به گزارش همشهری آنلاین، یکی از مهم‌ترین حوزه‌های شهری که درسال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته، بافت‌های فرسوده است که در همه شهرهای کشور محله‌هایی را با این ویژگی می‌توان یافت که نیاز به نوسازی دارد. این درحالی‌است که به‌نظر می‌رسد با پایان یافتن دوره فعالیت شوراهای‌اسلامی دوره پنجم، یکی از حوزه‌هایی که عملکرد مدیران شهری درآن به‌دقت مورد سنجش افکارعمومی قرار می‌گیرد، موفقیت در اجرای طرح‌های بهسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری است؛ موضوعی که بررسی‌ها نشان می‌دهد در بسیاری از شهرهای کشور، تحول چشمگیری دراین حوزه به‌وجود نیامده و بافت‌های فرسوده همچنان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های موجود در حوزه زیست‌شهری است. این‌درحالی‌است که کم‌توجهی چندساله به این محله‌ها، به بروز مشکلات بسیاری دراین حوزه انجامیده؛ دامنه فرسودگی برخی از این محله‌ها به‌گونه‌ای است که با وقوع یک زلزله متوسط، وقوع فاجعه دور از انتظار نیست. بافت‌های فرسوده نوعی بیماری در ساختار مناطق شهری محسوب می‌شوند که عوامل زیادی در گسترش آنها دخیل‌اند. اگرچه بافت‌های فرسوده اکنون به‌عنوان یک معضل شهری مطرح می‌شوند، اما در حقیقت پتانسیل بالقوه‌ای به‌شمار می‌روند که می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب، آنها را به یک فرصت تبدیل کرد؛ بافت‌هایی که زمانی مرکز تمرکز جمعیت و اقتصاد بوده‌اند، می‌روند تا به نقاط کم‌بازده و بی‌بازده اقتصادی در شهر تبدیل شوند. همشهری در پرونده ویژه‌ای حجم و جمعیت ساکن در بافت‌های فرسوده شهرهای مرکز هر استان، میزان تأثیر اجرای طرح‌های بهسازی بر کاهش حجم بافت‌های فرسوده و همچنین میزان استقبال ساکنان این بافت‌ها از تسهیلات نوسازی را مورد بررسی قرار داده‌است که در ادامه می‌خوانید.
خراسان‌جنوبی
بافت فرسوده بیرجند، به‌عنوان مرکز استان خراسان‌جنوبی، در بخش تفکیکی نابه‌سامان ۲۳۱ هکتار، در بخش بافت تاریخی ۴۴ هکتار، در بخش سکونتگاه‌های غیررسمی ۲۵۵ هکتار و در بخش روستاهای ادغام شده حدود ۱۹۸ هکتار است. براین اساس جمعیت سکونتگاه‌های غیررسمی ۲۵۰ هزارنفر، جمعیت در بافت نابه‌سامان میانی بیش‌از ۱۸ هزارنفر، جمعیت بافت تاریخی ۳ هزارو ۸۶۳ نفر و جمعیت روستاهای ادغام شده در دهلکوه ۸ هزارنفر، در سراب هزار و ۹۸۱ نفر و در علی‌آباد ۷۳۶ نفر تخمین زده می‌شود. در چند سال اخیر شهروندان بیرجندی ساکن دراین نوع بافت‌ها، به‌دلایل بسیاری ازجمله شرایط نامساعد اقتصادی تمایلی به بازسازی منازل خود نداشته‌اند. نکته قابل توجه این است که خطرات احتمالی سکونت دراین بافت‌ها و ضرورت نوسازی این‌گونه محله‌ها نیاز به اطلاع‌رسانی و آموزش وسیع دارد که منجر به مشارکت مردم دراین مسیر شود. این‌درحالی‌است که شهرداری بیرجند برای صدور پروانه ساخت در بافت‌های فرسوده تخفیف ۵۰ درصدی درنظر گرفته‌است. در بیشتر بافت فرسوده بیرجند به‌دلیل شرایط خاصی که وجود دارد، اگر کوچک‌ترین اتفاقی رخ دهد، امکان حضور خودروهای امدادی و آتش‌نشانی وجود ندارد.
بوشهر
از حدود ۴۰ شهر استان بوشهر، در ۱۲ شهر بافت‌های فرسوده و محله‌های ناکارآمد با وسعتی در حدود هزارو ۶۸۵ هکتار شناسایی شده‌است که ۱۹۵ هزارنفر دراین نقاط سکونت دارند. این درحالی‌است که در مرکز استان، یعنی شهر بوشهر، ۷۸۰ هکتار بافت ناکارآمد شامل ۴۵۶ هکتار سکونتگاه غیررسمی، ۲۸۶ هکتار بافت فرسوده و ۳۸ هکتار بافت تاریخی با پوشش جمعیتی ۶۵ هزارنفر شناسایی شده‌است. محله‌های عاشوری، سنگی، امامزاده، رایانی، تنگک و جفره بیشترین سازه‌های فرسوده را در دل خود جا داده‌اند. بازآفرینی و ساماندهی این محله‌ها، با ۳ محور تأمین خدمات روبنایی و زیربنایی، ارائه تسهیلات و توانمندسازی، از سال ۱۳۹۶ در دست اجراست و دراین مدت ۳۲ پروژه با اعتباری بیش‌از ۳۰ میلیارد تومان در سطح استان اجرا شده‌است. همچنین به‌گفته مسئولان استان، از سال ۱۳۹۴ تاکنون، از هزارو ۹۸۶ واحد معرفی شده به بانک‌های عامل، هزارو ۸۲۰ واحد تسهیلات نوسازی مسکن دریافت کرده‌اند. دراین میان در بافت‌های فرسوده بوشهر، تاب‌آوری نداشتن ساختمان‌ها درمقابل حوادث مختلف و فرسودگی کالبدی بیشتر به‌چشم می‌آید.
اصفهان
در سال ۱۳۸۴، ۴ هزارو ۱۰۰هکتار بافت فرسوده شهراصفهان ازسوی مشاوران طرح بازنگری در طرح تفصیلی شناسایی شد و پس از آن، شورای‌عالی معماری و شهرسازی ۲هزار و ۱۵۷هکتار را به‌عنوان محدوده بافت‌های فرسوده در شهر اصفهان اعلام کرد که حدود ۱۲درصد از مساحت کل شهر اصفهان را دربر می‌گیرد. این مساحت ۲۳ درصد از جمعیت شهر اصفهان (۴۵۰ هزارنفر) را در خود جا داده‌است. مناطقی که بیشترین فرسودگی را در شهر اصفهان دارند، مناطق یک، ۳، ۸، ۱۰ و ۱۴ هستند که منطقه ۱۴ با ۵۰ درصد فرسودگی، بیشترین بافت فرسوده را دارد. تسهیلات نوسازی، وامی است که بانک مسکن برای این موضوع اختصاص داده و با توجه به شرایط اولیه دریافت وام که منوط به داشتن سند مالکیت است و بیشتر پلاک‌های بافت فرسوده سند مالکیت ندارند، از این وام‌ها استقبال نشده‌است. علاوه براین، بخش قابل‌توجهی از ساکنان این مناطق با مشکلات اقتصادی مواجهند و بازپرداخت وام در اقساط سنگینی که تعریف شده، خارج از توان مالی آنان است. با این وجود از تخفیف ۵۰ درصدی در پرداخت عوارض صدور پروانه که شهرداری درنظر گرفته، استقبال شده‌است. از مهم‌ترین مشکلات ساکنان بافت‌های فرسوده می‌توان به تردد و نفوذناپذیری معابر اشاره کرد که امدادرسانی، خدمات‌رسانی شهری، خدمات‌رسانی اورژانس و آتش‌نشانی را دچار مشکل کرده‌است.
