تصویر کردن یک آدم، یک شخصیت و یک زندگی در یک نگاه، هنر عکس است و شاید بهتر است بگوییم هنر عکاس. مثلاً یک روز سرد زمستانی را تصور کنید، همین زمستانی که فقط «هوا را تیره می دارد ولی هرگز نمی بارد» و فکر کنید که در صبح این روز سرد چه چیزهایی میتوانند گرما و جنب و جوش زندگی را به آدم بدهند. شاید یک لیوان چای داغ وقتی در طبقهی همکف یک موزه نشستهاید و دارید به عکسهایی که تازه دیدهاید فکر میکنید. عکسهایی از زندگی زنان در شهر.
نمایشگاه عکس «زنان و زندگی شهری» از 27 دی ماه در موزهی هنرهای امام علی ع برپاست. این عکسها از بین آثاری انتخاب شدهاند که برای چهارمین دورهی جشنواره عکس زنان و زندگی شهری شرکت کردهاند. این عنوان کلی، در دل خود به موضوعاتی چون زنان و زندگی اجتماعی، زنان و شهرنشینی، زنان و خانواده، زنان و فرهنگ و تعلیم و تربیت، زنان و توانمندیهای فرهنگی-اجتماعی اشاره میکند. این عناوین و روز سرد زمستانی که حتماً از آن بینصیب نبودهاید، میتواند آدم را به خیابان ولیعصرع بکشاند تا سری به موزه و نمایشگاه بزند.
فضای آرام موزه، همه چیز را برای تصویر روز زمستانیمان کامل میکند. حالا باید پلههای پیچ در پیچ را بالا بروید تا به طبقهی سوم برسید. روز کم بازدیدی است. اما بودن چند خبرنگار و یک دوربین فیلمبرداری این امیدواری را میدهند که نمایشگاه روزهای شلوغتری در پیش داشته باشد. تا به خودتان بیایید میبینید که عکسها دورهتان کردهاند. این جا دیگر به هر طرف نگاه کنید، یک تصویر از زندگی یک زن را میبینید. گاه خندههای دختران عکسها، چند ثانیهای متوقفتان میکند. گاهی دستها و لباسها انگار برایتان قصه میگویند. گاهی خیابان و شهر است که قصهی زنان در دل آن شکل میگیرد. اما یک چیز هست که در بیشتر عکسها، حرف زیادی برای گفتن دارد و آن نگاه است. زنهای این عکسها به کدام سمت نگاه میکنند و نگاهشان چه حسی به شما میدهد؟این نگاهها، شاید نگاه عکاس را هم به شما نشان دهند. اینکه چهطور به موضوع زنان در زندگی شهری پرداخته است.
امیرعلی جوادیان، عکاس و یکی از داوران این جشنواره دربارهی نگاه عکاسها به این موضوع میگوید:«نکتهی مهم این بود که نگاهها سفارشی نبود و همه از ذوق و سلیقهی عکاسان بر میآمد. نگاههایی لطیف و احساسی دربارهی موضوع زنان و زندگی شهری را میتوانید در عکسها ببینید. عکسهایی که برای داوری رسیدند به نسبت موضوع، عکسهای خوبی بودند. اگرچه برای بخشی که دربارهی فعالیتهای زنان در رابطه با مسائل شهری و شهرداری بود تعداد کمی عکس رسید. همچنین بعضی از دوستان عکسهای زنان روستایی را هم فرستاده بودند که جایی در داوری ما نداشت. اما به طول کلی نسبت به جشنوارههای دیگر، جشنوارهی خوبی بود.»
برای این جشنواره بیش از هزار عکس رسید که امیرعلی جوادیان، فرزاد هاشمی، محسن شاندیز، رعنا جوادی و مینو فرشچی به داوری آنها پرداختند. در نهایت 95 عکس برگزیده شد که حالا به نمایش درآمد. عکسهایی که زنان را در موقعیتهای مختلف شهر، خانه، محل کار و اوقات فراغت نشان میدهند. به نظر امیرعلی جوادیان، در بین این عکسها شاهد نگاههای متفاوت و قابل توجهی هم هستیم. اما همانطور که ممکن است بخشی از سوژهها نادیده گرفته شوند، زنانی که در مشاغل تخصصی بالاتر هستند، در این عکسها دیده نشدهاند. مشاغلی مثل استاد دانشگاه یا متخصص فیزیک یا کسی که در یک مرکز لیزردرمانی کار میکند، به عنوان زنانی که مشاغل تخصصی دارند از نگاه عکاسان دور ماندهاند و در بیشتر عکسها، قشرهای میانی دیده میشوند. شاید اگر دبیرخانهی جشنواره این بند را به فراخوان اضافه میکرد که برای سوژههای این چنینی مجوز عکاسی در اختیار عکاس قرار میدهد، این بخشها را هم الآن در جشنواره داشتیم.
اما این چهارمین دورهی جشنواره و نمایشگاه عکس زنان و زندگی شهری است. ممکن است سال های دیگری هم چنین جشنوارهای برگزار شود. آن وقت شما اگر بخواهید در جشنواره شرکت کنید، این نکتهی داور جشنواره را به یاد می آورید. اما اول پیشنهاد می کنم، سری به این نمایشگاه بزنید و مخصوصاً چشمها را یادتان نرود. به چشمهای عکسها دقت کنید. به خصوص به چشمهایی که به دوربین پشت کردهاند و حتماً قصههای نگفتهی زیادی دارند. تا سه روز دیگر(هشت بهمن) به شنیدن این قصهها دعوت هستید. راستی، همین طور که دارید از پلههای پیچ در پیچ موزه پایین میآیید و هنوز به عکسهایی که دیدهاید فکر میکنید، سر راهتان نمایشگاه خوشنویسی هم برپاست. انتخاب با شماست، ببینید نمایشگاه خوشنویسی در طبقهی دوم موزه امام علیع چه خواب شیرینی برایتان دیده است.