چهارشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۵ - ۲۰:۱۸
۰ نفر

مانلی شیرگیری: امسال «فرهاد حسن‌زاده» از طرف دو نهاد ایرانی نامزد دریافت دو جایزه‌ی جهانی شد. به همین بهانه نگاهی به ویژگی‌های نویسندگی و برخی از کتاب‌هایش کرده‌ایم.

دوچرخه شماره ۸۵۴
  • نويسندگي و كارهاي شبه نويسندگي

يكي از ويژگي‌هاي حسن‌زاده كارهاي مطبوعاتي اوست. او در كنار نوشتن كتاب، فعاليت‌هاي مؤثري داشته و بسياري از مخاطبانش او را به‌خاطر نوشته‌هاي مطبوعاتي‌اش مي‌شناسند.

هم‌چنین برخی از کتاب‌هایش تبدیل به فیلم یا برنامه‌ی رادیو يا تلویزیونی شده است. «نمكي و مار عينكي»، «ماشو در مه» و «مهمان مهتاب» از كتاب‌هايي هستند كه از آن‌ها اقتباس شده است.

حسن‌زاده همراه تعدادی از نویسندگان، شاعران و مترجمان سنگ بنای تشکل «انجمن نویسندگان کودک و نوجوان» را گذاشته است. این تشکل اصلی‌ترین نهاد مستقل نویسندگان است که نزدیک به 20سال از تأسیس آن می‌گذرد.

دبیری و داوری چند جشنواره‌ي ادبی و هنری نیز از فعالیت‌های اوست. ارتباط مستمر حسن‌زاده با نهادهاي مرتبط با مسائل و حقوق كودكان باعث شده كه شناخت بهتري از كودكان داشته باشد. در اين‌جا به بعضي از كتاب‌هاي او نگاهي مي‌اندازيم.

 

  • هستی

«هستی» داستان دختر نوجوانی‌ است که نمی‌خواهد مثل دختر‌های هم‌سن‌وسالش باشد. او آرزو دارد وقتی بزرگ شد راننده‌ي تریلی، خلبان یا دروازه‌بان تیم شهرش بشود. پدر هستی با رفتارهای هستی مخالف است و مدام او را سرزش و تحقیر می‌کند.

با اتفاقاتی که سر راه او و خانواده‌اش قرار می‌گیرد، نگاه هستی به آدم‌ها و محیط اطرافش عوض می‌شود. او به مدد قرارگیری‌اش در موقعیت‌های نا‌خواسته پوست می‌اندازد و بزرگ می‌شود و می‌فهمد که برای قوی بودن فرقی نمی‌کند که زن باشد یا مرد.

اين كتاب، برگزيده‌ي مخاطبان كانون پرورش فكري، برنده‌ي لاك‌پشت پرنده‌ي نقره‌اي، نامزد جايزه‌ي كتاب سال ايران و چند جايزه‌ي ديگر شد. هم‌چنين كانون پرورش فكري اين كتاب را به زبان انگليسي ترجمه و منتشر كرده است.

 

  • این وبلاگ واگذار می‌شود

درنا، دختر نوجوانی که در آبادان زندگی می‌کند، در پستوی یک کتاب‌فروشی دفترچه‌ي کهنه‌ای را پیدا می‌کند که حاوی یک داستان عاشقانه‌ي واقعی است.

او که از یافتن این داستان به‌شدت هیجان‌زده است، آن را از نویسنده‌اش که صاحب کتاب‌فروشی است می‌گیرد و بدون اطلاعش به مرور در وبلاگی به نام «دسته‌کلید» قرار می‌دهد. خوانندگان این وبلاگ، در خلال پُست‌های درنا، با داستان زندگی «زال» و عشق نوجوانی او آشنا می‌شوند.

یکی از شیوه‌های جذاب نوشتن رمان خلق داستانی در دل یک داستان دیگر است. در این شیوه، خواننده دو داستان را هم‌زمان می‌خواند و با آن‌ها پیش می‌رود.

حالا اگر نویسنده از شیوه‌ای به جز بازی با زمان حال و فلاش‌بک‌های معمول برای نوشتن رمانش استفاده کند، این جذابیت دوچندان می‌شود و این دقیقا‌‌ً همان کاری است که حسن‌زاده در رمان «این وبلاگ واگذار می‌شود» انجام داده است.

این کتاب، برگزيده‌ي جشنواره‌ي كتاب شهيد غني‌پور، نامزد جايزه‌ي لاك‌پشت پرنده و چند جايزه‌ي ديگر ادبي شده است.

 

دوچرخه شماره ۸۵۴

 

  • کنار دریاچه، نیمکت هفتم

این کتاب دربرگیرنده‌ی هفت داستان کوتاه است. داستان‌هایی که به دغدغه‌های نوجوان امروز توجه می‌کند. مسائلی مانند حریم خصوصی و ارزش آن، عشق‌های پاک و‌لی زودگذر نوجوانی،  کلاس‌های خشک مدرسه و معلم‌های عصاقورت‌داده و شیطنت‌های دانش‌آموزان و...

