همشهری‌آنلاین - نصیبه سجادی: سراغ تیمی را گرفتیم که همه استعدادهای درخشان را یکجا در خود جمع کرده تا ببینیم برای رسیدن به این جایگاه چه کرده‌اند و چه برنامه‌ای برای آینده دارند؟ «مهدی استادمحمدی»، «سپهر سلامت»، «محمدمهدی عابدیان»، «فرهاد عزیزی سطری»، «سیدیوسف میریوسفی»، «سهند اسماعیل‌زاده»، «سهند اکرمی پور»، «آریا قنبری»، «آرسام مجد» و «علیرضا اعلایی هره دشت» اعضای این تیم ۱۰ نفره هستند. دیدار و صحبت کردن با تک‌تک‌شان میسر نشد، اما بنا به ضرورت با یکی از این دانش‌آموزان نخبه صحبت کردیم که حرف‌هایش، کم یا زیاد، می‌تواند زبان مشترک همه اعضا باشد. از هر چیزی حرف زدیم، حرف‌هایی از جنس درس و مشق و مدرسه. حرف‌های جدی‌تری هم رد و بدل شد؛ اینکه آیا برای طلایی شدن باید تنها هوش و پول داشت یا با تلاش و کوشش می‌توان پل‌های رسیدن به مدارس و دانشگاه‌های خوب را یکی یکی فتح کرد؟ اینکه برای آینده چه نقشه‌هایی دارد و حرف‌های دیگری از این دست که مطمئناً بیان آن از زبان یک دانشجوی شریفی شیرین و شنیدنی‌تر است.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
مقام اول ایران از بین ۴۵ کشور
«سپهر سلامت» دانش‌آموخته مدرسه علامه حلی در منطقه ۱۱ تهران است. یکی از مدارس خوب که دانش‌آموزانش را از میان بچه‌های تیزهوش جذب و تربیت می‌کند. از همین مدرسه هم به مسابقات المپیاد جهانی راه پیدا کرده و همراه تیمش اول شدند. او ۱۸ سال دارد و الان هم به پشتوانه طلایی شدن در دانشگاه شریف، رشته مهندسی کامپیوتر درس می‌خواند. سال چهارم و پنجم دبستان بوده که با مقوله‌ای به نام تیزهوشان آشنا می‌شود. او می‌گوید: «دانش‌آموز معمولی یک مدرسه معمولی بودم و معلم خصوصی هم نداشتم. سال ششم در آزمون سمپاد شرکت کردم و با تلاش و درس خواندن قبول و وارد مدرسه علامه حلی یک شدم و راهنمایی و دبیرستانم را در همین مدرسه گذراندم.»
سال دهم در المپیاد کشوری شرکت کرده و مدال نقره گرفته است. سال یازدهم مدال طلای کشور را تصاحب کرده و همین طلا باعث شده یکی از اعضای تیمی بشود که سال ۲۰۲۲ به گرجستان اعزام شدند. سپهر می‌گوید: «ایران جزو کشورهای برتر در نجوم و اختر فیزیک همراه آمریکا، روسیه، چین و اندونزی هست. در این المپیاد تیم ایران توانست بالاتر از تیم اعزامی آمریکا قرار بگیرد از میان ۴۵ کشور و ۲۵۰ دانش‌آموز اول شدیم.»
پول یا همت و تلاش؟
نتایج کنکور که اعلام شد، آمار قبولی‌های رشته‌های خوب دانشگاه‌های خوب نشان داد که بیشتر پذیرفته‌شدگان امسال ساکن تهران و مناطق بالای شهر هستند و توانسته‌اند از پس شهریه زیاد مدارس خوب و گران برآیند و دغدغه‌ای غیر از درس و مشق نداشته‌اند. به گواه منتقدان بهره بردن از یکی از این امتیازات قابلیت این را دارد که عدالت آموزشی را در کشور زیر سؤال ببرد. پدر سپهر هم مهندس و مادرش متخصص طب کار است. پایتخت‌نشین است و او هم از امکانات خوب یک مدرسه درجه یک برخوردار بوده و توانسته به مدد همین امکانات و بهره‌هوشی بالا در مسابقات مختلف مدال‌آوری کند.
سپهر می‌گوید: «اینکه دانش‌آموزان خانواده‌های مرفه دانشگاه‌ها و رشته‌های خوب و پولساز را قرق می‌کنند، قابل انکار نیست. به هر حال وقتی یک فردی معلم خوب داشته‌باشد نتایج خوب می‌گیرد، ولی خود من در آشناها و اطرافیان کسانی را می‌شناسم که با وجود نداشتن بنیه مالی قوی و تنها با درس خواندن توانستند به مدرسه و دانشگاه‌های خوب راه پیدا کند که البته ممکن است تعدادشان خیلی زیاد نباشد و همچنین باید سختی‌های بیشتری نسبت به کسی که این دغدغه‌ها را ندارد متحمل شوند. خودم هم هرچه بوده با تلاش و کوشش به دست آورده‌ام و در این زمینه بهره‌هوشی بالا هم تا حدود زیادی به کمکم آمده است.»
