یکشنبه ۲۰ اسفند ۱۳۸۵ - ۰۵:۴۴
۰ نفر

مرضیه کمالوند: محققین کمیته بین‌المللی المپیک با بررسی نتایج تست‌های آزمایشگاهی 100 هزار ورزشکار که بیش از 40 درصد نمونه‌ها در زمان مسابقه گرفته نشده بود به این نتیجه دست یافتند که به‌طور کلی 6/1 درصد این افراد دوپینگ کرده بودند.

 در این میان استفاده از استروئیدهای آنابولیک بیشترین شیوع مصرف را داشتند و حدود 65 درصد موارد مثبت را تشکیل می‌دادند و محرک‌ها (20 درصد) و دیورتیک‌ها (4 درصد) موارد را تشکیل داده و میزان مصرف هورمون‌های پیتیدی خیلی کم بود.

جالب است بدانید که پرمصرف‌ترین داروهای غیرمجاز در میان ورزشکاران ایرانی نیز استروئیدهای آنابولیک هستند. از میان استروئیدها نیز بیشترین مصرف، مربوط به اکسی متولون بوده است. تخمین زده می‌شود میزان مصرف بین 10 تا 30 درصد و بیشتر در رشته‌های پرورش اندام، وزنه‌برداری، ورزش‌های رزمی و دیگر ورزش‌های قدرتی باشد.

مصرف استروئید در بسیاری از کشورها به خصوص آمریکا شیوع گسترده‌ای دارد و مطالعات انجام شده نشانگر آن است که اکثر افراد مصرف کننده استروئید را گروه سنی بین 11 تا 24 سال تشکیل می‌دهند، بنابر این برای متوقف ساختن روند مصرف استروئید در ورزشکاران ابتدا باید از نوجوانان آغاز کرد، چرا که مصرف استروئیدها در میان تمام رشته‌های ورزشی و بسیاری از ورزشکاران گسترش یافته است و متأسفانه اطلاعات اندکی در مورد خطرات این داروها بر سلامتی افراد وجود دارد و بسیاری از آنها به جنبه‌های اخلاقی مسئله هرگز فکر نمی‌کنند.

 البته ممکن است دلایل زیادی برای مصرف دارو توسط بسیاری از زنان و مردان ورزشکار وجود داشته باشد، اما چهار دلیل اصلی آن عبارتند از: مصرف مجاز درمانی، ادامه ورزش علی‌رغم آسیب‌دیدگی، استفاده تفریحی و افزایش کارایی که در بدنسازان این دلایل اندکی متفاوت‌تر بوده و عبارتند از تغییر ترکیب بدن (افزایش توده عضلانی و کاهش چربی)، افزایش قدرت، افزایش استقامت و تحمل، بالا بردن کارآیی ورزشی و خستگی‌ناپذیری. در این بررسی‌ها مشخص شد که بیشتر بدنسازان مصرف مواد نیروزا را در پاسخ به نیازهای روانی خود در خصوص توجه به بدنی عضلانی و تحسین آن به کار می‌گیرند.

این تقویت عملکرد ممکن است ناشی از تأثیرات عینی توده عضلانی تشکیل شده در وزنه‌برداران و بازیکنان دفاع پشت خط (در فوتبال آمریکایی) و یا ناشی از تأثیرات ذهنی همانند سطوح بالای خشم یا اعتماد بالا باشد.

در بسیاری از موارد عوارض جانبی و کوتاه مدت استروئیدها در ورزشکاران مرد به محض قطع مصرف دارو موارد قابل برگشت هستند. اگرچه در نگاه اول این موضوع تا حدی جای خوش‌بینی دارد ولی اکثر صاحب‌نظران عقیده دارند که بیشتر مصرف‌کنندگان استروئید از لحاظ روانی به استروئیدها وابستگی پیدا کرده و مصرف آن را ادامه می‌دهند.

 این داروها در بعضی از افراد عوارض غیرقابل برگشتی دارند. البته گاهی ممکن است عده‌ای از ورزشکاران این قدر خوش‌شانس باشند که دچار عوارض جانبی نشوند، ولی عوارض جانبی کوتاه مدت در نهایت اثرات مخربی بر سلامت جسمی و روانی آنها خواهد گذاشت.

عوارض درازمدت داروهای نیروزا نیز به نوع استروئید آنابولیک، مقدار مصرف، دفعات مصرف، سن شروع مصرف و مصرف داروی دیگر به‌طور همزمان بستگی دارد.بد نیست بدانید که عوارض جسمی که معمولاً به دنبال مصرف نابجای استروئیدهای آنابولیک گریبان‌گیر افراد مصرف‌کننده می‌شود عبارتند از: تغییر قیافه ظاهری، سکته مغزی، آسیب‌های عضلانی اسکلتی، عقیمی و نازایی، بیماری‌های قلبی، مشکلات مربوط به پروستات و عوارض کبدی.

به عوارض جسمی خطرناک استروئیدهای آنابولیک توجه زیادی شده است ولی عده‌ای از محققان عقیده دارند که عوارض روانی این داروها نیز به همان اندازه در خور توجه هستند. عوارض روانی این داروها عبارتند از:

 افزایش هوشیاری ذهنی، سرحال شدن، بهتر شدن حافظه و قدرت تمرکز و کاهش احساس خستگی. تستوسترون بر روی تکامل و عملکرد سیستم عصبی تأثیر دارد و به نظر می‌رسد که تأثیر تستوسترون و استروئیدهای آنابولیک بر روی عملکرد مغز موجب افزایش میزان ترشح نوراپی نفرین در مغز می‌شود. از طرف دیگر استروئیدهای آنابولیک در فعالیت‌های مغزی تغییری مشابه آمفتامین‌ها و داروهای ضدافسردگی ایجاد می‌کنند.

 بررسی‌ها حاکی از آن است که رابطه‌ای قوی بین مصرف استروئیدهای آنابولیک و رفتارهای خشن و اعمال منافی عفت و جنایات وجود دارد. تا جایی که یکی از موضوعات مورد بحث در رابطه با داروهای نیروزا، پیدایش حالت خاصی است به نام «خشم استروئیدی».

 در این حالت فرد رفتارها و اعمال خشونت‌آمیز خارج از کنترل و شدیداً تهاجمی از خود نشان می‌دهد، البته این مورد نسبتاً نادر است و در کمتر از یک درصد موارد دیده شده است. جالب است بدانید که اثر مثبت استروئیدهای آنابولیک- آندروژنیک بر شرایط فیزیکی و قدرت بدنی تا زمانی وجود دارد که مصرف دارو ادامه یابد و پس از قطع مصرف دارو مزایای حاصل از آن تا حد قابل ملاحظه‌ای از بین می‌رود.

 در این حالت با فقدان ذخیره خارجی استروئید، تستوسترون کاهش یافته و فرد نمی‌تواند حالت عضلانی بدن را حفظ کند. به علاوه با حذف اثر تحریک روحی و روانی استروئیدها و به دلیل ایجاد نوعی افسردگی، شخص نمی‌تواند مانند گذشته در جلسات تمرینی شدید و مداوم شرکت کند که نتیجه کلی این امر کاهش سریع در جثه و قدرت بدنی او است و به همین دلیل ورزشکارانی که می‌خواهند سطح رقابتی یا ظاهر بدن خود را حفظ کنند باید مصرف استروئیدهای آنابولیک را تا زمان طولانی ادامه دهند و این امر باعث قرار گرفتن فرد در معرض خطرات و عوارض جانبی می‌شود.

کد خبر 17501

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار پزشکی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز