌ای که نویسنده نوشته برمی‌خورید. در این مقدمه به‌طور جزئی درباره‌ی هایکو و سِن‌ریو و نسبتشان با طنز و بهره‌گیری‌شان از شوخی، نکات ارزنده‌ای آمده:
«طنز هایکو ملایم است اما خنده بر حماقت‌های بشری از ویژگی‌های همزاد شگفت‌آور و تسخّرزن هایکو یعنی سِن‌ریو است که حدود 200 سال پس از هایکو هواداران بسیار پیدا کرد.»
صفحه‌های پایانی کتاب نیز اختصاص یافته به شاعران و تصویرگرانی که آثارشان مورداستفاده قرار گرفته و در نهایت کتاب با فهرست نام نقاشی‌ها که در فصلی مستقل ارائه شده، به پایان می‌رسد.
«هایکوهای طنزآمیز» 134 صفحه دارد و در سال 1390 با قیمت 3700 تومان منتشر شده است. تلفن نشر چشمه: 88907766