آذربایجان‌غربی
ارومیه، به‌عنوان مرکز استان آذربایجان‌غربی، نزدیک به ۴۲۰ هکتار بافت فرسوده دارد که عموما در مرکز شهر و محله‌های تاریخی این شهر قرارگرفته‌اند. هسته مرکزی شهر، که منطقه بازار و محله‌هایی مانند تمدن کوچه‌سی، وکیل کوچه‌سی و تندیرچی‌لر کوچه‌سی را شامل می‌شود، در چند دهه گذشته از فرسودگی رنج برده‌است و درعین‌حال خانه‌های تاریخی زیادی دراین محله‌ها وجود دارد، اما درسال‌های گذشته به‌دلیل قیمت پایین زمین در مرکز شهر، تمایل کمی برای بازسازی دراین محله‌ها وجود داشت. این‌درحالی‌است که در ۳ سال گذشته مسئولان شهری با ارائه طرحی، درصدد احیای بافت های فرسوده ارومیه برآمده‌اند و به شهروندانی که خانه‌های قدیمی خود را بازسازی و مرمت کنند، امتیازهای ویژه‌ای می‌دهند. همچنین برای تشویق سازندگان واحدهای مسکونی در بافت‌های فرسوده، ۴۰درصد مازاد تراکم و عوارض پروانه ساختمانی برای واحدهای مسکونی و ۹۰ درصد تخفیف برای عوارض واحدهای تجاری درنظر گرفته می‌شود.
گلستان
براساس اعلام استانداری گلستان، از مجموع ۳۱شهر دراین استان برای ۱۵شهر، محدوده بافت مصوبه مصوب ومجموع مساحت این بافت‌ها هزارو ۹۳۹کیلومتر اعلام شده‌است. همچنین براساس اعلام اداره‌کل راه و شهرسازی گلستان حدود ۶/۱۶ دهم درصد ازمجموع مساحت این ۱۵شهرستان را بافت فرسوده تشکیل می‌دهد و حدود ۳/۲۸ دهم جمعیت این شهرها در بافت‌های ناکارآمد و فرسوده زندگی می‌کنند. این‌درحالی‌است که حدود ۱۲۶ هزارنفر فقط در گرگان، به‌عنوان مرکز استان، در بافت فرسوده زندگی می‌کنند. اجرای طرح بازآفرینی شهری در گرگان مانند سایر شهرهای دارای بافت تاریخی کشور، دارای ملاحظاتی است که اجرای آن را هم برای شهروندان و هم برای مسئولان دشوارتر می‌کند. عمده بافت فرسوده مصوب برای شهرگرگان شامل محله تاریخی میخچه گران، محله تاریخی سرپیر، کوی سجادیه، کوی فردوسی، محله آلوچه باغ، محله امام‌رضا(ع)، قزاق محله، محله تاریخی میرکریم و کوی طالقانی است. طی ۲ سال‌گذشته، ۲۱طرح بازآفرینی دراین محله‌ها اجرا شده که از مجموع آنها، ۱۸طرح در بافت تاریخی و ۳طرح در سکونتگاه‌های غیررسمی به اجرا درآمده‌است. براساس آمار اداره‌کل راه و شهرسازی استان، طی ۲ سال گذشته فقط حدود هزار واحد در شهر گرگان از تسهیلات نوسازی و بازآفرینی استفاده کرده‌اند؛ استقبال اندکی که مورد انتقاد مسئولان هم قرارگرفت، چراکه به‌گفته کارشناسان مدیریت‌شهری، اصل در اجرای طرح بازآفرینی شهری، افزایش مشارکت مردمی و اجرای طرح‌ها با مشارکت شهروندان است. از عمده‌ترین مشکلاتی که ساکنان بافت‌های فرسوده مرکز استان به آن اشاره می‌کنند، ترافیک سنگین برای تردد به‌ویژه در ساعت‌های اداری و همچنین مشکل شدید فاضلاب و تخلیه چاه است.
مرکزی
حدود ۹۷۰هکتار از مساحت کلانشهر اراک را بافت ناکارآمد شهری تشکیل داده‌است که شامل۴۲۰هکتار بافت فرسوده، ۱۷۰هکتار بافت تاریخی و ۳۸۰هکتار سکونتگاه غیررسمی است و ۹۰ تا ۱۰۰هزارنفر جمعیت دراین بافت‌ها سکونت دارند. بخش عمده بافت فرسوده اراک در محدوده بازار قرار دارد. ۵محله کوی رودکی، کوی داوران، بافت مرکزی و ادب‌جو، کوی سنجان و کرهرود جزو محدوده بافت فرسوده این شهر محسوب می‌شوند. محدوده بافت فرسوده اراک حدود ۷ درصد از مساحت این شهر را تشکیل می‌دهد و حدود ۱۲ درصد جمعیت این کلانشهر زیرسقف لرزان بافت‌های فرسوده زندگی می‌کنند. شهرداری اراک در مداخله‌ای مستقیم، پروژه فردین‌پور را در بافت فرسوده شهر با مساحتی بیش‌از ۲/۷ هکتار به انجام رسانده‌است، اما ساکنان بافت‌های فرسوده مشارکتی جدی و فعالانه برای احیای این بافت‌ها ندارند و این موضوع سبب شده فرایند بازآفرینی شهری بافت‌های فرسوده به کندی انجام شود. یکی از مشکلات مهم در بازآفرینی این بافت‌ها، جذب نشدن اعتبارات مصوب دولتی و اختصاص دیرهنگام اعتبارات است.
