در اين ميان، رسانه‌هاي آمريكايي ابعاد مختلف موضوع ازجمله تأثير اين خروج احتمالي بر منافع شركت‌هاي آمريكايي را مدنظر قرار داده‌اند و به‌عنوان نمونه نوشته‌اند اگر ترامپ از توافق هسته‌اي با ايران خارج شود، توافق شركت هواپيماسازي بوئينگ با ايران مورد تهديد جدي قرار خواهد گرفت.
به نوشته پايگاه خبري تحليلي CNBC در يك سال گذشته سهام شركت بوئينگ بهترين عملكرد را در بازار داوجونز داشته و ارزش سهام آن دو برابر نزديك‌ترين رقيبش بوده است. بنابر پيش‌بيني تحليلگران آمريكايي، اگر بوئينگ در نتيجه از بين رفتن توافق هسته‌اي با ايران نتواند هواپيماهايش را تحويل ايران دهد، سهامش در بورس آمريكا به‌شدت تحت‌تأثير قرار خواهد گرفت.
حتي همين الان به‌خاطر گمانه‌زني‌هايي كه درخصوص احتمال خروج آمريكا از توافق هسته‌اي مطرح است، سهام اين شركت هواپيمايي آمريكايي در بورس با افت قيمت مواجه شده است، به شكلي كه تقريبا 10روز قبل هر سهم بوئينگ 315دلار قيمت داشت، اما به فاصله يك هفته ارزش آن 25درصد افت كرد. علت هم اين است كه بوئينگ سفارش‌هاي سال آينده ميلادي خود را تكميل كرده و چنانچه توافق هسته‌اي ايران ملغي شود، آنگاه بايد به‌دنبال مشتري جديد براي هواپيماهاي فروخته شده به ايران باشد.
اگر ترامپ به كنگره اعلام كند كه پايبندي ايران به توافق هسته‌اي را تأييد نمي‌كند، يعني آمريكا در ابتداي مسير خروج از توافق هسته‌اي قرار گرفته، اما خروج عملي و دوفاكتو زماني است كه كنگره اقدام به بازگرداندن تحريمهاي هسته‌اي ايران كند. اعلام عدم‌پايبندي ايران از سوي آمريكا لزوما به اين معني نيست كه كليت توافق هسته‌اي از بين خواهد رفت.
نيويورك تايمز نوشته اگرچه احتمال اعلام عدم‌پايبندي ايران به توافق از جانب ترامپ زياد است، اما شنيده‌ها حاكي از آن است كه اطرافيان ترامپ ازجمله وزير امور خارجه آمريكا بي‌سروصدا از نمايندگان كنگره خواسته‌اند با وجود اعلام احتمالي عدم‌پايبندي ايران در گزارش آتي ترامپ به كنگره، آنها اقدام به بازگرداندن تحريمهاي ايران نكنند.
اين بدان معناست كه ترامپ و تيم مشاورانش پس از رايزني‌ها و اعلام مواضع ديگر طرف‌هاي توافق هسته‌اي ازجمله اروپايي‌ها از ضررهاي خروج از برجام براي منافع آمريكا نسبت به گذشته آگاه‌تر شده‌اند و فعلا قصد اعلام خروج از توافق را ندارند.اخيرا CNBC اعلام كرده پرسش‌هاي خبرنگارانش از برخي سناتورهاي آمريكايي در اين خصوص كه آيا با اعلام عدم‌پايبندي ايران، تحريمهاي برداشته شده عليه اين كشور دوباره برقرار مي‌شود، پاسخي در پي نداشته‌است.
مخالفت متحدان اروپايي آمريكا در قضيه هسته‌اي ايران با مواضع دونالد ترامپ حالا به حدي افزايش يافته كه نشريه باسابقه آتلانتيك اين اختلاف را بسيار چشمگير دانسته و همانند ديگر رسانه‌هاي آمريكايي به ابهام در آينده توافق هسته‌اي اشاره كرده است.