او ادامه می‌دهد: «وقتی که دبستانم تمام شد، در آزمون تیزهوشان مدرسه علامه شرکت کردم و از همانجا راه برای پیشرفت‌های بعدی‌ام باز شد، ولی اینکه بگویم پول و شهریه زیاد پرداختیم و چنین چیزی نبوده که مرتب پدر و مادرم مرتب حواس‌شان به درس و مشقم باشد. به وجود بی‌عدالتی در نظام آموزشی کشور اعتقاد ندارم، ولی می‌گویم که بی‌تأثیر نیست و افرادی هم هستند که تیزهوش نیستند، ولی با حمایت خانواده، دسترسی به منابع و مدارس خوب و تست زدن زیاد و تلاش نتیجه می‌گیرند.»
کلاس‌های آنلاین و طلای دانش‌آموز کاشانی
سرگذشت آدم‌های موفق تأثیرگذار کشور را بخوانیم می‌گویند که با چه رنج و مشقتی و تنها با زور درس و عشق جایگاه‌های علمی مهم را به دست آورده‌اند. آیا از این به بعد قرار است این آرزو برای دانش‌آموزی که از طبقات پایین آمده محال و دست نیافتنی باشد یا خیر راهکاری برای آن وجود دارد.
سپهر معتقد است: «الان تکنولوژی در همه زمینه‌ها حرف اول را می‌زند و حتی دورترین روستاها هم به اینترنت وصلند و به اطلاعات و دانش روز دسترسی دارند. دهکده جهانی هم دنیا را یک روستایی می‌داند که همه از همه چیز می‌توانند مطلع شوند و به آن دسترسی داشته باشند. مثلا وقتی در دوران شیوع ویروس کرونا کلاس‌ها آنلاین برگزار می‌شد، استادان مدرسه علامه حلی هم به تبع دیگر مدارس کلاس‌ها را مجازی برگزار کردند. همین شد دانش‌آموزانی از شهرهای دیگر توانستند در کلاس‌های مجازی مدرسه شرکت و از منابعی که معرفی می‌شد با خبر و از آن استفاده کنند. در این دوره المپیاد دانش‌آموزی از کاشان بدون اینکه در مدرسه تیزهوشان درس خوانده باشد توانست همراه تیم شود و در مسابقات شرکت و طلای این دوره را کسب کند.»
راهکاری که سپهر می‌گوید استادان المپیادی به آن معتقدند و می‌گویند در این شرایط بسیار کاربردی است و تبعیض‌های به وجود آمده از برخی شرایط ناگزیر را برطرف خواهد کرد.
به مهاجرت فکر نمی‌کنم
۱۵ سال است که ایران در المپیاد نجوم و اختر فیزیک ایران شرکت می‌کند و همیشه هم دست پر از برگشته است. سپهر می‌گوید: «چون ایران یکی از بانیان برگزاری المپیاد است و افراد قدرتمندی از حیث علمی چون دکتر مهدی خاکیان قمی، دکتر حسین حقی، امیرحسین امیری، هدی پورغلامی را برای تربیت نخبگانش گمارده است، همیشه مدال می‌گیریم و دانش‌آموزان المپیادی کشورهای دیگر این را بارها به ما می‌گفتند و ایران را رقیب سرسختی برای خود می‌دانستند.»
بچه‌های تیم بعد از المپیاد و مدال‌آوری در رشته مورد علاقه‌شان در یکی از دانشگاه‌های کشور مشغول تحصیل می‌شوند، همان‌طور که سپهر و دیگر اعضا به دانشگاه شریف رفتند. می‌پرسم المپیادی‌ها قدیم‌تر الان کجا هستند؛ ایرانند یا مهاجرت کرده‌اند؟ می‌گوید: «برخی از این مدال‌آوران شدند معلم‌های خود ما و به تربیت بچه‌های المپیادی مشغول بودند. برخی که جدیدتر طلا گرفته‌اند در سال‌های بالای دانشگاه شریف مشغول تحصیلند و طبیعتاً برخی هم مهاجرت را انتخاب کرده‌اند.»
دانش‌آموز تیزهوش مدرسه علامه حلی، دانشجوی موفق شریف و برنده مدال طلای جهان حسن ختام صحبت‌هایش را این جمله قرار می‌دهد: «الان همه تمرکزم را روی درس خواندن گذاشته‌ام و از لحاظ آکادمیک در مرحله‌ای قرار دارم که به بعد از آن فکر نمی‌کنم، ولی اگر شرایط کار و استفاده از توانایی‌هایم مهیا باشد و در حوزه کامپیوتر و تکنولوژی بتوانم‌کاری بکنم به تنها چیزی که فکر نمی‌کنم مهاجرت است.»
نظر شما