گیلان
در گیلان ۵ هزارهکتار بافت ناکارآمد شهری شناسایی شده که ازمیان ۵۲ شهر دارای بافت ناکارآمد شهری، ۳۰ شهر دارای بافت ناکارآمد مصوب است و بقیه نیز در انتظار تهیه و ارائه طرح قرار دارند. درحال‌حاضر شهر رشت با ۲ هزارهکتار، بیشترین بافت ناکارآمد شهری را درمیان شهرهای گیلان به‌خود اختصاص داده‌است. دراین بافت بیش‌از ۱۱۵ هزارنفر ساکن هستند. درسال ۱۳۹۷ از محل صندوق توسعه ملی و آورده سایر دستگاه‌های استانی، ۷ میلیاردتومان برای نوسازی، احیاء، کف‌سازی و بدنه‌سازی و روشنایی معابر در محله‌های دارای بافت‌های فرسوده، که از مشکلات روبنایی و زیرساختی رنج می‌برند، هزینه شد. با توجه به مصوبات هیأت وزیران و در راستای تحقق قانون ساماندهی، حمایت از تولید و عرضه مسکن، ارائه تسهیلات در دستورکار قرارگرفت که براساس آن به همه افرادی که در محدوده مصوب بافت فرسوده شهری(ناکارآمد میانی) برای ساخت و نوسازی بنا اقدام کنند، تسهیلات با بهره کم ارائه می‌شود. محله‌های خواهر امام، تالاب عینک و کوچه اقتصاد جزو بافت‌های فرسوده شهر رشت که حجم قابل‌توجهی از جمعیت را در خود جا داده‌اند.
یزد
استان یزد ۴ هزارو ۳۰۷ هکتار بافت‌فرسوده دارد که ۲ هزارو ۶۲۰ هکتارآن در شهر یزد و بقیه به ترتیب در شهرهای مهریز، تفت، ابرکوه و سایر مراکز شهرستان ها قرارگرفته‌است. مشکل اصلی در ارائه خدمات‌شهری به بافت‌های فرسوده، فرسودگی تأسیسات و به‌ویژه دسترسی‌های محلی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد اجرای طرح‌های بهسازی، در کاهش وسعت بافت‌های فرسوده تأثیر محسوسی نداشته‌است. درچنین شرایطی میزان استقبال یزدی‌ها از تسهیلات بهسازی بافت‌های فرسوده تا سال ۱۳۹۸ خوب بود و از همه سهمیه استان استفاده می‌شد، اما از این مقطع به بعد، با توجه به تورم و افزایش قیمت مسکن، استقبال کاهش یافت. جمعیت ساکن در بافت‌های فرسوده به‌صورت مجزا، احصا نشده، اما درمجموع بافت‌های هدف بازآفرینی و ناکارآمد شهری حدود ۲۹۰ هزارنفر جمعیت دارند. ازجمله بافت‌های فرسوده شاخص شهر یزد به‌عنوان مرکز استان، می‌توان به مناطق پیرامونی بافت تاریخی مثل محله‌های اکبرآباد، مهدی‌آباد و مریم‌آباد و قسمتی از محله کسنویه اشاره کرد.
هرمزگان
هسته اصلی و بافت شهری بیشتر شهرهای استان هرمزگان علاوه براینکه با نوعی آشفتگی و بی‌نظمی حتی درساخت‌وسازهای جدید مواجهند، درگیر بافت ناکارآمد و فرسوده نیز هستند. براساس تازه‌ترین آمار اعلام شده ازسوی اداره‌کل مسکن و شهرسازی هرمزگان، ۸شهر از ۴۵شهر این استان با مساحتی افزون‌بر ۴هزارو ۲۴۶هکتار، دارای بافت فرسوده وناکارآمد هستند. بندرعباس، میناب، رودان، حاجی‌آباد، بندرلنگه، بندرکنگ، بندرخمیر و قشم به ترتیب دارای بیشترین سکونتگاه‌های غیر رسمی و بافت‌های فرسوده هستند و جمعیتی درحدود ۳۶۵هزارو ۶۰۸نفر دراین بافت‌ها ساکن شده‌اند. این محدوده‌ها شامل۱۵۶هکتار بافت ارزشمند تاریخی، هزارو ۷۰۰هکتار سکونتگاه غیررسمی و ۲هزارو ۳۹۰هکتار بافت فرسوده میانی است که این تعداد ۴۱محله را دربر می‌گیرد. امروز توجه به بافت‌فرسوده و احیای آن با توجه به مشکلات روبنایی و زیرساختی متعدد آنها، یک ضرورت بسیار مهم در استان هرمزگان به‌حساب می‌آید و برخورد اصولی و منطقی با این بافت‌ها، کمک بزرگی به توسعه پایدار در شهرهای این استان می‌کند.
البرز
کلانشهر کرج، به‌عنوان مرکزاستان البرز، حدود هزارو ۲۰۰هکتار بافت فرسوده دارد. اسلام‌آباد، آسیاب برجی، چهارصد دستگاه، مصباح، قلمستان و ترک‌آباد، کلاک‌نو و کلاک بالا، خلج‌آباد، جوادآباد، حاجی‌آباد، صوفی‌آباد، امامیه، حیدرآباد شرقی و غربی، کرج‌نو، حصارک بالا و حصارک پایین، حسین‌آباد و آق‌تپه مهرشهر، اخترآباد و سهرابیه ازجمله محله‌های دارای بافت فرسوده کرج محسوب می‌شوند. راه‌اندازی دفتر خدمات نوسازی بافت‌های فرسوده شهری دراین محله‌ها ازجمله اقدام‌های انجام شده ازسوی شهرداری و شورای اسلامی‌شهر کرج برای احیای بافت‌های فرسوده بوده‌است. همچنین جذب مشارکت بخش‌خصوصی برای سرعت بخشیدن به طرح‌های مربوط به احیای بافت‌های فرسوده از دیگر اقدام‌هایی است که انجام شده و سرمایه‌گذارانی که علاقه‌مند به بهسازی بافت‌های فرسوده هستند، براساس ضوابط مشخص شده در کنار مدیریت‌شهری دراین مسیر گام برمی‌دارند. با توجه به افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز، باوجود افزایش طرح‌های تشویقی و راهکارهای قانونی و انعطاف شهرداری دراین حوزه، شهروندان آنطور که باید از طرح‌های نوسازی استقبال نمی‌کنند. ساخت‌وسازهای غیرمجاز و کمبود فضای‌سبز، ازجمله مشکلات ساکنان بافت‌های فرسوده کرج است.
