آنچه اما بيشتر از هر چيز حالا در يمن مشخص شده قدرت گرفتن القاعده در اين كشور است. طي روزهاي گذشته گزارش‌هاي متعددي منتشر شده كه عربستان تسليحات و كمك‌هايي را به نيروهاي القاعده در جنوب يمن مي‌رساند. القاعده يمن حالا تبديل به قدرتمندترين شاخه اين گروه در جهان شده و حتي حمله به دفتر مجله شارلي ابدو در قلب فرانسه را انجام داده است.
عبدالباري عطوان، از تحليلگران برجسته جهان عرب در گفت‌وگويي با شبكه تلويزيوني راشاتودي به همين‌خاطر هشدار داده كه يمن در حال تبديل شدن به مركز فرماندهي القاعده است .عطوان، سردبير روزنامه رأي اليوم است و سردبيري روزنامه القدس العربي را هم در كارنامه خود دارد. علاوه بر اين تحليلگر مشهور جهان عرب، هشام الاميسي از تحليلگران سياسي يمن كه در صنعا مستقر است در اين گفت‌وگوي تلويزيوني حضور داشته است.
- آقاي عطوان، شما تاكنون چند كتاب درباره القاعده نوشته‌ايد. موقعيت كنوني اين گروه در يمن چطور است؟ آنها در حال سوءاستفاده از شرايط يمن هستند. اين حرف را قبول داريد؟
بله، قطعا. اين يك فرصت و موقعيت طلايي براي القاعده است تا از شرايط هرج و مرج در سراسر يمن براي تقويت خود سوءاستفاده كنند. به‌نظرم القاعده بيشترين سود را از شرايط كنوني يمن مي‌برد. القاعده در يمن قدرتمند بوده و هرروز قدرتمندتر مي‌شود. در يمن حالا ميليون‌ها قبضه سلاح وجود دارد و تسليحات بيشتري هم هر روز به اين كشور وارد مي‌شود. بدون شك بخش زيادي از اين تسليحات به‌دست القاعده مي‌افتد.
- حوثي‌ها هميشه يكي از قدرتمندترين دشمنان القاعده در يمن بوده‌اند. قدرت گرفتن القاعده در ميان حملات صورت گرفته به اين كشور حالا چطور برخي‌ها را متعجب كرده است؟ قدرت گرفتن القاعده مسئله واضح و مشخص به‌عنوان پيامد حملات هوايي به يمن نبوده است؟
آمريكايي‌ها و متحدان سعودي آنها هيچ وقت به حرف مردم و هشدارهاي آنها گوش نمي‌دهند. شرايط يمن مانند جعبه‌اي است كه در آن چندين مار وجود دارد. مداخله در يمن و استفاده از حملات و بمباران هوايي مشكل يمن را نمي‌تواند حل كند و بحران را در اين كشور شديدتر خواهد كرد. القاعده اكنون در حال قدرتمندتر شدن در يمن است. حالا آمريكايي‌ها و سعودي‌ها مي‌خواهند چه كاري انجام دهند؟ آنها نمي‌توانند جلوي شيعيان حوثي را بگيرند و تنها درها را براي القاعده باز كرده‌اند تا موقعيت خود را در يمن مستحكم كند.
از اين حملات به يمن چه نتيجه‌اي عايد خواهد شد؟ من فكر مي‌كنم اين جنگ روزبه‌روز بيشتر تبديل به يك فاجعه تمام‌عيار براي آمريكا و عربستان خواهد شد. جنگ به‌اصطلاح با تروريسم آنطور كه باراك اوباما درباره يمن ترسيم كرده باعث هرج و مرجي گسترده در يمن مي‌شود و بدتر شدن شرايط اين كشور را به‌دنبال دارد. در آينده نزديك ما شاهد خواهيم بود كه القاعده قدرتمندتر از هر زمان ديگري به‌ويژه با توجه به شرايط افغانستان خواهد شد. القاعده در يمن حالا قدرتمندتر شده و به‌زودي يمن مركز فرماندهي القاعده در تمام جهان خواهد شد.
