پایش‌های زیست‌محیطی آنقدر اثر گذارند که باید مبنای تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی‌های کلان مدیریتی قرار بگیرند. البته طبق قانون برنامه چهارم توسعه تمام واحدهای تولیدی، خدماتی و زیربنایی ملزم به طرح خوداظهاری برای پایش منابع آلوده‌کننده شده‌اند. اما آنچه در این پایش‌ها مغفول مانده است «موضوع صحت داده‌های پایش هاست» این نکته‌ای است که شینا انصاری برآن صحه می‌گذارد.
براساس قانون چهارم توسعه این مراکز باید نسبت به نمونه‌برداری و اندازه‌گیری آلودگی‌ها و تخریب‌های خود اقدام و نتیجه را به سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام کنند. باوجود این، نمی‌توان نقش عوامل دخیل در حیطه خوداظهاری در پایش‌های زیست‌محیطی ازجمله سازمان و ادارات محیط‌زیست، آزمایشگاه‌های معتمد و صنعت را انکار کرد.
با آنکه تعداد آزمایشگاه‌های معتمد سازمان حفاظت محیط‌زیست در کشورطی سال‌های اخیر به 347آزمایشگاه افزایش یافته است، اما آنچه بیش از هرچیز در پایش‌های زیست‌محیطی حائز اهمیت است و می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی‌های مدیریتی قرار گیرد، ارتقای کیفی سطح خدمات پایش‌های زیست‌محیطی انجام شده توسط آزمایشگاه‌های معتمد و اعتبار و صحت داده‌های پایش‌هاست که بنابه گفته انصاری«از طریق افزایش سازوکار نظارتی و پیش‌بینی و اجرای شیوه‌نامه انضباطی آزمایشگاه‌ها با جدیت پیگیری می‌شود».
ضرورت بهره‌گیری از پایش‌های نوین زیست‌محیطی از دیگر مواردی است که می‌تواند به ارتقای کیفی پایش‌ها منجر شود دراین راستا«استفاده از سیستم‌های ماهواره‌ای و سایر سیستم‌ها برای پایش آلاینده‌های هوای شهری و گردوغبار با پیش‌بینی اعتبارات لازم در زمینه راهبری و حفظ و نگهداری ایستگاه‌های پایش کیفی هوا ازجمله اولویت‌های بخش پایش محیط‌زیست کشور است» که در دستور کار قرار دارد.
لزوم پایش ریزگردها با توجه به خشک شدن تالاب‌ها، گسترش بیابان‌زایی، طوفان‌های گردوغبار با منشا داخلی و فرامرزی، پدیده وارونگی هوا به‌ویژه در نیمه دوم سال، توسعه فعالیت‌های صنعتی و عمرانی نشان می‌دهد که هر شهر تا چه اندازه نیاز به ایستگاه‌های پایش کیفی هوا دارد، «با تحلیل درست و بهنگام آلاینده‌های هوا و در پی آن، سیستم‌های پایش‌لحظه‌ای صنایع می‌توان ضمن کنترل آلودگی‌های زیست‌محیطی زمینه ارتقای کیفی وضعیت محیط‌زیست کشور را فراهم کرد.»