باربارا اسلاوين، مدير بخش مطالعات ايران در شوراي آتلانتيك به نشريه آتلانتيك گفته منتقدان توافق هسته‌اي در دولت ترامپ فكر مي‌كنند مي‌توانند با فشار آوردن به ايران از طريق نمايش‌هاي مبالغه‌آميزشان، امتيازات بيشتري از ايران بگيرند، اما اينچنين نيست، چون هرچه چنين رفتارهايي ادامه يابد، تأكيد ايران و اروپا بر پرهيز از مذاكره دوباره درباره برجام بيشتر خواهد شد. اسلاوين با بيان اينكه اختلاف‌نظري اساسي ميان اروپا و آمريكا وجود دارد، تأكيد مي‌كند كه در جهان كنوني اروپا برخلاف آمريكا معتقد به چندجانبه‌گرايي و راه‌حل‌هاي ديپلماتيك است.
اروپا بعد از برجام در ايران سرمايه‌گذاري‌هاي مختلفي داشته است؛ اين سرمايه‌گذاري‌ها در حوزه خودرو، نفت، پروژه‌هاي زيست‌محيطي و... انجام شده است. روزنامه فايننشيال تايمز نوشت: با وجود احتمال نقض توافق هسته‌اي از سوي دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور آمريكا و وضع دوباره تحريمهاي اين كشور عليه ايران، شركت فرانسوي توتال قصد دارد طرح توسعه فاز ۱۱ ميدان گازي مشترك پارس‌جنوبي را ادامه دهد.
پاتريك پويان، مديرعامل توتال، اعلام كرد: هنگام امضاي توافق توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبي آگاه بوديم كه راهي پر فراز و نشيب در پيش خواهد بود. ما هنگام امضاي توافق مي‌دانستيم كه راهي آسان در پيش نخواهد بود؛ اما ترجيح مي‌دهيم چالشي براي حل كردن و فرصتي مطلوب در پيش داشته باشيم تا اينكه توافقي امضا نكنيم و فرصتي نداشته باشيم.
به نوشته بيزينس اينسايدر شرايط به‌گونه‌اي است كه دولت ترامپ در تعيين هدف خروج از توافق هسته‌اي با مشكل مواجه شده است. زماني كه از نگاه آمريكا تحريم‌ها عليه برنامه هسته‌اي ايران تأثيرگذار بود، واشنگتن حمايت ديگر كشورها از تحريمهاي ضدايراني را پشت سر خود مي‌ديد كه حتي قابليت فروش نفت ايران و دريافت پول آن‌را نيز با مشكل مواجه كرده بودند، اما اكنون وضعيت كاملا دگرگون شده و اقدام آمريكا در خروج از توافق، مطمئنا به روابط اين كشور با متحدان پيشين‌اش آسيب خواهد زد.
درخصوص موضوع تأثير خروج احتمالي آمريكا از توافق هسته‌اي بر بازار نفت نيز بيزينس اينسايدر خاطرنشان مي‌كند، اگرچه ممكن است بازار نفت نتيجه اقدام ترامپ در مخدوش كردن برجام را در قالب افزايش قيمت بروز دهد، اما به‌نظر مي‌رسد ايران اقدامات لازم براي كاستن از تأثير اقدام‌هاي آمريكا بر صادرات نفت خود را انجام داده است.
سعيد خوشرو، مسئول امور بين‌الملل شركت ملي نفت ايران به بلومبرگ گفته ايران نگران فروش و صادرات نفت خود پس از خروج احتمالي آمريكا از توافق نيست. او با بيان اينكه اكنون در حدود 60درصد نفت ايران به آسيا و 40درصد آن به اروپا صادر مي‌شود، تأكيد مي‌كند آمريكا اكنون شانس چنداني ندارد كه بتواند به تنهايي ميزان صادرات نفت ايران را به ميزان قبل از توافق هسته‌اي يعني كمتر از يك ميليون بشكه در روز كاهش دهد، چون بعيد است كه همه اروپايي‌ها از سياست‌هاي فعلي آمريكا پيروي كنند.
نظر شما