همدان
با استناد به آخرین آمار موجود، نزدیک به ۵ هزارهکتار از کل مساحت شهرهمدان، به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران، در بافت فرسوده قرار دارد. سطح وسیع بافت‌های فرسوده شهری نیازمند بهسازی و نوسازی در ابعاد مختلف کالبدی، اقتصادی، شهرسازی و مانند این است. این فرایند می‌تواند به کاهش مشکلاتی مانند پایین بودن میزان درآمد ساکنان، پایین بودن ارزش اقتصادی زمین و مسکن در بافت، اسکان غیررسمی، ضعف در ارائه خدمات شهری و تجهیزات شهری ازجمله آب، برق، مخابرات و گاز، کیفیت نازل محیطی به‌دلیل آلودگی و فقدان بهداشت عمومی کمک کند. در ۹شهرستان همدان، ۹۵محله فرسوده نیازمند بازسازی تعریف شده که مسئولان برای این تعداد موظف به ارائه برنامه‌های عملیاتی بازسازی هستند. همدان به‌دلیل قدمت تاریخی، از این محله‌ها بسیار دارد؛ محله‌هایی مانند «کُلپا»، «کبابیان»، «خاتونیه»، «مصلا»، «خضر»، «سبدبافان»، «حاجی»، «آقاجانی بیک»، «چمن چوپان‌ها» که نیاز به نوسازی دارند. «جولان» نیز یکی دیگر از این محله‌هاست؛ دراین محله خانه‌های قدیمی با معماری سنتی، در وسط بافت فرسوده قرار دارد که تخریب معماری آن، از انتقال فرهنگ و هنر پیشینیان به آیندگان جلوگیری می‌کند. البته شرکت بازآفرینی شهری ایران چاره‌ای نیز برای این موضوع یافته است که با خرید این‌گونه بناهای تاریخی و مرمت و بازسازی آنها، میراث فرهنگی را حفظ کند.
خراسان‌شمالی
شهر بجنورد، به‌عنوان مرکز استان خراسان‌شمالی، ۱۵۴هکتار بافت فرسوده دارد که گستره آن در خیابان امام‌خمینی (ره) از چهارراه باسکول تا میدان فردوسی، در خیابان امیریه از میدان فردوسی تا چهارراه تختی، در ۳۲متری شهدا از محل چهارراه تختی تا چهارراه خیام، در خیابان ۱۷شهریور از چهارراه ۱۷شهریور تا چهارراه باسکول است. سکونت شهروندان در بافت فرسوده، یکی از دغدغه‌های مدیریت شهری درسال‌های اخیر بوده‌است، زیرا این بافت ناکارآمد و فرسوده در زمان وقوع بحران، تهدیدی جدی برای شهر محسوب می‌شود. مسئولان معتقدند واگذار نشدن کار احیاء و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری به مردم، سبب تأخیر و کندی در نوسازی این بافت‌ها شده‌است. این درحالی‌است که مدیریت شهری بجنورد اعلام کرده برای ساخت‌وساز در بافت فرسوده هسته مرکزی این شهر بسته‌های تشویقی ارائه می‌شود.
فارس
مساحت بافت فرسوده کلانشهر شیراز تقریبا هزارو ۸۰۰هکتار است و دراین محله‌ها حدود ۲۳۰ تا ۲۴۰هزارنفر سکونت دارند. با وجود مصوبه‌های متعدد در زمینه بهسازی بافت‌های فرسوده دراین‌شهر، به‌نظر می‌رسد بخش زیادی از این مصوبات تنها روی کاغذ باقی مانده و به مرحله اجرا نمی‌رسند. حدود ۵۰۰هکتار بافت فرسوده در محدوده میانی شهر شیراز وجود دارد. این محدوده بین بافت تاریخی و توسعه‌های جدید واقع شده‌است که رویکرد شهرداری شیراز نوسازی این بافت‌های فرسوده است. با درنظر گرفتن اینکه از مساحت کل این محدوده، ۲۰درصد شامل معابر، ساختمان‌های عمومی مانند مدارس، درمانگاه‌ها، پارک‌ها و... است، درمجموع کاربری مسکونی نیازمند رویکرد مداخله به شکل نوسازی و بهسازی، شامل حدود ۴۰۰هکتار از این پهنه است. مدیران شهری شیراز معتقدند عمده مشکل برسر راه نوسازی بافت‌های فرسوده مسئله اقتصادی است که منجر به کندی کار و طولانی شدن این فرایند می‌شود. ساکنان محله‌های بافت‌های فرسوده شیراز به‌دلیل مشکلات اقتصادی، تمایل چندانی به نوسازی مسکن خود ندارند.
لرستان
ستاد بازآفرینی استان لرستان ۱۸ محله را دراین استان به‌عنوان بافت فرسوده معرفی کرده که ۶۰ درصد از مساحت شهری را تشکیل می‌دهند و ۳۵ درصد جمعیت استان، یعنی ۳۷۵ هزارنفر در آن زندگی می‌کنند. از این میزان مساحت شهری استان، ۷۸۱ هکتار بافت‌های ناکارآمد میانی، ۳۴۳ هکتار بافت‌های فرهنگی و تاریخی و ۹۰۰ هکتار را سکونتگاه‌های غیررسمی تشکیل می‌دهند. در خرم‌آباد ۷۹ هکتار و در بروجرد ۲۷۱ هکتار بافت فرهنگی - تاریخی وجود دارد. در خرم‌آباد ۶ محله، در بروجرد ۵ محله، در دورود ۳ محله، در کوهدشت ۲ محله و در الیگودرز هم ۲ محله جزو هدف بازآفرینی شهری هستند. براساس طرح بازآفرینی شهری، ۶۳۰ واحد در خرم‌آباد، ۴۸۰ واحد در بروجرد، ۳۵۰ واحد در دورود، ۲۳۰ واحد در الیگودرز، ۲۷۶ واحد در کوهدشت، ۱۵۰ واحد در نورآباد، ۸۰ واحد در ازنا، ۷۰ واحد در پل‌دختر و ۵۰ واحد برای الشتر درنظرگرفته شده‌است.
آذربایجان‌شرقی
تبریز با دارا بودن ۲ هزارو ۵۰۰ هکتار بافت فرسوده، دومین شهر کشور ازنظر مساحت بافت فرسوده است که نیمی از این‌گونه بافت‌ها در منطقه ۴ تبریز و نیمی دیگر در مناطق ۳، ۸ و ۱۰ قرارگرفته‌است. وجود حجم گسترده بافت فرسوده در تبریز سبب شده مدیریت شهری دراین مناطق با دشواری‌های زیادی روبه‌رو شود. در ۵ سال گذشته حداقل ۲۵ مسیرگشایی برای امکان تسهیل رفت‌وآمد خودروها به بافت فرسوده، دراین مناطق درنظر گرفته شده بود که تاکنون کمتر از ۵ مسیرگشایی انجام شده و به‌دلیل کمبود منابع شهرداری در تملک خیابان‌های جدید، مسیرگشایی‌ها به‌جایی نرسیده‌است. یکی از مشکلات جدی ساکنان بافت فرسوده تبریز در محله‌هایی مانند کوچه‌باغ، قره‌آغاچ و خطیب نبود امکان توسعه فاضلاب است و در بیشتر این مناطق چاه‌های جذبی وجود دارد که گاه سبب ورود فاضلاب به خانه‌های مردم می‌شود. این درحالی‌است که کابوس امداد رسانی به خانه‌های ۲۰ متری در کوچه‌های تنگ یک متری در مواقع بحران مانند زلزله یا آتش‌سوزی، همیشه نگران کننده‌است. براین اساس شهرداری تبریز ۴۰ پارک محله‌ای در بافت فرسوده تبریز ساخته تا مناطقی امن و قابل امدادرسانی در مواقع بحران ایجاد شود.
