همشهری آنلاین_ بهاره خسروی: این 2 دوست برای کشف خلاقیت و استعدادهای پنهان در حوزه کارآفرینی‌های استارت‌آپی، با راه‌اندازی مدرسه و شرکت ذوق با حمایت شهرداری منطقه 10 خدمات رایگان آموزشی و کارآفرینی به اهالی محل ارائه می‌دهند. اگر شما هم ایده بکر و خلاقانه‌ای در حوزه کسب‌وکار استارت‌آپی دارید، خواندن این گزارش برایتان خالی از لطف نیست.
همه چیز از یک ایده شروع شد. «محمدمهدی ذوالفقاری» و «حمیدرضا قنبری» هر دو قید کارمندی را می‌زنند. این 2 دوست برای توسعه کارآفرینی و فراهم کردن فرصت اشتغال برای افراد جویای کار و کشف و شکوفایی استعدادهایی که به دلیل مسائل مالی فرصت بروز نیافته‌اند، تصمیم به راه‌اندازی یک شرکت و مدرسه استارت‌آپی با عنوان «هلدینگ دانش‌بنیان ایده‌پردازی ذوق» می‌گیرند. ذوالفقاری، مدیرعامل مجموعه ذوق، با شرح این مطلب سر صحبت را باز می‌کند و می‌گوید: «5 سال پیش همه چیز را از صفر شروع کردیم. روزهای نخست حتی سرمایه‌ای برای اجاره دفتر در بساط نداشتیم. به همین دلیل خودرو شخصی‌ام با یک لپ‌تاپ و دستگاه وای‌مکس برای اتصال به اینترنت تبدیل به دفتر کارمان شد. با ترکیب حروف اول نام خانوادگی‌مان، نام «ذوق» را برای شرکت انتخاب کردیم و به‌صورت مجازی از مردم سفارش کار می‌گرفتیم. اوایل دنبال جذب حمایت نهادهای دولتی بودیم، اما تلاشمان بی‌نتیجه ماند تا اینکه بعد از مدتی کارمان روی غلتک افتاد و دفتر کوچکی را در خیابان رودکی اجاره کردیم. به مرور زمان کارمان رونق گرفت و توانستیم به ایده‌هایمان در زمینه راه‌اندازی استارت‌آپ‌ها، کارآفرینی و پرورش ایده‌های خلاقانه جامه عمل بپوشانیم.»
با راه‌اندازی مجموعه ذوق کارها میان 2 شریک تقسیم شد. مسئولیت کارهای سخت‌افزاری و الکترونیکی را ذوالفقاری برعهده گرفت و قنبری عهده‌دار کارهای نرم‌افزاری مانند کدنویسی و طراحی سایت و اپلیکیشن شد. حاصل این همکاری ثبت 16 شرکت با تولید محصولات متنوع زیر مجموعه ذوق و تألیف 140 عنوان کتاب با موضوع راه‌اندازی استارت‌آپ‌هاست که این کتاب‌ها از سوی «مجتمع فنی تهران» چاپ شده است. به گفته مدیرعامل شرکت ذوق کتاب‌های نوشته‌شده توسط این 2 دوست نخستین کتاب‌ها در ایران با موضوع فعالیت استارت‌آپ‌هاست.
- مدرسه استارت‌آپی و طرح رویش
حمایت رایگان از ایده‌پردازی تا ارائه محصول در فضای مجازی برای کشف و پرورش استعدادهای افراد جویای کار و کارآفرین، هدف راه‌اندازی نخستین مدرسه استارت‌آپی از سوی این 2 شریک است. این مدرسه در خیابان «شهید پهلوانی» واقع در محله هفت‌چنار مشغول پرورش استعدادهای افراد خلاق و خوش‌ایده است.
ذوالفقاری درباره ایده راه‌اندازی این مدرسه توضیح می‌دهد: «تعریف استارت‌آپ در باور عام در ایران با مفهوم جهانی آن متفاوت است. در ایران استارت‌آپ را یک فروشگاه اینترنتی یا در نهایت پیج اینستاگرامی تصور می‌کنند که محصولی در آن فروخته می‌شود، اما در واقع استارت‌آپ‌ها کسب‌وکارهایی هستند که در آنها فروش و سود محصول از روز راه‌اندازای تا هر زمانی که فعالیت دارند، مساوی است. در واقع با استارت‌آپ‌ها در کمترین زمان به بالاترین سود می‌رسیم. به همین دلیل ما برای توسعه فرهنگ کارآفرینی و استفاده از ظرفیت‌های موجود آموزش را از پایه شروع کردیم و تمرکزمان روی آموزش از دوران کودکی است. آموزش‌های مدرسه ما از گروه سنی 6 تا 8 سال شروع می‌شود و برای همه افراد دارای ایده خلاقانه برنامه‌ریزی شده است. ما از صفر تا صد در قالب طرح «رویش» همراه علاقه‌مندان فعالیت در کسب‌وکارهای استارت‌آپی هستیم.»