اين كتاب، برگزيده‌ي انجمن فرهنگي ناشران كتاب كودك و نامزد جشنواره‌ي شهید غنی‌پور بوده است.

 

  • عقرب‌های کشتی بمبک

بچه‌های کار برای خود یک گروه درست می‌کنند و اسمش را می‌گذارند «باند عقرب». آن‌ها کشتی کوچک متروکه‌اي را پاتوق خود کرده‌اند. در جریان انقلاب اسلامي این گروه ناخواسته وارد ماجراهایی می‌شوند.

آن‌ها یکی از مأموران پلیس را که در همسایگی‌شان زندگی می‌کند گروگان می‌گیرند و به کشتی بمبک می‌برند. از طرفی دیگر «خلو» سردسته‌ی این باند دلبسته‌ی «گلدونه» دختر این مأمور پلیس است.

البته اين پليس هیچ نقشی در سرکوب انقلابی‌ها ندارد و فقط مأمور راهنمایی و رانندگی است. روایت این داستان ساختارشکنانه و پست‌مدرن است و دارای زبان و موقعیت‌های طنزآمیز است. اين كتاب، اثر تقدیری کتاب سال ایران در سال 1389 و جشنواره‌ي كتاب کودک و نوجوان است.

 

  • در يك نگاه

متولد بيستم فروردين 1341 در آبادان است. او نوشتن را از سال‌هاي نوجواني(1355) آغاز كرد؛ يعني زماني كه عضو كانون پرورش فكري كودكان‌و نوجوان شد و توانست فكر و احساسش را در قالب نمايش‌نامه و داستان بروز بدهد.

جنگ و محاصره‌ي شهر آبادان باعث مهاجرت او و خانواده‌اش از آن‌جا شد. او در سال‌هاي مهاجرت به تحصيل ادامه داد و به‌خاطر پرداختن ناگزير به دغدغه‌هاي زندگي از نویسندگی باز ماند.

در سال 1366 ازدواج کرد. با به دنیا آمدن اولین فرزندش قصه‌هایی برای او تعریف مي‌کرد و به فکر چاپ آن‌ها افتاد. از سال 1368 همكاري‌اش را با مطبوعات كودك و نوجوان آغاز كرد و اولين داستان‌هايش را در نشريات این گروه سنی به چاپ رساند.

سال 1370 اولین کتابش در شیراز چاپ شد؛ «ماجرای روباه و زنبور». کتابی که خودش هم در تصویرگری آن نقش داشت. کم‌کم کتاب‌هایش چاپ شدند و مورد توجه قرار گرفتند، هم توجه مخاطبان و هم منتقدان و کارشناسان ادبیات کودک و نوجوان. او تا حالا بیش از 80 کتاب نوشته و بیش از 30 جایزه‌ی ملی برای کارهایش گرفته است.

 

دوچرخه شماره ۸۵۴

 

  • ویژگی‌های ادبی آثار فرهاد حسن‌زاده

نهادهايي كه حسن‌زاده را براي جوايز جهاني «آستريد ليندگرن» و «هانس كريستين اندرسن» معرفي كرده‌اند دلايلي داشته‌اند. به برخي از اين دلايل اشاره مي‌كنيم:

 

  •   نویسندگی در بیش‌تر قالب‌های ادبی مانند داستان كوتاه، داستان بلند، رمان، شعر، افسانه، فانتزي، طنز، زندگي‌نامه و فيلم‌نامه.
  •   نویسندگی برای تمامي گروه‌های سنی: خردسال، کودک، نوجوان و بزرگ‌سال.
  •   خلق آثاری تأثیرگذار، باورپذیر و استفاده از تكنيك‌هاي ادبي خاص و متفاوت.
  •   خلق آثاری كه راوي آن‌ها کودکان و نوجوانان هستند؛ روايت‌هايي مملو از تصویرسازی‌های عینی و گفت‌وگوهاي باورپذير.
  •  پرداختن به موضوع‌های گوناگون اجتماعی چون جنگ، مهاجرت، کودکان كار و خيابان، بچه‌هاي بي‌سرپرست يا بدسرپرست و...
  •  پرداختن به مسائلی که کم‌تر در آثار کودک و نوجوان دیده می‌شود، مانند جنگ و صلح، طبقات فرودست، افراد معلول، اختلالات شخصیتی‌‌‌‌روانی و...
  •  تنوع در انتخاب شخصیت‌های محوری و كنشگر (فعال). مشخصاً دخترانی که علیه برخی باورهای غلط ایستادگی

می‌کنند.

  •   بهره‌گیری از طنز در کلام و روایت‌هاي زنده و انتقادي از زندگي مردم كوچه و بازار.
  •  زبان ساده و بهره‌گیری اصولی از ویژگی‌های زبان بومی و اصطلاح‌هاي عاميانه و ضرب‌المثل‌ها.
کد خبر 352789

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha