همشهری آنلاین - مریم قاسمی : بافت مسکونی، در کنار بافت تجاری - صنعتی منطقه ما محصول همین شرایط دگردیسی‌ای بود که به‌مرور زمان اتفاق افتاد اما در این میان زمین‌هایی هم ماندند بلاتکلیف؛ نه ساخت‌وسازی در آنها صورت گرفت و نه روند کشاورزی گذشته در آنها ادامه پیدا کرد. زمین‌های خاکی، متروکه ماندند و در هر کوچه و محله شدند بلای جان اهالی. زباله‌ها، گردوخاک، انباشت نخاله و هزار مشکل دیگر ماحصل متروکه ماندن این زمین‌ها شد. گزارش این هفته ما درباره مشکلات و مسائل زمین‌های بایر و بلااستفاده در محله‌ها و چگونگی استفاده بهینه از این فضاها به همت مسئولان شهرداری منطقه١٨ است؛ البته در این زمینه خبرهای بسیار خوبی هم برای شهروندان داریم.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
برخی مالکان اهمیتی به زمین‌هایشان نمی‌دادند
در گذشته وضعیت زمین‌های کشاورزی متروکه و رهاشده برای اغلب مالکان اهمیتی نداشت و از سوی دیگر، شهرداری هم که به لحاظ قانون و مقررات نمی‌توانست اقدامی برای تعیین تکلیف این زمین‌ها بکند، پس مشکلات این زمین‌ها برای همسایه‌ها و اهالی محل سال‌های سال به قوت خود باقی ماندند. اما مدیریت شهری در دوره جدید فعالیت خود، برای حل‌وفصل مشکلات برخاسته از این اراضی قدم‌های محکمی برداشت که نمونه آن روشن کردن وضعیت بزرگ‌ترین زمین‌های بایر و بدون استفاده در جنوب غرب تهران بوده است؛ یکی زمینی به مساحت بیش از ٤۳ هزار مترمربع در خیابان شهید منصور عمرانی و دیگری زمینی به مساحت بیش از ١٠ هزار مترمربع در محدوده محله یافت‌آباد.
عکس: زمین متروکه و رهاشده در انتهای خیابان فاخری
توافق شهرداری با مالکان زمین‌های بایر
مسئولان شهرداری منطقه١٨ می‌گویند که بیشتر زمین‌های بایر منطقه، کاربری کشاورزی دارند و بر اساس قانون، هیچ‌گونه مجوزی برای ساخت‌وساز به مالکان آنها داده نمی‌شود. علاوه بر این، در صورت تخلف، پیگرد قانونی نیز وجود خواهد داشت. به همین دلیل، شهرداری منطقه١٨ برای استفاده مطلوب از این زمین‌ها و برآورده شدن نیاز شهروندان راهکارهایی ویژه در پیش گرفته است.
در این روش که بر پایه پیشنهاد و توافق شکل می‌گیرد، شهرداری نوع کاربری زمین را تغییر می‌دهد تا موانع قانونی ساخت‌وساز آن برطرف شود و با توجه به درخواست مالک زمین مبنی بر مسکونی یا تجاری بودن، به او مجوز ساخت‌وساز می‌دهد. در مقابل، مالک زمین موظف است درصدی از مساحت کل زمین را به شهرداری واگذار کند تا صرف اجرای طرح‌های خدماتی و شهری برای رفاه حال شهروندان شود.
«سعید کاوه»، سرپرست اداره املاک و مستغلات شهرداری منطقه١٨، در این باره می‌گوید: «شهروندان ساکن در محله‌های محروم و کم‌برخوردار از جمله صاحب‌الزمان (عج)، بهداشت، خلیج فارس و... می‌توانند زمین‌های بدون استفاده محله‌شان را شناسایی و به کمک معتمدان محله، نظر مالکان را برای توافق با شهرداری و بهره‌گیری از تسهیلات ویژه آن جلب کنند. ما مطمئنیم این مشارکت آثار و برکات زیادی برای محله همراه خواهد داشت.»
عکس: زمین بزرگ و بایر غیاثی، واقع در خیابان سپیده شمالی
شرایط استثنایی برای مشارکت در امور شهر
روشن شدن تکلیف زمین پس از سال‌ها، سود مالی مناسب برای مالک، شرکت در کاری خداپسندانه و جلوگیری از آثار سوء متروکه ماندن زمین‌های وسیع مثل انباشت زباله، زادوولد حشرات موذی، تجمع اراذل و معتادان و از همه مهم‌تر ساختن چهره‌ای زشت و ناهنجار برای محله و شهر از برکات این مشارکت شهروندان خواهد بود.
کاوه به بخش دیگری از فعالیت‌های اداره املاک و مستغلات منطقه۱۸ اشاره می‌کند و می‌گوید: «تعیین تکلیف زمین‌های متروکه، فضاهای بی‌دفاع شهری و املاک معارض واقع ده در مسیر پروژه‌های مهم شهرداری بخش عمده فعالیت‌های این اداره است.»
شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که مالکان چگونه می‌توانند از شرایط ویژه و استثنایی شهرداری برای تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی استفاده کنند؟ کاوه در این باره پاسخ می‌دهد: «در صورت مراجعه مالکان اینگونه املاک و زمین‌ها به شهرداری، با ارائه درخواست و تشکیل پرونده و اخذ نظر کمیسیون ماده ۱۲ قانون زمین شهری و تایید کمیسیون مذکور مبنی بر مزروعی بودن اراضی، طبق آیین‌نامه قانون ۱۴ سازمان زمین شهری، مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری، و با موافقت حوزه شهرسازی، ۷۰ درصد به عنوان سرانه فضای سبز و خدماتی به شهرداری واگذار و ۳۰ درصد باقی‌مانده به عنوان پهنه١٢٢ R مسکونی در قدرالسهم مالکین قرار می‌گیرد، البته منوط به تایید کمیسیون ماده ۵ شهرداری.»
سرپرست اداره املاک و مستغلات شهرداری منطقه۱۸ با طرح این سوال که آیا می‌توان از این زمین‌های بایر و بدون استفاده برای ایجاد امکانات متنوع برای شهروندان استفاده کرد، افزود : «یکی از مهم‌ترین وظایف شهرداری و مدیریت شهری ایجاد بستر مناسب جهت رفاه حال شهروندان است. تاکنون با ساخت مجموعه‌های ورزشی ویژه بانوان و سایر امکانات فرهنگی و... برای افزایش رفاه شهروندان تلاش شده است. البته این نکته را باید گفت که اگر مالکین تقاضای ایجاد اماکن ورزشی - تفریحی را در این زمین‌ها داشته باشد، ضمن ارائه تقاضانامه به شهرداری و طبق مقررات و ضوابط، به موضوع رسیدگی و در صورت امکان مجوز نیز صادر می‌شود.»
مالکان به طور مستقیم با شهردار مذاکره می‌کنند
زمین‌های بایر غیاثی، واقع در خیابان‌های سپیده شمالی و حیدری شمالی، جنب سازمان آب، و همچنین زمین متروکه‌ای که در خیابان شهید بنایی، نرسیده به بزرگراه آیت‌الله سعیدی، واقع شده بیش از ۵٠ سال است که به حال خود رها شده‌اند، تکلیف اینها چه می‌شود؟ سرپرست اداره املاک و مستغلات شهرداری منطقه١٨ در پاسخ می‌گوید: «همان گونه که در پاسخ سوال اول مطرح شد، در صورت مراجعه مالکان اراضی به شهرداری، طبق ضوابط و مقررات در کمیسیون تخصصی منطقه١٨ بررسی لازم انجام می‌گیرد و مالکان با ارائه درخواست خود در جلسات حضور یافته و مستقیما با دکتر «محمدجواد خسروی»، شهردار منطقه١٨، وارد مذاکره می‌شوندو تصمیم نهایی اتخاذ می‌شود.»
آیا می‌توان این زمین‌ها را تغییر کاربری داد و شرایط شهرداری برای جلب نظر مالکان چیست؟ کاوه در جواب این پرسش می‌گوید: «هرگونه تغییر کاربری منوط به موافقت کمیسیون ماده ۵ است و شهرداری برای جلب نظر مالکان نسبت به تغییر کاربری طبق مفاد اعلام شده برای تسهیل در صدور پروانه اقدام می‌کند.»
