پزشکان گروه خونی ریه انسان را برای سازگاری در پیوند در آزمایشگاه تغییر دادند

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از بیزنس‌ اینسایدر کمبود اعضای حیاتی اهدایی یکی از مشکلات در پیوند اعضا است. از طرف دیگر، بسیاری از افراد به علت اینکه عضو اهدایی گروه خونی متفاوتی با گروه خونی آنها دارد، نمی‌توانند آن را دریافت کنند.

دکتر مارسلو سیپل، جراح پیوند ریه در مرکز پیوند «آجمرا» در کانادا برای نجات جان بیمارانش با همین مشکل روبرو بود. در حالیکه گاهی برای بیماران که با حال عمومی نه چندان بد ریه پیوندی با گروه خونی سازگار پیدا می‌شد، بیماران بسیار بدحال به علت یافت نشدن ریه دارای گروه خونی سازگار از دست می‌رفتند.

مشکل تفاوت گروه‌های خونی 

در آمریکا نیز که ۴۲ درصد جمعیت دارای گروه خونی A هستند، مشکل مشابهی وجود دارد. افراد دارای گروه خونی O یا گروه خونی B باید برای مدت طولانی‌تری برای پیوند در انتظار بمانند. علت این است که نمی‌توانند اندام‌های افراد با گروه خونی A  را دریافت کنند، چرا که دستگاه ایمنی بدنشان به آنها به عنوان عامل بیگانه حمله می‌کند.

افراد با گروه خونی O می‌توانند به عنوان «دهنده همگانی» عمل کنند، یعنی می‌توانند به همه افراد بدون توجه به گروه خونی‌شان عضو اهدا کنند، در مقابل آنها فقط می‌توانند از افراد دارای گروه خونی مشابه خودشان یعنی گروه خونی O عضو دریافت کنند.

سیپل و پژوهشگران همکارش برای حل مشکل گروه خونی در پیوند اعضا گروهی خونی سه ریه انسانی را از نوع A به نوع O تغییر دادند و به این ترتیب آنها را برای هر فرد گیرنده‌ای قابل‌استفاده کردند.

در صورتی که این عمل آزمایشی در کارآزمایی‌های پیوند اعضای انسانی هم موفقیت‌آمیز باشد، می‌تواند باعث نجات جان شمار زیادی از افراد شود که هر سال در فهرست انتظار برای پیوند عضو می‌میرند.

البته مشکل شیوه‌ آزمایشگاهی سیپل و همکارانش این است که در نهایت اندام‌هایی که گروه خونشان تغییر پیدا کرده است، دوباره به گروه خونی اصلی‌شان باز می‌گردند و بنابراین اگر این اندام‌ها پیوند شده باشند، در نهایت دستگاه ایمنی بدن گیرنده آنها را رد می‌کند.

این پژوهشگران در قدم بعدی می‌خواهند این شیوه را در پیوند اعضا در موش‌ها به کار ببرند تا معلوم شود تا چه مدتی عضو پیوندی تغییر گروه خونی داده شده در بدن آنها دوام می‌آورد.

سیپل می‌گوید اگر آزمایش‌ها در موش‌ها موفق باشد، در حدود یک سال دیگر می‌توان این اندام‌های تغییر گروه خونی داده‌شده در پیوند اعضای انسانی هم آزمایش کرد.

آنزیمی که گروه خونی را تغییر می‌دهد

این پژوهشگران برای تبدیل گروه خونی ریه‌ها در آزمایشگاه از آنزیمی استفاده کرند تا آنتی‌ژن‌ها یعنی مولکول‌های قندی شاخص گروه خونی A را حذف کنند و در عمل گروه خونی این گروه را از A به O تبدیل کردند که فاقد آنتی‌ژن‌هایی است که دستگاه ایمنی به آنها حمله کند (برای همین است که همه افراد می‌توانند خون یا اندام‌های افراد با گروه خونی O را دریافت کنند).

این پژوهشگران سه جفت ریه از اهداکنندگان مرده را گرفتند و در هر جفت این ریه‌ها یک ریه را با این آنزیم که از طریق مایع تغذیه‌کننده آنها واردشان می‌شد، شستشو دادند تا آنتی‌ژن‌هایشان را حذف کنند. پس از چهار ساعت، این آنزیم ۹۷ درصد از آنتی‌ژن‌ها در رگ‌های خونی این ریه‌ها را حذف کرد.

در مرحله بعد، پلاسمای خون نوع O که دارای آنتی‌بادی ضد آنتی‌ژن A است، وارد این ریه‌ها شد. پس از یک ساعت در سه ریه‌ای که آنزیم وارد آنها نشده بود، نشانه‌های رد پیوند و التهاب مشاهده شد، اما درریه‌هایی که با آنزیم آنتی‌ژن‌هایشان حذف شده بود، پس از شش ساعت نشانه‌ای از آسیب و التهاب مشاهده نشد.

کارشناسان می‌گویند با این شیوه زدودن آنتی‌ژن‌ها ممکن است بتوان در دو هفته اول پس از پیوند عضو که شدیدترین واکنش‌ها نسبت به آن بوسیله دستگاه ایمنی رخ می‌دهد، عضو پیوندی را در بدن گیرنده حفظ کرد.