اما هم‌چنان، در اين زمينه، حقايق بسياري بر او پوشيده مي‌ماند. اگر شب‌ها در كوير به آسمان نگاه كنيم، تعداد بي‌شمار ستاره‌ها و اجرام آسماني، چشم را خيره مي‌كند و آسمان، هم‌چنان پر راز و رمز و در همان حال بسيار زيبا مي‌ماند.
در اين زمينه حقايق و اطلاعاتي هست كه در عين جذاب‌بودن شايد هركدام از ما برخي از آن‌ها و يا حتي بسياري از آن‌ها را ندانيم يا فراموش كرده باشيم. در اين‌جا تعدادي از اين موارد را مرور مي‌كنيم.
- جهان جزيره‌اي
دانشمند و فيلسوف مشهور قرن هجدهم ميلادي، ايمانوئل كانت، از نخستين كساني است كه نظريه‌ي تعدد كهكشان‌ها را ارائه كرده‌اند. براساس نظريه‌ي كانت، كهكشان ما، يعني كهكشان راه شيري، تنها كهكشان جهان هستي نيست. او نخستين كسي است كه اصطلاح «جهان جزيره‌اي» را براي توصيف ديگر كهكشان‌ها ابداع كرد و به‌كار برد.
- 100ميليارد
براساس تازه‌ترين برآورد‌هاي دانشمندان، در جهان هستي، حدود 100ميليارد كهكشان وجود دارد.
- نام شاعرانه
ظاهراً اصطلاح «كهكشان راه شيري» نخستين بار در قرن چهاردهم، در اشعار «جفري چاسر»، شاعر، نويسنده، فيلسوف و سياستمدار انگليسي، به‌كار رفته كه در آن شاعر، اين كهكشان را به راهي آسماني تشبيه كرده است.
- دور مي‌شوند
به‌خاطر گسترش‌يافتن جهان هستي، كهكشان‌ها به‌تدريج، از يك‌ديگر و از كهكشان ما دور و دورتر مي‌شوند. جالب‌تر اين‌كه كهكشان‌هاي دورتر، در مقايسه با آن‌ها كه نزديك‌ترند، با سرعت بيش‌تري از كهكشان ما فاصله مي‌گيرند و دور مي‌شوند.
- شكل كهكشان‌ها
بعضي از كهكشان‌هاي دور از ما، بيضي‌شكل‌اند و برخي ديگر صفحه‌اي‌اند و مانند كهكشان ما بال‌ها يا بازوهايي دارند.
- بزرگ و كوچك
كهكشان‌ها علاوه بر اين‌كه شكل‌هايشان نامنظم است، كوچك و بزرگ هم دارند. بعضي از آن‌ها چندصد يا چند هزار ستاره دارند و برخي ديگر صدها ميليارد ستاره.
- مهاجرت ستاره‌ها
در بسياري از موارد مشاهده شده كه كهكشان‌هاي كوچك، گرد كهكشان‌هاي بزرگ جمع مي‌شوند و حتي گاهي اين كهكشان‌ها بعضي از ستاره‌هاي خود را از دست مي‌دهند. اين ستاره‌ها از كهكشان‌هاي كوچك به كهكشان‌هاي با جاذبه‌ي بيش‌تر، منتقل مي‌شوند.
- سياه‌چاله‌ها
ما نمي‌توانيم سياه‌چاله‌هاي هولناك مركز كهكشان راه شيري را ببينيم، اما اگر در موقعيتي بتوانيم سياره‌ي «قوس» را نگاه كنيم، در واقع نگاه ما در همان جهت سياه‌چاله‌ها است.
- دارايي ناديدني
بيش‌تر كهكشان‌ها داراي سياه چاله‌هايي هستند كه معمولاً در مركز كهكشان قرار گرفته‌اند.
البته دو كهكشان از كهكشان‌هاي نزديك ما، يعني «سحابي ماژلان بزرگ» و «سحابي ماژلان كوچك» سياه چاله ندارند يا شايد هم هنوز سياه‌چاله‌هاي آن‌ها كشف نشده است.
- سرخ‌تر شدن نور ستاره‌ها
در همه‌ي كهكشان‌ها غبارهايي هست كه ستاره‌ها آن را توليد مي‌كنند. اين غبارها سرخي نور ستاره‌ها را هنگام ديدن آن‌ها، نسبت به واقعيت رنگ نور ستاره‌ها، افزايش مي‌دهند. اين مسئله كار دانشمندان را هنگام مطالعه‌ي وضعيت ستاره‌ها سخت مي‌كند.
- غبار متحرك
غباري كه ستاره‌ها توليد مي‌كنند، مي‌تواند تغيير مكان دهد. اين اتفاقي است كه واقعاً رخ مي‌دهد. كهكشان‌ها غبار و بادهاي كهكشاني و گازها را با سرعت چند كيلومتر در ثانيه، از خود به سمت فاصله‌ي ميان كهكشان‌ها مي‌رانند.
- بادها
بادهاي كهكشاني در نتيجه‌ي فشار وارد شده از سوي ستاره‌ها بر گازها و غبارها توليد مي‌شود. سرعت اين بادها گاه به چندين كيلومتر در ثانيه مي‌رسد.
- سرعت كهكشان‌ها
كهكشان‌ها با سرعتي بيش از سرعت مورد انتظار براساس جاذبه‌ي ستاره‌هايشان مي‌گردند. دانشمندان به اين نتيجه رسيدند كه جاذبه‌ي اضافي‌اي وجود دارد كه از سياه‌چاله‌ها نشأت مي‌گيرد و به دليل ناديدني‌بودن سياه‌چاله‌ها قابل ملاحظه نبوده است.
به‌عنوان مثال، كهكشان راه شيري با سرعتي حدود 250 كيلومتر در ثانيه مي‌گردد و يك دور كامل خود را در 200 ميليون سال به پايان مي‌برد.
نظر شما