البته افزایش قیمتها آن هم در روزهای آخر سال برای خانوادههای ایرانی چندان پدیده جدید و شگفتانگیزی نبود اما بالا رفتن قیمت مواد غذایی در اسفند ماه 86 بیشتر از همیشه بود و به چشم آمد.
امسال هم در کنار افزایش جهانی قیمت موادغذایی روزهای بحرانی بازار داخلی شروع شد و مصرفکنندهها و تولیدکنندهها را مشترکا سرگردان کرد.
دولت هم که سعی میکند به هر ترتیب از بازار تورم بکاهد، دست به کار شد تا قیمتها را به صورت دستوری ثابت نگه دارد؛ امری که به نظر میرسد در خوشبینانهترین حالت به ورشکستگی تولید و افزایش واردات منتهی شود.
لطفاً کمی کلسیم مصرف کنید
حتما میدانید که برای فرار از پوکی استخوان در سالخوردگی باید شیر بنوشید و از مصرف انواع و اقسام محصولات لبنی غفلت نکنید که موجب پشیمانی است. اما نکته اینجاست که لبنیات و تاثیر شیر یارانهای بر کیفیت مابقی محصولات داستان دنبالهداری است که هنوز به سرانجام نرسیده است.
بانک مرکزی میگوید: قیمت لبنیات و تخم پرندگان در اسفند ماه ۸۶ نسبت به ماه قبل یک دهم درصد کاهش داشته اما نسبت به ماه مشابه سال ۸۵، ۲۴.۹ درصد رشد کرده است. این در حالی است که قیمت این محصولات در سال ۸۵ نسبت به ماه و سال قبل ۰.۲ و ۱۶.۷ درصد رشد کرده بود.
با این همه بعد از اینکه تعطیلات نوروزی به خیر و خوشی به آخر رسید خبرها از افزایش بیسر و صدای قیمت مواد لبنی حکایت داشت.براساس همین گزارشها قیمت بعضی از فرآوردههای لبنی که در سبد قیمتگذاری دولت جا نمیگیرد ۱۸ تا ۲۰ درصد افزایش یافت و این رشد قیمت در بعضی موارد به ۵۰ درصد هم رسید.
علی احسانظفری، مدیرعامل اتحادیه تعاونی لبنی هم این افزایش قیمت را تکذیب نمیکند اما معتقد است: فقط ۲۰ درصد از تولید کارخانهها مشمول صعود قیمتها شده و علاوه بر این متوسط افزایش بها هم ۲۰ درصد بوده است.
ظفری به همشهری میگوید: ۸۰ درصد تولید کارخانههای لبنی شیریارانهای، پنیر UF و ماست با چربی ۴ درصد است که قیمت این محصولات را هم دولت تعیین میکند و تولیدکننده حتی مجاز به افزایش یک درصدی قیمت هم نیست.
به گفته ظفری ۲۰ درصد مابقی تولیدات که محصولات فانتزی نامیده میشوند به علت افزایش هزینه تولید مشمول افزایش قیمت شده اما حتی این افزایش هم به طور متوسط از مرز ۲۰ درصد فراتر نرفته است.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی لبنی عاملان توزیع و خردهفروشیها را عامل افزایش قیمت محصولات لبنی اعلام میکند و میافزاید: اگر قیمت فرآوردههای لبنی فانتزی بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته باشد باید دلیل آن را از عوامل توزیع پرسید که خود رأسا اقدام به قیمتگذاری میکنند.
او تصریح میکند: دولت میخواهد به صورت دستوری از افزایش قیمت محصولات لبنی جلوگیری کند اما در شرایطی که هزینه تولید هر روز بالا میرود امکان ایجاد چنین ثباتی عملا وجود ندارد.
اما در مورد تخممرغ اوضاع کمی متفاوتتر است. مصرف تخممرغ در روزهای سرد سال معمولا افزایش مییابد اما در روزهای گرمتر مصرف نزول میکند و قیمتها را هم کاهش میدهد.
نبیپور مدیرعامل اتحادیه مرکزی مرغداران میهن در این مورد به همشهری میگوید: رشد قیمت تخممرغ امسال منفی بوده و قیمت در حال حاضر نسبت به ماه مشابه سال قبل در هر کیلوگرم ۱۰۰ تومان و در مقایسه با اسفند ماه ۸۶، ۳۰۰ تومان به ازای هر کیلو کاهش یافته است.
نبیپور علت کاهش قیمت تخممرغ را میزان تولید، بسته شدن مرزهای صادراتی و گرم شدن هوا میداند و پیشبینی میکند که از مرداد ماه به بعد روند افزایش قیمت افزایش خواهد یافت.