کرمان
در سراسر استان کرمان، ۶ هزار و ۲۲۳هکتار بافت‌فرسوده و ۴ هزارو ۸۴۶هکتار سکونتگاه غیررسمی وجود دارد و درمجموع، ۲۸ درصد از جمعیت استان در بافت فرسوده زندگی می‌کنند. شهر کرمان به‌عنوان مرکز استان، ۱۳هزارو ۱۶هکتار مساحت دارد که از این میزان، هزارو ۵۸۹ هکتار، یعنی حدود ۱۲ درصد شهر را بافت فرسوده تشکیل می‌دهد. جمعیت کل شهر کرمان حدود ۷۰۰هزارنفر است که از این تعداد ۱۳۰هزارنفر، حدود ۲۴درصد، ساکن بافت‌های فرسوده هستند. واحدهای مسکونی در بافت‌فرسوده شهرکرمان، عمدتا خشت و گلی هستند و بعضی از آنها هم با وجود تیرآهنی بودن، بدون شناژ ساخته شده‌اند. با توجه به لرزه‌خیزی استان، عدم مقاومت بافت‌های فرسوده در برابر زلزله‌های شدید احتمالی، از نگرانی‌های جدی مردم و مسئولان است. همچنین بیشتر محله‌های این‌گونه بافت‌ها، فاقد معابر و گذرهای استاندارد، به‌ویژه برای تردد خودروهای امدادی هستند. در سال‌های گذشته، اقدام‌هایی ازجمله تسهیل مقررات ساخت‌وساز، اعطای تسهیلات بهسازی و اجرای پروژه‌های بازآفرینی برای بهبود کیفیت این بافت‌ها اجرا شده، اما نتایج موردانتظار حاصل نشده‌است که یکی از دلایل آن، استقبال نکردن ساکنان این بافت‌ها از برنامه‌های دولت ازجمله در زمینه دریافت تسهیلات بوده‌است.
قزوین
استان قزوین با ۲۸شهر و ۶شهرستان و جمعیتی بیش‌از یک‌میلیون و ۳۰۰هزارنفر، یکی از شهرهای تاریخی کشور محسوب می‌شود و درحال‌حاضر ۱۳محله در استان با هزارو ۴۳۸هکتار بافت ناکارآمد شهری شناسایی شده‌است که تقریباً ۲۰درصد از مساحت شهرهای استان را با ۳۱هزارخانوار ساکن، تشکیل می‌دهند. دراین میان در شهرقزوین محله‌های سردار، بلاغی، امامزاده‌حسین (ع)، راه‌آهن، دیمج، لالوها، هادی‌آباد و نشاط با ۱۳۰هزارنفر جمعیت، دارای طرح‌های بازآفرینی شهری هستند. ازسوی شهرداری قزوین بازآفرینی محله‌های هادی‌آباد، دیمج، آقاکبیر و سبزه‌میدان در دستورکار قرارگرفته‌است. بخش اعظم بافت فرسوده این‌شهر در منطقه یک و بخشی نیز در منطقه ۲ و ۳ قرار دارند. سال‌گذشته ۱۳میلیاردتومان اعتبار به‌صورت نقد و اوراق برای تکمیل برخی طرح‌های بازآفرینی استان تعلق گرفته‌است. موضوع بازآفرینی بافت‌های تاریخی در سطح استان قزوین به‌دلیل قدمت سکونت دراین محله‌ها و وجود محدوده‌های تاریخی متعدد، بسیار پراهمیت است. شهر قزوین زمانی ازنظر تعداد آثار ثبت شده تاریخی در رتبه نخست کشور قرار داشت و این موضوع تصدیق کننده شرایط ویژه این شهر است.
خراسان‌رضوی
شهر مشهد با دارا بودن ۲ هزارو ۲۹۲هکتار بافت فرسوده، از جمله شهرهای ایران است که نیازمند ساماندهی هرچه سریع‌تر این حوزه است. اگرچه نوسازی این مناطق با درنظرگرفتن مشوق‌های متعدد و تأمین اعتبارات برای کمک به مدیریت شهری ازسوی مجلس‌شورای اسلامی از اولویت‌های این کلانشهر است، اما این کار بدون جلب مشارکت ساکنان این مناطق امکانپذیر نخواهد بود، چراکه فقدان اسناد مالکیت رسمی و اسناد هویتی برای املاک، عمده مشکل اصلی برای بهسازی وضعیت سکونت در بافت‌های فرسوده شهر است و امکان برخورداری از تسهیلات نوسازی را با موانع جدی مواجه کرده‌است. بررسی‌های کارشناسان حاکی از ناپایداری و نبود استحکام بنای استاندارد درحداقل ۵۰درصد از پلاک‌های موجود در بافت‌های فرسوده شهر مشهد است. منطقه۶ با ۴۲۱هکتار و منطقه۳ با ۴۰۴هکتار بیشترین مناطق دارای بافت فرسوده دراین شهر به‌حساب می‌آیند. در بیشتر مواقع بافت‌های فرسوده را ساکنان این مناطق نوسازی می‌کنند، اما با این‌حال در برخی از بافت‌های فرسوده مانند منطقه ثامن، محدوده‌های میدان شهدا، عامل و آبکوه مدیریت شهری به‌صورت مستقیم به فرایند نوسازی وارد شده و هم‌اکنون نیز برای تسریع در ساخت‌وسازها، سازمان بازآفرینی مشهد مقدس نیز آغاز به‌کار کرده‌است. همچنین بیشتر املاک واقع در بافت فرسوده مشهد سند مالکیت تفکیکی ندارند که این موضوع سد بزرگی درمسیر نوسازی است.