خبرهای خوش در راه است
کاوه در ادامه از مهم‌ترین اتفاق و رویدادی که درباره زمین‌های بایر و بدون استفاده منطقه١٨ افتاده صحبت می‌کند و می‌گوید: «از تمامی زمین‌هایی که تملک شده و متعلق به شهرداری است به عنوان سرانه‌های مورد نیاز مردم از جمله فضای سبز و خدماتی استفاده می‌شود. مثلا زمینی به مساحت ۴۳ هزار مترمربع، واقع در خیابان شهید منصور عمرانی، که با پیگیری خسروی، شهردار منطقه١٨، برای ساخت ٣ هزار واحد مسکونی ارزان‌قیمت در نظر گرفته شده است. همچنین در مورد قطعه زمین ١٠ هزار مترمربعی در محله محروم یافت‌آباد باید بگویم که شهرداری منطقه ۱۸ با مشارکت سازمان نوسازی شهر تهران در آن اقدام به احداث مجموعه عظیم ورزشی، تفریحی و فرهنگی کرده و در مردادماه شاهد بهره‌برداری از آن خواهیم بود. اینها جزو بزرگ‌ترین زمین‌های بایر در محدوده جنوب غرب تهران بوده‌اند که تعیین تکلیف شده‌اند.»
جلوگیری از ورود افراد سودجو برای دلالی
مسئولان شهرداری منطقه ۱۸ با نصب بنرهای تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی در محله‌ها و اماکن پر رفت‌وآمد برای جلب مشارکت شهروندان و مالکان زمین‌های بایر با کاربری کشاورزی برای توافق با شهرداری اقدام کرده‌اند. ضمن اینکه در سایت شهرداری نیز امکان ثبت درخواست مالکان وجود دارد. این مالکان با حضور مستقیم در کمیسیون توافقات منطقه١٨ به طور مستقیم با شهردار مذاکره می‌کنند و چاره‌ای مناسب می‌یابند.
سرپرست اداره املاک و مستغلات شهرداری منطقه ۱۸ به مزیت‌های تعامل مستقیم شهروندان با شهردار اشاره می‌کند و می‌گوید: «این امر باعث شده که افراد سودجو، واسطه‌گری و دلالی نکنند و هرگونه درخواست ایجاد فضاهای ورزشی، تفریحی، مذهبی و غیره با درخواست خود مالکان جهت توافق امکان‌پذیر باشد و چنانچه بودجه کافی برای ایجاد اماکن متنوع در زمین‌های شهرداری پیش‌بینی شود، طبق ضوابط، شهرداری تهران اقدامات لازم را انجام می‌دهد.»
بزرگ‌ترین زمین‌های بایر تعیین‌تکلیف‌شده در جنوب غرب تهران
۱- قطعه زمینی به مساحت تقریبی ١٠ هزار مترمربع در محله یافت‌آباد برای ساخت عظیم‌ترین مجموعه تفریحی، ورزشی و فرهنگی که به‌زودی به بهره‌برداری می‌رسد.
۲- قطعه زمینی به مساحت تقریبی ٤۳ هزار مترمربع برای ساخت ٣ هزار واحد مسکونی ارزان‌قیمت در محله شهید رجایی و خیابان شهید منصور عمرانی.
برخی زمین‌های بلاتکلیف وسیع و بزرگ با بیش از نیم قرن سابقه
۱-زمین بایر و خاکی واقع در خیابان سپیده شمالی، حدفاصل خیابان شهیدان بهرامی، روبه‌روی کلانتری شهرک ولی‌عصر (عج).
۲-زمین بایر و بزرگ واقع در خیابان حیدری شمالی، روبه‌روی بوستان قائم (عج)، جنب سازمان آب و فاضلاب و مجتمع مدارس.
۳-زمین خاکی انتهای خیابان شهید فاخری، محله اوقافی‌ها، که سال‌هاست به محل پارک و توقف کامیون‌ها و ماشین‌های سنگین تبدیل شده است.
۴--زمین بایر و خاکی واقع در ابتدای خیابان شهید رضایی و ورودی شهرک صاحب الزمان (عج) که سال‌هاست رها شده و معتادان و کارتن‌خواب‌ها در آن جولان می‌دهند.
۵-زمین بایر و کشاورزی رهاشده در ابتدای بازار آهن شادآباد، ورودی بلوار معلم، که نمای زشت و نامناسبی دارد و می‌تواند به امکانات ورزشی و تفریحی ساکنان تبدیل شود.
نظر شما