تفاهمهای روغنی
اگر به گزارش اسفند ماه بانک مرکزی مراجعه کنید متوجه خواهید شد که براساس این گزارش قیمت روغنها و چربی در آخرین ماه سال ۸۶ نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال ۸۵ به ترتیب ۱.۱ و ۳۹ درصد افزایش یافته آن هم در شرایطی که سال 85 این افزایش نسبت به ماه و سال قبل، ۰.۲ و ۱۶.۷ درصد بوده است. با این همه آنطور که تولیدکنندگان روغن نباتی میگویند قیمت روغن ظرف ۴ ماه گذشته یک ریال هم افزایش نیافته است.
ظاهرا تولیدکنندگان و دولت سال گذشته نسبت به ثبات قیمت در ۳ ماه آخر سال به توافق رسیده بودند امسال هم صنف روغن نباتی تفاهمنامه با دولت را رعایت کرده و در حال حاضر هم منتظر است به تفاهم جدیدتری دست یابد چون هزینههای تولید و قیمت مواد اولیه در بازار جهانی به شدت هر چه تمامتر افزایش پیدا کرده، بنابراین ادامه روند فعلی تولیدکننده را به مرز ورشکستگی میرساند.
ظاهرا به همین زودیها دولت و تولیدکنندهها به نظر مشترکی در مورد تثبیت قیمت برای ۶ ماه آینده خواهند رسید و در قبال این ثبات، تعرفه واردات روغن خام صفر خواهد شد.
و اما برنج
اما این روزها خبری شگفتانگیزتر از خبر برنج ۴ هزار تومانی را احتمالا برای مدتها نخواهید شنید. فعلا چند روزی است که همه مسئولان مرتبط و غیرمرتبط در همه رسانههای جمعی از گرانی برنج حرف میزنند و نظریه میدهند اما جان کلام اینکه قیمت برنج ایرانی بدون اینکه کمبودی در بازار وجود داشته باشد و هزینه تولید افزایش بیاید آنچنان بالا رفته که همه حیرتزده شدهاند.
چند ماه پیش گفتیم که گران شدن برنج بیکیفیت پاکستانی و تایلندی روی برنج ایرانی را سفید کرده به این ترتیب چون نوع وارداتی روند گرانی پیش گرفته توزیعکنندههای تولید وطنی برای آنکه از قافله عقب نمانند اقدام به افزایش قیمت کردهاند و البته طبق معمول دود این چشم و همچشمی به چشم مردمی میرود که مجبورند هر ۲ نوع را گرانتراز همیشه به خانه ببرند.
فعلا هم که افزایش قیمتهای جهانی باعث شده در شرایطی که برنج به اندازه کافی در انبارها وجود دارد و هزینه تولید هم بالا نرفته، قیمت هر کیلو برنج ایرانی رکورد بشکند.
جمیل علیزاده شایق دبیر انجمن، علت افزایش بیدلیل قیمت برنج را دلالانی میداند که از آب گلآلود ماهی میگیرند و به بهانه افزایش قیمت جهانی بازار را نابسامان میکنند.
او به همشهری میگوید: در شرایطی که نه مصرف رشد کرده و نه جمعیت و نه هزینه تولید، افزایش قیمت تنها جنبی روانی پیدا میکند و این موضوع دستآویزی برای عدهای سودجو شده است.
شایق توصیه میکند دولت با فعال کردن سازمان تعزیرات مانع از گرانفروشی شود و جلوی ضرر را تا فرصت باقی است بگیرد.
اما توصیه ما به خودمان و شما اینکه، دست به دعا بردارید که در نوار سبز شمال کشور باران ببارد چرا که در غیر این صورت تا آغاز خشکسالی اوضاع از امروز هم وخیمتر خواهد شد.
فواید گیاهخواری
اگر از جمله کسانی هستید که علاقهای به خوردن غذاهای گوشتی از نوع سفید و قرمز ندارید به شما تبریک میگوییم چون احتمالا در روزهای آینده کمتر از دیگران نگران خواهید بود. آمار بانک مرکزی میگوید قیمت گوشت در اسفند سال گذشته نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل ۷.۸ و ۲۶.۹ درصد رشد کرده است.
برای درک بهتر شرایط یادآوری میکنیم براساس همین گزارش سال پیشتر یعنی در سال ۸۵ وضعیت بازار گوشت تا این حد با افزایش قیمت مواجه نبوده چون هزینه ابتیاع گوشت در اسفند ماه این سال نسبت به ماه پیش از آن و ماه مشابه سال قبل ۴.۲ و ۱۹.۹ درصد رشد کرده بود.
مجید افلاکی دبیر انجمن صنفی فرآوردههای گوشتی سال ۸۶ را سالی استثنایی درمورد افزایش قیمت مواد غذایی میداند و به همشهری میگوید: روند افزایش قیمت گوشت قرمز در ماه ابتدای امسال هم ادامه داشت و این افزایش در خردهفروشیها نمود بیشتری داشت.