کردستان
در سنندج ۵۰درصد جمعیت در ۲۵درصد از مساحت شهری سکونت دارند که این آمار نشان می‌دهد بیشترین جمعیت در کم‌ترین مساحت ساکن هستند. مساحت مصوب طرح جامع در شهرسنندج ۴هزارو ۸۳۰هکتار است که از این میزان، ۱۸۲هکتار بافت‌تاریخی، ۲۲۰هکتار بافت فرسوده، ۱۲۳هکتار بافت با پیشینه روستایی، ۵۲۷هکتار بافت ناسازگار شهری و ۶۴۶هکتار نیز سکونتگاه غیررسمی است. بافت فرسوده شهر سنندج به‌صورت محدوده‌های متصل و یکپارچه در بخش مرکزی سنندج در مناطق شماره یک و ۲ شهری سنندج واقع شده‌است که بزرگ‌ترین بخش این محدوده در ناحیه۴ منطقه یک شهرسنندج شامل میدان انقلاب، محدوده بازار، محله‌های سرتپوله، آقازمان، چهارباغ، باشگاه افسران و ناوجار واقع شده که عمده آن بافت قدیمی شهر را دربرمی‌گیرد و دارای آثار میراثی متعدد است. سایر محدوده‌های بافت فرسوده شامل محدوده‌های محله قطارچیان و ژاندارمری در نواحی۹ و ۱۰ منطقه۲ سنندج قرار دارد که از مساحت کمتری نسبت به محدوده مرکزی برخوردار است. مردم این محله‌ها با کمبود تأسیسات و خدمات لازم و کمبود زیرساخت‌های شهری مواجهند و مهم‌تر از آنها، ترافیک سنگین زندگی روزانه آنان را با چالش‌های عدیده‌ای مواجه کرده‌است. شهروندان ساکن در بافت‌های فرسوده سنندج در زمینه دریافت خدمات شهری دچار مشکل و تنگنا هستند، چراکه اجرای طرح‌های زیرساختی موردنیاز دراین مناطق ازسوی دستگاه‌های اجرایی، خدمات‌رسان و شهرداری‌ها با محدودیت‌ها و موانع زیادی روبه‌روست. به‌طوری‌که ۵۰ درصد جمعیت شهروندان سنندجی در بافت فرسوده زندگی می‌کنند و از نادیده گرفتن حق‌شان نیز گله‌مندهستند.
زنجان
۸۳۸هکتار از مساحت ۴ هزارهکتاری شهر زنجان را بافت فرسوده تشکیل می‌دهد و درحدود ۱۰ درصد از جمعیت این شهر دراین بافت‌ها زندگی می‌کنند. مشکلاتی مانند نبود دسترسی آسان خودرویی به درون بافت، ضعف تأسیسات زیربنایی، کمبود امکانات گذران اوقات فراغت، آسیب‌پذیری دربرابر زلزله، سرانه کم خدمات و تراکم ساختمانی، ضرورت بازسازی این بافت‌ها را دوچندان می‌کند. بیشترین بافت فرسوده زنجان در منطقه ۳ شهرداری قرار دارد. به‌عنوان‌مثال، در محله‌های اطراف حسینیه‌اعظم ۲۲ هکتار بافت‌فرسوده وجود دارد که نیاز به بازسازی سریع آنها احساس می‌شود. همچنین مناطق دیگر مانند فاطمیه، بیسیم، کوی شهدا و اسلام‌آباد از دیگر مناطقی است که بافت فرسوده شهری دارند. دراین محله‌ها فضای معابر برای تردد خودرو و شهروندان محدود است و نیاز به ساخت پارکینگ‌های طبقاتی احساس می‌شود. ازسوی دیگر تأسیسات زیربنایی دراین محله‌ها فرسوده هستند و باعث ایجاد مشکل برای شهروندان می‌شود. مسئولان می‌گویند رکود ساخت‌وساز و محدودیت در صدور مجوزها از چالش‌های نوسازی و بازآفرینی بافت‌های فرسوده است. این درحالی‌است که درشرایط اقتصادی کنونی، حتی با وجود ارائه تخفیف در صدور مجوز و مالیات و همچنین ارائه تسهیلات، شهروندان تمایل کمتری برای نوسازی دارند.
ایلام
از ۱۰ شهرستان استان ایلام، ۳ شهرستان ایلام، ایوان و آبدانان دارای بافت فرسوده هستند که براساس برنامه توسعه‌ای کشور، قرار بود سالانه ۱۰ درصد از این میزان بازسازی شود، اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است. براساس آمار اعلامی ازسوی مسئولان استانی، بیش‌از ۵۰۰ هکتار از محدوده قانونی این شهرستان‌ها را بافت‌های فرسوده و ۲۳۰ هکتار را نیز سکونتگاه‌های غیررسمی تشکیل می‌دهد که این میزان درمجموع ۳۰ درصد محدوده شهری استان را شامل می‌شود. همچنین درمجموع حدود ۹۰ هزارنفر از جمعیت این ۳ شهرستان (ایلام، آبدانان، ایوان) در بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی ساکن هستند. دراین میان مساحت محدوده بافت فرسوده شهرایلام، به‌عنوان مرکزاستان، ۳۷۴ هکتار است که ۱۹ درصد آن در بافت مرکزی شهر قرار دارد. سال گذشته ۱۹۸ واحد مسکونی استان ایلام با استفاده از تسهیلات بازآفرینی شهری نوسازی شد.
سمنان
شهر سمنان با توجه به بناهای به‌جا مانده از دهه‌های گذشته درمیان کالبد شهری توسعه یافته‌اش، از شهرهایی است که مساحت قابل‌توجهی از آن را بافت فرسوده تشکیل می‌دهد. ۵۷۲ هکتار بافت فرسوده دراین شهر وجود دارد که ۳۵۷ هکتار از آن شامل تعریف بافت با ارزش تاریخی نیز می‌شود و ۴۲ هکتار از این مقدار نیز بافت تاریخی ویژه است. براساس آمارهای رسمی، حدود ۳۰ درصد از جمعیت شهر سمنان در بافت ناکارآمد شهری سکونت دارند که شامل ۱۷ محله مختلف شهری است. بافت قدیمی شهرسمنان شامل بخش‌هایی از منطقه یک کنونی این شهر است. شهرداری سمنان از حدود ۳ سال قبل با تشکیل ستاد بازآفرینی شهری برنامه‌ریزی برای بهسازی ۱۷ محله موجود در بافت فرسوده این شهر را آغاز کرده تا بخشی از کاستی‌های ساکنان این‌گونه محله‌ها رفع شود. اینها درحالی‌است که کافی نبودن تسهیلات در قبال هزینه‌های نوسازی سبب مشارکت کم‌رنگ شهروندان شده‌است.
کرمانشاه
۲هزارو۸۶هکتار بافت‌فرسوده در سطح استان کرمانشاه وجود دارد که بافت‌های تاریخی، بافت‌های فرسوده، سکونتگاه‌های غیررسمی اطراف شهر و بافت‌هایی با پیشینه روستایی که به شهر الحاق شده‌اند را شامل می‌شود. شهر کرمانشاه ۱۰هزارهکتار زمین دارد و این کلانشهر به‌عنوان مرکز استان، به تنهایی از هزارو۲۰۰هکتار بافت فرسوده برخوردار است. در واقع ۱۲درصد از بافت شهری کرمانشاه، معادل ۳۵۰هکتار از این شهر، دارای بافت‌فرسوده است که در مرکز شهر واقع شده و ۲۵۰هزارنفر از جمعیت کرمانشاه را در خود جا داده‌است. جلیلی، رشیدی، تپه‌فتحعلی‌خان، بازرگانی، شریعتی، رفعتیه، فردوسی، مدرس، آیت‌الله کاشانی، منزه، بهار، خیام، سعدی، باغ نی، فیض‌آباد و... ازجمله محله‌هایی با بافت‌های فرسوده در مرکزشهر است. گفتنی‌است، مردم استقبالی از تسهیلات درنظر گرفته شده برای احیای این‌گونه بافت‌ها نکرده‌اند، براین اساس در ۱۰ سال اخیر تنها حدود ۲ هزارپروانه ساختمانی در بافت فرسوده شهر کرمانشاه صادر شده‌است و هنوز چهره برخی مناطق شهر، فرسوده است. نداشتن انگیزه برای نوسازی بافت‌های فرسوده ازسوی شهروندان و نداشتن بنیه اقتصادی مالکان سبب کاهش تمایل به بازسازی دراین بافت‌ها شده‌است.