- چه چيزي باعث شرايط كنوني يمن شده؟ نفت به‌نظرتان؟
بيشتر از يك علت دليل شرايط يمن به‌حساب مي‌آيد. نفت يكي از آنهاست، مداخله كشورها، تقابل شيعيان و سني‌ها در كنار تقابل عربستان با ايران هم از دلايل مهم ديگر است. نمي‌توانيم تنها يك علت را درباره شرايط يمن بيان كنيم بلكه مجموعه‌اي از عوامل وجود دارند. عوامل را كنار بگذاريد؛ اين شرايط هرج ومرج در يمن بر كل منطقه تأثير خواهد گذاشت، بازار نفت را تحت‌تأثير قرار مي‌دهد و امنيت شبه‌جزيره عرب را كه دوسوم ذخاير نفتي جهان در آن قرار دارد تهديد مي‌كند. اين يك فاجعه به‌معناي واقعي است.
- آقاي الاميسي، شما در يمن ساكن هستيد. اوضاع در صنعا، پايتخت چطور است؟ مي‌توانيد شرايط را كمي توصيف كنيد؟
حملات هوايي همچنان ادامه دارد. برخي مواقع به‌خاطر توفان شن ما حتي نمي‌توانيم متوجه شويم كه كدام منطقه هدف قرار گرفته و تنها صداي انفجارها و بمباران را مي‌شنويم. روزهايي كه توفان شن نباشد ما مي‌توانيم از پشت بام خانه‌ها به خوبي ببينيم كه عربستان كدام ناحيه از پايتخت را هدف قرار مي‌دهد.
- شرايط امنيتي را چطور مي‌دانيد؟ چقدر اوضاع براي مردم خطرناك است؟
عملا ديگر امنيتي وجود ندارد. مردم حس مي‌كنند كه هيچ‌كس نيست كه به كمك‌شان بيايد. با حملات عربستان و ائتلاف عربي فرودگاه‌ها بسته شده‌اند و بندرها هم فعاليتي ندارند. بمباران‌هاي پياپي باعث شده‌اند مردم يمن هيچ راه فراري نداشته باشند و عملا زنداني شده‌اند. منابع و آذوقه‌هاي مردم خيلي سريع در حال تمام شدن است. پيدا كردن غذا براي مردم هر روز سخت‌تر مي‌شود. به‌زودي نرخ تورم در يمن سر به فلك مي‌كشد. بايد صادقانه بگويم كه اوضاع در يمن خيلي هولناك است.
- عربستان و آمريكا ادعا دارند كه حمله نظامي بهترين راه‌حل است. شما كه در يمن هستيد چه فكر مي‌كنيد؟
به‌نظرم راه‌حل يمن نمي‌تواند نظامي باشد. حملات نظامي بارها امتحان شده و مشخص است كه فايده‌اي نداشته است. حملات هوايي عملا بي‌فايده است. عربستان هدف خود را جلوگيري از پيشروي حوثي‌ها عنوان مي‌كند اما پيشروي‌هاي آنها هم ادامه داشته است. تنها چيزي كه يمن نياز دارد راه‌حل سياسي و مذاكره است.
- به‌نظرتان چه كار مي‌شود كرد كه اين حملات تمام شود و به‌صورت كل اوضاع در يمن سامان پيدا كند؟
سعودي‌ها وقتي حملات را شروع كردند عملا آخرين بارقه‌هاي اميد براي مذاكره و صلح را از بين بردند. در حال حاضر آنها بايد قدم مثبتي بردارند. كسي بايد جلوي جنگ و گسترش درگيري‌ها را بگيرد. اين حملات به مردم يمن ضربه وارد مي‌كند. همه مردم يمن در خطر هستند. آنها بايد قدم مثبتي بردارند و سپس همه طرف‌ها به پاي ميز مذاكره بازگردند.
نظر شما