به گفته او از دی ماه ۸۶ تا اردیبهشت ۸۷ قیمت گوشت قرمز در خردهفروشیهای سطح شهر تا ۵۰ درصد رشد کرده به این ترتیب قیمت هر کیلو گوشت به ۱۰ هزار تومان هم رسیده است.
افلاکی دلیل این افزایش را رشد قیمت جهانی، کاهش واردات از سوی بخش خصوصی و البته افزایش قیمت جهانی نفت میداند و پیشبینی میکند با توجه به کاهش تولید و به علت خشکسالی، قیمت گوشت در ۶ ماه آینده یعنی تا پاییز ۸۷، ۱۵ تا ۱۸ درصد دیگر افزایش یابد.
قصه گرانی البته در مورد مرغ هم صدق میکند به عبارت دیگر اگر فکر میکنید چون به هزار دلیل از جمله داشتن اوره با مصرف گوشت سفید از خطرگرانی مصون هستید باید بگوییم که قطعا چنین مصونیتی اصولا وجود ندارد.
حسین مقدمنیا رئیس اتحادیه سراسری مرغداران افزایش قیمت مرغ را فعلا منتفی میداند اما هشدار میدهد: اگر دولت برای جبران هزینهها تدبیری اتخاذ نکند تصمیمی برای کنترل قیمت در بلندمدت وجود نخواهد داشت.
مقدمنیا در گفتوگو با همشهری میگوید: هر کیلو مرغ با قیمت یک هزار و ۳۰۰ تا یک هزار و ۴۰۰ برای کشتار تحویل میشود و با قیمت ۲هزار و ۳۰۰ تومان توزیع میشود.
نتیجه اینکه در شرایط فعلی به گیاهخواری توجه خاص داشته باشید و سعی کنید با فواید این نوع از تغذیه آشنا شوید.
نان هم گران شد و هم گران نشد
آمار رسمی بانک مرکزی میگوید: قیمت غلات و نان در اسفند ماه ۸۶ نسبت به ماه پیش از آن ۴.۶ درصد و نسبت به ماه مشابه سال ۸۵، ۳۱.۸ درصد بالاتر رفته آن هم در شرایطی که در اسفند سال ۸۵ رشد قیمت نسبت به ماه سالگذشته به ترتیب ۱.۸ و ۱۳.۴ درصد بوده است.
وضعیت امسال در مورد این گروه به خصوص درمورد آرد و نان را هم تقریبا همه میدانند. سال جدید که شروع شد عده کثیری از نانوایان محترم در اقصی نقاط کشور به هر بهانه از جمله رشد ابعاد و البته مشتی کنجد بیشتر قیمتها را به میزان دلخواه افزایش دادند و اینچنین بود که خبر فروش علنی نان سنگک هزار و ۵۰۰ تومان به گوش همه رسید.
محمدرضا مرتضوی دبیر انجمن آردسازان، این گرانی را تقریبا اجتنابناپذیر میداند و به همشهری میگوید: غفلت دولت در ۳ سال گذشته از ساماندهی نرخ نان و رسیدگی به مشکلات این صنف، وضعیت فعلی را به وجود آورده است.
به گفته مرتضوی با توجه به نرخ ناچیز آرد که فقط ۱.۵ تا ۲ درصد قیمت نان را تشکیل میدهد و با در نظر گرفتن این امر که قیمت آرد افزایش نیافته، نمیتوان بالا رفتن قیمت نان را با نرخ عرضه آرد مرتبط کرد. اما به رغم تثبیت قیمت آرد، دبیر انجمن آردسازان معتقد است: به علت افزایش دستمزد کارگران و مایحتاج نانواییها طی ۳ سال گذشته چارهای جز تجدیدنظر در قیمت نان نیست.
در سوی دیگر مرتضوی خطر جدی را متوجه صنایعی میداند که آرد را گرانتر از دولت میخرند.
به گفته او افزایش قیمت گندم در ۲ سال گذشته، نوید افزایش ۴۰ درصدی قیمت تمام شده آرد به صنایع وابسته را میدهد.
به این ترتیب اگر دولت قیمت آرد تحویلی به صنعت را روی نرخ سال گذشته تثبیت نکند اثرات افزایش ۴۰ درصدی قیمت آرد بر قیمت محصولاتی همچون ماکارونی کیک، شیرینی، شکلات و نشاسته اجتنابناپذیر خواهد بود.
اما در نهایت اینکه فعلا و کماکان وزارت بازرگانی اصرار دارد که قیمت نان افزایش نیافته و اتحادیه نانوایان هم آن طور که رئیس اتحادیه میگوید، از مصاحبه و اظهارنظر منع شده است.