سیستان‌وبلوچستان
زاهدان، به‌عنوان مرکز استان سیستان‌وبلوچستان، بیشترین میزان بافت فرسوده را دارد و گفته می‌شود زاهدان درمیان ۱۴ کلانشهر کشور، دارای بیشترین میزان بافت فرسوده‌است. یعنی بیش‌از ۲۰ درصد از مساحت ۸ هزارهکتاری مرکز استان را بافت‌های فرسوده تشکیل می‌دهد که حدود ۳۰۰ هزارنفر دراین بافت‌ها زندگی می‌کنند. مساحت ۲ هزارو ۵۰۰ هکتاری با منشأ اسکان غیررسمی و ۵۰۰ هکتار با اسکان پراکنده، سبب شده زاهدان تبدیل به دومین شهر کشور ازنظر مساحت حاشینه‌نشینی شود و این درحالی‌است که خانه‌ها و منازل مسکونی این مناطق به‌شدت فرسوده و ناایمن هستند. این بافت‌ها اغلب در شمال این شهرستان و مناطقی چون شیرآباد و کریم‌آباد واقع شده‌اند. همچنین در هسته مرکزی شهر نیز به‌دلیل قدمت بالا این مشکل وجود دارد. در سال‌های گذشته شهرداری زاهدان و دیگر نهادهای ذی‌ربط برای ساماندهی این بافت‌ها طرح‌هایی را به اجرا درآوردند و این طرح همچنان درحال اجراست. به‌عنوان مثال، شهرداری مرکز استان تسهیلات و تخفیف‌های مناسبی را برای صاحبان منازل مسکونی واقع در بافت‌های فرسوده و غیرایمن درنظر گرفته تا آنها بتوانند سند املاک خود را دریافت کنند، چراکه نداشتن سند ملکی، از مشکلات ساکنان این بافت‌هاست که مانع نوسازی آنها می‌شود.
اردبیل
۹۶۳هکتار از مساحت شهر اردبیل بافت فرسوده و ناکارآمد محسوب می‌شود که حدود ۳۰ درصد از جمعیت شهر را در خود جا داده‌است. این میزان جمعیت ساکن در بافت فرسوده، اهمیت بازسازی این بافت‌ها را نشان می‌دهد. این درحالی‌است که از سال ۱۳۹۵ طرح بازآفرینی بافت فرسوده دراین شهر اجرا شده، اما با وجود رضایت مسئولان از روند اجرا، تاکنون نتیجه چشمگیری درتحول این‌گونه بافت‌ها محقق نشده‌است. بافت فرسوده اردبیل بیشتر در مرکز این شهر و برخی محله‌های حاشیه‌ای واقع شده و اداره‌کل راه و شهرسازی ۲۰محله اردبیل را به‌عنوان بافت فرسوده شناسایی کرده‌است. محله‌هایی مانند کوی‌عارف، اوچدکان، منصوریه دارای بیشترین بافت فرسوده هستند. بنا به‌گفته مسئولان، هرچند برای ساماندهی بافت‌های فرسوده تسهیلات کم‌بهره به متقاضیان ارائه می‌شود، اما به‌دلیل رکود ساخت‌وسازها، استقبال از این تسهیلات چندان مطلوب نیست. درحال‌حاضر در بافت‌های فرسوده اردبیل به‌دلیل باریک بودن معابر، امدادرسانی درمواقع بحرانی را با مشکل مواجه می‌کند. همچنین ساکنان از نبود محل پارک برای خودروها و کمبود فضای‌سبز و تفریحی گلایه دارند.
چهارمحال‌وبختیاری
براساس آخرین مصوبات کمیسیون «ماده ۵» و شورای‌عالی معماری و شهرسازی، مساحت بافت فرسوده شهرکرد، به‌عنوان مرکز استان چهارمحال‌وبختیاری، ۸۶هکتار است که حدود ۲ درصد سطح محدوده شهرکرد و حدود ۴ درصد از محدوده شهری و ۵/۳ درصد از جمعیت ۲۰۰ هزارنفری شهر را دربر می‌گیرد که به‌دلیل مرکزیت این بافت، از تراکم بالایی نیز برخوردار است. این محدوده شامل بافت تاریخی نیست، اما بیشتر شاخص‌های معماری قدیمی و میراثی دراین منطقه نیز وجود دارد و در سال‌های اخیر اگرچه ساماندهی این بافت در دستورکار قرار گرفته، اما تاکنون پیشرفت قابل‌توجهی نداشته است. درحال‌حاضر طرح‌هایی برای ساماندهی بافت فرسوده شهر درحال اجراست که می‌توان به طرح ساماندهی کوی نمدمالان، میدان امامزادگان، کف‌سازی خیابان فردوسی‌جنوبی و خواجه‌نصیر اشاره کرد. براساس آخرین مصوبات شورای‌عالی معماری و شهرسازی، در بافت فرسوده و تاریخی شهرکرد سرانه آموزشی ۱/۳ درصد، سرانه فضای‌سبز ۱/۵ درصد، سرانه پارکینگ‌عمومی ۱/۱ درصد و سرانه خدمات‌عمومی مانند درمانی، مذهبی و اداری ۲/۵ درصد تصویب شده، اما کارشناسان معتقدند هنوز این شاخص‌ها از سال ۱۳۹۸ که پروژه‌هایی دراین حوزه آغاز شده، به مرحله قابل‌قبولی نرسیده‌است.
