رودخانه‌های گیلان تنفس می‌خواهند

به گزارش ایسنا، محمدرضا برجی گفت: باید بهره‌بردای از منابع مطابق با ظرفیت اکولوژیکی انجام شود. اگر بهره‌برداری‌هایی بدون در نظر گرفتن حفظ محیط زیست در استان داشته باشیم اقتصاد استان با ضرر تدریجی مواجه می‌شود.

وی با اشاره به این که رودخانه‌های استان جزو ثروت‌های ملی کشور محسوب می‌شود، اضافه کرد: تخریب و برداشت‌های بی‌رویه از رودخانه‌ها تخریب محیط زیست استان را در پی خواهد داشت زیرا رودخانه‌ها زایشگاه اصلی ماهیان بومی هستند و برداشت‌های شن و ماسه از بستر این رودخانه‌ها جمعیت بسیاری از آبزیان را مورد تهدید قرار می‌دهد.

برجی با بیان این که در گیلان با توجه به تخریب‌هایی که در همه حوزه‌های زیست محیطی رخ داده است در حال حاضر بسیاری از رودخانه‌ها از جمله رودخانه‌های گوهررود و زرجوب اشباع از سموم شده است، گفت: متاسفانه آمار بالای بیکاری در استان موجب شده است که برخی از افراد برای تامین امور اقتصادی خود در زمان تخم‌ریزی ماهیان اقدام به صید کنند.

در جلساتی که با کارگروه پسماند استان داشتیم، همراه بر جلوگیری از برداشت‌های رودخانه‌ای تاکید داشته‌ایم و در این جلسات مقرر شده است برای تامین مصالح مورد نیاز پروژه‌های عمرانی استان از رسوبات پست سد منجیل استفاده شود.

اگرچه استفاده از این رسوبات به جای برداشت از شن و ماسه رودخانه کمی کار را برای بهره‌برداران سخت می‌کند اما نتیجه ان این است که علاوه بر کاهش حجم رسوبات پشت سد شاهد تنفس دوباره رودخانه‌های استان خواهیم بود.

به گزارش ایسنا، کوروش حیدر نژاد، رییس اداره حفاظت محیط زیست تالش نیز گفت: برای حفظ و حراست از رودخانه‌های حوزه شهرستان تالش و در پی گشت و کنترل نیروهای یگان حفاظت، دپوهای حاصل از برداشت‌های غیرقانونی توسط تراکتورداران در حاشیه دو طرف رودخانه گرگانرود، شناسایی شد و با متخلفین برخورد انجام شد.

اداره حفاظت محیط زیست شهرستان تالش، ضمن هماهنگی با دادستان و دستور مقام قضایی به جمع‌آوری شن و ماسه به میزان تقریبی 400 مترمکعب اقدام کرد.

حیدرنژاد با اشاره به این که این اقدام در منطقه نعلبند انجام شد، ادامه داد: انتقال مجدد شن و ماسه به بستر رودخانه انجام شد و پرونده قضایی جهت ارجاع به محاکم قضایی نیز تشکیل شد. مبادی ورودی و خروجی به ساحل رودخانه نیز برای جلوگیری از تردد خودروهای سنگین مسدود شد. این اقدامات تا حدود زیادی می‌تواند مانع از ورود خودروهای سنگین و برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه شود.

به گزارش ایسنا، رودخانه‌ها شاخص زیستگاه‌های لوتیک یا آب‌های روان هستند که در مقابل آب‌های ساکن یا لنتیک نظیر دریاچه‌ها و آبگیر قرار دارند. با وجود وابستگی‌هایی که هر دو محیط زیست آبی با یکدیگر دارند از نظر خصوصیات زیستگاهی و عملکرد به شدت از یکدیگر متمایزند. رودخانه‌ها نسبت به دریاچه‌ها کمتر توانسته‌اند ارزش‌های زیستگاهی خود را به اثبات رسانده و از نظر حفاظت جایگاه مطمئنی برای خود بدست بیاورند.

برداشت رسوبات آبرفتی از بستر رودخانه‌ها موجب تغییرات مورفودینامیکی می‌شود. این تغییرات محدود به محل استخراج و برداشت نیست بلکه کیلومترها بالاتر و پایین‌تر از آن ظاهر می‌شود کاهش یا ناپایداری لایه زیرین بستر، داخل شدن ذرات ریز در محیط آبی که همراه با بروز فرسایش اضافی است از جمله این تغییرات هستند.

بروز تغییرات در محیط زیست سبب دگرگونی ترکیب و تعادل جمعیت آبزی شده و در نتیجه باروری و کارکردهای اکوسیستم را تغییر می‌دهد. بهره‌برداری از شن و ماسه مثل تخلیه هر پسابی، نوعی آلودگی به شمار می‌رود.

بهره‌برداری بی‌رویه از مواد رسوبی بستر رودخانه‌ها سطح اثرات زیانبار آلودگی‌های مکانیکی را افزایش می‌دهد. این آلودگی به تغییرات فاکتورهای مورفودینامیکی معینی وابسته است. اثرات بیولوژیکی بهره‌برداری از شن و ماسه اغلب کمتر از حد واقعی خود برآورد شده است، زیرا پیامدهای اختلالات حاصل از برداشت شن و ماسه تنها به فاکتورهای شیمیایی محدود شده است.