این کاهش شدید سفر، به گفته کارشناسان به دلیل افزایش ناگهانی نرخ دلار در ایران و به‌تبع آن، گران شدن هزینه خدمات موردنیاز گردشگران خروجی از ایران صورت گرفته است. به اذعان کارشناسان هرگونه نوسان اقتصادی یا بحران‌های سیاسی تأثیر مستقیم بر رونق یا زیان دهی فعالیت‌های مرتبط با گردشگری دارد.
کاهش 7/3 درصدی سفر
هومر برقانی نماینده بازاریابی وزارت گردشگری یکی از کشورهای جنوب‌شرق‌آسیا در تهران درخصوص تأثیر نوسان ارز و گران شدن نرخ دلار بر سفرهای خارجی گردشگران ایرانی به همشهری می‌گوید: صنعت گردشگری در هر نقطه‌ای از جهان رابطه مستقیم با اقتصاد و وضعیت کشورها دارد. بنابراین زمانی که تورم ارز خارجی در یک کشور وجود دارد تأثیر خود را بر گردشگری خارجی که براساس ارز خارجی شکل می‌گیرد دارد.
وی با اشاره به اینکه سفر در ایران یک کالای لوکس است که تورم و گرانی موجب کنار گذاشته شدن آن از سبد نیاز خانوار است افزود: به همین دلیل است که تعداد گردشگران ایرانی شرق‌آسیا نیز کاهش یافته‌اند. برقانی تورم قیمت دلار در ایران را نسبت به‌ماه مارس سال گذشته میلادی 105درصد اعلام کرد و گفت: افزایش نرخ ارز به این شکل موجب شده است که قیمت بسته‌های مسافرتی نسبت به سال گذشته میلادی دو برابر شود. علاوه بر این بیشتر سفارتخانه‌ها نیز هزینه ویزا را به دلار یا یورو دریافت می‌کنند که این موضوع نیز بر افزایش قیمت سفرهای خارجی تأثیر دارد.
وی با اشاره به ورود 19/2 میلیون گردشگر از سراسر جهان به یکی از کشورهای شرق آسیا در سال گذشته میلادی گفت: ورود گردشگر ایرانی به این کشور در نوروز 91نسبت به سال گذشته 7/3 درصد کاهش داشت.
برقانی مهم‌ترین دلیل این کاهش را مشکلات ناشی از تورم اقتصادی برای گردشگران خواند و افزود: کاهش میزان گردشگران خروجی از ایران در این شرایط طبیعی است و البته یکی از کشورهای شرق آسیا بیشترین میزان کاهش ورود گردشگر از ایران را تجربه می‌کند. بازاریاب وزارت گردشگری از شرق آسیا در تهران همچنین تأکید می‌کند که بخشی از مأموریت سفرای جدید در تهران جلب گردشگران به ایران است و شهرهای ایران به‌ویژه در فصل اسکی برای کشورهای آسیای جنوب‌شرقی جذابیت دارد.
مالزی محروم از گردشگر ایرانی
کاهش گردشگر خروجی از ایران البته تنها مشمول یکی دو کشور نیست. فرهاد جعفری مدیر بازاریابی هیأت توسعه صنعت گردشگری مالزی در تهران نیز از کاهش میزان گردشگران ایرانی بازدید‌کننده از مالزی خبر می‌دهد. جعفری بدون آنکه رقم دقیقی از درصد کاهش ورود گردشگران ایرانی به مالزی اشاره کند تأیید می‌کند که افزایش نرخ ارز در کاهش ورود گردشگران ایرانی به مالزی تأثیر مستقیم داشته است.
به گفته مدیر بازاریابی هیأت توسعه صنعت گردشگری مالزی در تهران، از دی‌ماه گذشته که نوسان نرخ ارز محسوس شد، ریزش گردشگران ورودی ایران به مالزی نیز خود را نشان داد. فرهاد جعفری نیز همچون بازاریاب وزارت گردشگری یکی از کشورهای جنوب‌شرق آسیا در تهران به افزایش دو برابری نرخ سفر به مالزی اشاره می‌کند. به گفته وی، علاوه بر ریزش آمار گردشگران مالزی نوسان نرخ ارز موجب بازگشت نیمی از دانشجویان ایرانی در مالزی به کشور و به‌دلیل ناتوانی در ادامه تحصیل شده است.
جعفری سهم گردشگر ایرانی در بازار جهانی گردشگری مالزی را حدود یک درصد اعلام می‌کند و می‌گوید: به‌رغم پایین بودن نرخ گردشگر ایرانی در صنعت گردشگری مالزی، نمی‌توان میزان سرمایه آورده گردشگران ایرانی به مالزی را نادیده گرفت، چون ممکن است یک گردشگر در کشوری 500دلار خرج کند و گردشگر دیگر در همان کشور پنج هزار دلار وارد بازار گردشگری کند.
جعفری همچنین با تأکید بر اینکه تغییری در نرخ ارائه خدمات در مالزی به گردشگران ایجاد نشده است گفت: دلیل گران شدن سفر به مالزی افزایش قیمت ارز در ایران است وگرنه قیمت خدمات گردشگری در آن کشور تغییر نکرده است.
ترکیه هم مشتری ندارد
از شرق آسیا و آسیای جنوب شرقی که خارج شویم در آسیای مرکزی نیز افزایش نرخ ارز در ایران و کاهش میزان ارز مسافرتی، تأثیر خود را بر بازار گردشگری ترکیه نیز گذاشته است. این موضوع را «احمت یاکوب آرکلیچ» مدیر رایزنی فرهنگی و گردشگری ترکیه در تهران به همشهری می‌گوید.
به گفته وی سفر گردشگران ایرانی به ترکیه گران‌تر شده، چون افزایش قیمت دلار تأثیر خود را بر بازار سفر نیز گذاشته و گردشگری که ممکن بود در سال سه مرتبه به ترکیه سفر کند اما اکنون با افزایش نرخ ارز می‌تواند یک‌بار به این کشور سفر کند.
وی با اشاره به اینکه در پنج‌‌ماه گذشته 500هزار گردشگر ایرانی به ترکیه سفر کرده‌اند گفت: سال گذشته میلادی یک میلیون و 800هزار ایرانی از جمع 35میلیون گردشگری که از سراسر جهان به ترکیه سفر کردند به این کشور وارد شدند. درحالی‌که امسال ورود گردشگر ایرانی به ترکیه به خوبی سال گذشته نبوده است.
یاکوب آرکلیچ همچنین با اشاره به اینکه هر گردشگر در ترکیه به‌طور میانگین 700دلار هزینه می‌کند بحران اقتصادی موجود در اروپا و همچنین وضعیت نرخ ارز در ایران را از نشانه‌های کاهش ورود گردشگر به ترکیه خواند.
دبی و هتل های خالی از ایرانی
گردشگری در سواحل خلیج‌فارس نیز چندان به سود ایرانی‌ها نیست. وحید احمدپور مدیر بازاریابی شرکت فروش عمده پکیج هتل‌های دبی به شرکت‌های خدمات مسافرتی و گردشگری در ایران می‌گوید: کیفیت سفر به دبی با افزایش قیمت دلار پایین آمده چون هزینه اقامت یک گردشگر در یک هتل چهار ستاره در دبی که سال گذشته با درهم 250تومانی 30هزار تومان بود اکنون 60هزار تومان و حتی بیشتر از این میزان تمام می‌شود. بلیت هواپیما نیز با افزایش نرخ ارز گران‌تر شده و در نتیجه قدرت سفر کم شده است.
عراقی از بخش رزرو این شرکت نیز می‌گوید: پروازهای دبی هیچ وقت خالی نبود و درگیر جذب مسافر نبودیم اما گران شدن نرخ ارز تأثیر زیادی داشت تا جایی‌که حتی بسیاری از کارگزارها ناچار به کنار گذاشتن کار شدند. گران شدن نرخ ارز وضعیتی ایجاد کرده است که اگر تا دیروز مثلا چند اتاق یک هتل را 500درهم به آژانس دارها واگذار می‌کردیم اما به‌دلیل نوسان ارز حالا ممکن است این مبلغ چند ساعت بعد به 530 و فردای آن‌روز به 570درهم برسد که این وضعیت اعتماد مسافران را از آژانس‌های گردشگری سلب می‌کند.