خوزستان
خوزستان ۱۳هزارو ۴۱۷هکتار بافت ناکارآمد شهری و رتبه دوم ازنظر بافت‌های فرسوده و حاشیه‌نشینی را در کشور دارد. کل بافت ناکارآمد استان ۲۰۴محله در ۳۰شهر است که ازاین میان، ۵ هزارو ۶۱۴ هکتار بافت ناکارآمدمیانی و ۷ هزارو ۸۰۳ هکتار سکونتگاه غیررسمی است. براساس اعلام اداره‌کل راه و شهرسازی خوزستان، ۴۰درصد از جمعیت شهری خوزستان، یعنی حدود ۸۵۰هزارنفر در سکونتگاه‌های غیررسمی زندگی می‌کنند. بیشترین میزان بافت فرسوه و ناکارآمد مربوط به شهر اهواز است. این کلانشهر ۲۲هزارهکتار مساحت دارد که ۵ هزارو ۹۳۱ هکتار آن ناکارآمد است و نیاز به بازآفرینی دارد. محله‌های منطقه یک و منطقه۷ کلانشهر اهواز دارای بیشترین مساحت بافت ناکارآمد شهری هستند. یکی از مهم‌ترین مشکلات اجرای طرح‌های نوسازی در کلانشهر اهواز، وجود حرایم نفتی و کمبود زمین است، به‌طوری‌که شهرداری عملا برای ایجاد فضاهای موردنیاز زمین در اختیار ندارد. شیرین‌شهر و شهرجدید رامین برای انتقال بخشی از ساکنان این بافت‌های ناکارآمد تدارک دیده شده بود که عملا مورد استقبال چندانی قرارنگرفت.
مازندران
حدود ۲۱ درصد از مساحت شهر ساری را بافت‌های فرسوده تشکیل می‌دهد. یعنی از محدوده ۳ هزارهکتاری ساری، ۶۴۱ هکتار بافت‌فرسوده است که عمدتا مشمول تعریف بافت باارزش تاریخی می‌شود. بیشترین میزان بافت قدیمی شهر ساری در هسته مرکزی این شهر و محله‌های قدیمی مانند آب‌انبارنو، قلیچ، سیزده‌پیچ، اصفهانی‌محله، کوی مختار و امامزاده یحیی(ع) واقع شده‌است. این محله‌ها که به‌دلیل قرار داشتن در مرکز شهر، از مناطق گران‌قیمت ساری نیز محسوب می‌شوند، جمعیتی بین ۲۰ تا ۳۰ هزارنفر را درخود جا داده‌اند. همچنین با توجه به قرار داشتن در هسته مرکزی شهر و تمرکز زیرساخت‌های اداری و خدماتی و بازار دراین منطقه، تردد در آنها بسیار بالاست. بخشی از بافت فرسوده ساری نیز در قسمت جنوبی شهر قرار دارد که به معیارهای حاشیه‌نشینی نزدیک است. تاکنون تلاش زیادی برای تشویق ساکنان بافت قدیمی ساری به استفاده از تسهیلات نوسازی انجام شده، اما هزینه‌های بالای ساخت‌وساز و همچنین لزوم عقب‌نشینی سبب شده این تسهیلات چندان کارساز نباشند. به‌همین دلیل برخی زیرساخت‌ها مانند فاضلاب شهری یا تعریض خیابان‌ها دراین مناطق اجرا نشده‌است. با توجه به تاریخی بودن این مناطق، اقدام‌هایی مانند تشکیل شهرداری بافت تاریخی برای بهره‌برداری از این بافت‌ها انجام شده‌است.
قم
قم ازنظر مساحت بافت فرسوده، در رده میانی استان‌های دارای بافت فرسوده قرارگرفته‌است. هزارو ۵۸۴ هکتار بافت فرسوده مصوب دراین شهر وجود دارد که ۳۱۵ هکتار آن بافت تاریخی است. در واقع بافت فرسوده و بافت تاریخی در قم هم‌پوشانی دارند. براین اساس ۳۶۸ هزارو ۶۴۰ نفر در محدوده بافت فرسوده شهری زندگی می‌کنند که حدود یک‌سوم جمعیت قم را شامل می‌شود. مقایسه سرشماری سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ نشان می‌دهد جمعیت بافت فرسوده درسال ۱۳۹۵ نسبت به ۵ سال قبل، حدود ۱۰۰ هزارنفر افزایش یافته‌است. همچنین قم دارای ۸ منطقه شهری است که بافت فرسوده در ۷ منطقه آن وجود دارد. تنها منطقه ۸ (پردیسان) که به مسکن مهرنشین معروف است، بافت فرسوده ندارد. مناطق آذر، دروازه ری، بازار، باغ پنبه و نوبهار دارای بیشترین بافت فرسوده هستند. ساکنان بافت‌های فرسوده قم از کمبود فضای سبز و کاربری‌های فرهنگی، ورزشی و تفریحی دراین مناطق گلایه دارند. اگرچه تاکنون طرح‌هایی برای ترغیب مردم به نوسازی و احیای بافت‌های فرسوده اجرا شده، اما مردم قم استقبال چندانی از این طرح‌ها نکرده‌اند. به اعتقاد کارشناسان، محدودیت ارتفاع و نبود سیاست‌های تشویقی موثر با توجه به مشکلات اقتصادی افراد ساکن در بافت فرسوده، مانع از رونق ساخت‌وساز و بازآفرینی شهری دراین مناطق شده‌است.
کهگیلویه وبویراحمد
کهگیلویه وبویراحمد ۲ هزارو ۸۳ هکتار بافت ناکارآمد شهری دارد که از این میزان ۳۸هکتار مربوط به محدوده تاریخی در شهردهدشت، هزارو۱۷۰هکتار سکونتگاه غیررسمی در یاسوج و گچساران و ۸۷۵هکتار بافت میانی محسوب می‌شود. ۱۶۰ هزارنفر هم دراین بافت‌ها ساکن هستند که درمجموع ۲۳درصد جمعیت استان را شامل می‌شود. یاسوج با هزارو۱۲۶ هکتار دارای بیشترین میزان بافت ناکارآمد در استان است و دوگنبدان با ۴۶۴هکتار و دهدشت با ۱۶۲هکتار، در رده دوم و سوم قرار گرفته‌اند. محله‌هایی مانند معصوم‌آباد، محمودآباد، زیرتل، تل‌زالی، دولت‌آباد، بنسنجان و بازارمرکزی شهر به‌عنوان مناطق فرسوده شهر یاسوج و بلهزار، مهریان، شرف‌آباد، نجف‌آباد و اکبرآباد سکونتگاه‌های غیررسمی این شهر به‌شمار می‌روند. کهگیلویه‌وبویراحمد تاکنون از محل منابع بازآفرینی در قالب ردیف دائمی و غیردائمی ۲۲۰میلیارد ریال اعتبار دریافت کرده‌است. شهر گچساران این استان پایلوت کشوری در حوزه بازآفرینی شهری است و بازسازی و بهسازی خیابان شهید بلادیان این شهر یکی از نمونه‌های موفق بازسازی و نوسازی محسوب می‌شود. با وجود این نمونه‌های خوب و در شرایطی که براساس طرح نوسازی به ازای هر واحد مسکونی ۴۰ میلیون تومان تسهیلات ۹ درصدی پرداخت می‌شود، شهروندان این استان استقبال زیادی از طرح‌های نوسازی نداشته‌اند.
نظر شما