- از مراسم ترحیم مجازی تا مراجعه غیرحضوری به شهرداری
مهم‌ترین سرمایه در فعالیت‌های استارت‌آپی داشتن ذهنی خلاق و پویا برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار پردرآمد در فضای مجازی است. مدیرعامل مجموعه ذوق به این موضوع اشاره می‌کند و درباره موفقیت‌های این مجموعه در خدمت‌رسانی به شهروندان توضیح می‌دهد: «بعد از پایان آموزش‌های مدرسه، دانش‌آموختگان برای ارائه محصولات خود وارد باشگاه کارآفرینان می‌شوند. در این بخش هر تیمی که محصولی را تولید می‌کند، باید برای یک یا 2 نفر دیگر شرایط کارآفرینی را فراهم کند.طراحی یک اپلیکشن یکی از نمونه‌های موفق این استارت‌آپ‌ها بود. در همین دوران همه‌گیری کرونا 70 نفر از متوفیان که فرزندان و اقوام آنها در خارج از کشور بودند یا امکان حضور در مراسم تدفین آنها را نداشتند، از طریق اپلیکیشن مجلس ترحیم مجازی برای آنها برگزار شد. به این شکل که یک نفر از مسئولان این اپلیکیشن در زمان خاکسپاری حاضر می‌شد و به‌صورت آنلاین فیلم مراسم را برای بستگان متوفی پخش می‌کرد.»
او در ادامه به طراحی اپلیکیشن مراجعه غیرحضوری به شهرداری منطقه 10 اشاره می‌کند و در این‌باره توضیح می‌دهد: «برای آنلاین کردن بسیاری از کارهای اداری منطقه و حذف ترددهای غیرضروری در شهرداری در حال طراحی اپلیکیشن مراجعه غیرحضوری شهروندان به شهرداری هستیم. با نصب و راه‌اندازی این اپلیکیشن اهالی می‌توانند در خانه از طریق اینترنت به کارهایشان رسیدگی کنند و مستقیم و بی‌واسطه با شهردار منطقه در ارتباط باشند.»
- توسعه استارت‌آپ در میان فارسی‌زبانان
یکی از کارهای مجموعه استارت‌آپی ذوق توسعه فعالیت‌های استارت‌آپی نه فقط در ایران که فراتر از مرزهای ایران و در میان کشورهای فارسی‌زبان است. «حمیدرضا قنبری» دیگر عضو هیئت‌مدیره شرکت ذوق با بیان این مطلب توضیح می‌دهد: «تقریباً از 5 سال پیش که کارمان را شروع کردیم دنبال توسعه دانش کارآفرینی در دنیای مجازی به روش صحیح و اصولی بودیم و یکی از مهم‌ترین اهداف ما توسعه فعالیت‌های استارت‌آپی در ایران و کشورهای فارسی‌زبان بود. در حال حاضر موفق به تحقق این خواسته شده‌ایم و توانسته‌ایم با استفاده از نیروی جوان و فعال و پویا در افغانستان و سلیمانیه عراق فعالیت‌هایی را انجام دهیم. همچنین موفق به راه‌اندازی استارت‌آپ‌های موفق در زمینه کشاورزی، کویر و... شدیم.»به گفته قنبری استارت‌آپ‌هایی مثل «برق»، «الکترونیک»، «آی. تی»، «گیاهان دارویی»، «بهپاک» «کاشت گل و گیاه»، «ویتامینه زبان» برای آموزش مدیران استارت‌آپ‌ها، «مالی‌چی» برای آشنایی با حسابداری و «مکانیک» که همگی از سوی جوانان خوش‌ذوق منطقه 10 راه‌اندازی شده‌اند، تنها بخشی از فعالیت‌های موفق مدرسه و مجموعه ذوق است.
- ارائه مدرک معتبر به اهالی منطقه
محمدمهدی ذوالفقاری می گوید:«یکی از ابتکارات جالب شرکت ذوق که این روزها با حمایت شهرداری منطقه 10 برای توانمندسازی اهالی این محله انجام می‌شود، ثبت فعالیت‌های استارت‌آپی به‌صورت بومی و محلی است. در واقع برنامه‌های آموزشی و خدماتی این مجموعه که بیشتر از سوی جوانان خلاق تکه دهم پایتخت اداره می‌شود. آموزش‌های مجموعه ما کاملاً تخصصی و کاربردی است. بعد از پایان هر دوره به شرکت‌کنندگان مدرک معتبری ارائه می‌دهیم که همه جا می‌توانند از آن استفاده کنند، اما اولویت ما اهالی منطقه 10 است. البته این به معنای خدمات ندادن به اهالی سایر مناطق نیست، چون هدف ما از تأسیس مدرسه ارائه خدمات برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار استارت‌آپی است. فقط اهالی تکه دهم پایتخت برای ما حق آب و گل دارند.»