همشهری آنلاین _سارا جعفرزاده: در واقع استارت‌آپ‌ها همان کسب و کارهای نوپا و مبتنی بر تکنولوژی‌های نوین هستند. اما اگر بخواهیم تعریف کلی‌تری داشته باشیم باید بگوییم که استارت‌آپ به پروژه‌هایی گفته می‌شود که در جریان آن، یک ایده خام به کمک تلاش و کوشش یک گروه به تولید یک محصول یا ارائه خدمات می‌انجامد و زمینه برای فروش و عرضه آن فراهم می‌شود. در این میان از علاقه جوانان به فعالیت در حوزه استارت‌آپ‌ها نمی‌توان غافل شد. بررسی موقعیت استارت‌آپ‌ها در شرق تهران بهانه‌ای شد تا سری به مرکز خدمات اجتماعی شهرداری منطقه ۱۵ بزنیم؛ جایی که در آن برای تعدادی از جوانان مکانی فراهم شده تا در حوزه استارت‌آپ کسب و کارهای خود را داشته باشند. در این گزارش برخی از استارت‌آپ‌های فعال در اداره خدمات اجتماعی شهرداری منطقه ۱۵ معرفی و مزایا و معایب این کسب و کارهای نوین بررسی شده است.
بعد از رد شدن از میدان خراسان، خیابان اعظم نظامی مقصد اصلی ما است. وارد این خیابان شده و با کمی پرس‌وجو به مقصد نزدیک می‌شویم. تقریباً همه اهالی محله اداره خدمات اجتماعی منطقه ۱۵ را می‌شناسند و ما را مستقیم به سمت ساختمان این اداره هدایت می‌کنند. بعد از وارد شدن به محوطه اداره به طبقه دوم ساختمان هدایت می‌شویم. فضایی در این طبقه به فعالیت استارت‌آپ‌ها اختصاص داده شده است؛ اتاق‌هایی با متراژهای مختلف با توجه به فضای لازم برای فعالیت هر شغل، مشخص و به وسیله پارتیشن جداسازی شده است. استارت‌آپ‌ها در این مکان در حوزه‌های مختلفی فعالیت می‌کنند. از جمله طراحی وب، طراحی نرم افزار، فروشگاه‌های دیجیتالی، خدمات مختلف اینترنتی، تعمیر انواع بردهای الکترونیکی، فروش قطعات برودتی. بیشتر افراد فعال در بخش استارت‌آپ‌های این مجموعه از جوانان ساکن منطقه ۱۵ هستند. جوانانی با تحصیلات عالی و انگیزه و ایده‌های نوین که حالا گرد هم آمده‌اند تا آینده‌ای درخشان را بسازند.
عرضه آنلاین اقلام جشن و مهمانی در بدو ورود سری به یکی از واحدهایی که خدمات مجالس از جمله تولد و مهمانی را به‌صورت آنلاین عرضه می‌کنند می‌زنیم. هرکدام از جوان‌ها با سیستم‌های کامپیوتری که در اختیارشان قرار گرفته با چند کلیک به ظاهر ساده خدمات گسترده‌ای را در نقاط مختلف شهر به شهروندان ارائه می‌دهند. «محمد مهدی‌محمدزاده» مدیر مجموعه «سورتایم» است که در زمینه ارائه خدمات و محصولات جشن و مهمانی فعالیت می‌کنند. او درباره شروع فعالیت اقتصادی این مجموعه می‌گوید: «مجموعه ما در چند حوزه کلی از جمله دیزاین و طراحی فضا و محیط و ارائه خدمات و ملزومات مختلف پذیرایی به‌صورت آنلاین فعالیت می‌کند.» او درباره پرفروش‌ترین محصول مجموعه «سورتایم» این‌گونه می‌گوید: «یکی از محصولاتی که از جانب مشتریان تقاضای بسیاری دارد، مربوط به فروش محصولات تم تولد است و محوریتی دارد که باقی اقلام جشن با توجه به تم تولد انتخاب می‌شوند. از جمله ظروف یکبار مصرف که طرح و رنگ آنها با توجه به تم تولد انتخاب می‌شود.»
- محدودیت خرید وجود ندارد
یکی از مزایای خرید از مجموعه‌های استارت‌آپی محدود نبودن مشتری در انتخاب طرح و نوع کالای درخواستی است. محمدزاده در این‌باره می‌گوید: «در کار فروش آنلاین محصولات تم تولد در مجموعه ما هیچ‌گونه محدودیتی برای مشتری وجود ندارد و بهتر است بگویم ما برای تمام سلیقه‌ها تم تولد داریم. بیشتر فروشگاه‌های فیزیکی محصولات تم تولد با طراحی‌های محدود برای یک مدت زمان خاص به مشتری عرضه و در واقع به‌صورت فصلی کار می‌کنند اما ما خودمان مطابق با سلیقه مشتری تم تولد تولید می‌کنیم و موجودی نامحدود و طراحی‌های مدرن و متنوعی برای این کار در نظر می‌گیریم.» محمدزاده به اشتغالزایی به‌صورت غیرمستقیم اشاره می‌کند و می‌گوید: «در حال حاضر حدود ۱۰ نفر کارکنان داریم که به‌صورت مستقیم با ما همکاری می‌کنند. ما برای انجام بخشی از کارهای خود نیاز به برون‌سپاری داریم و همکاری با تولیدکننده‌های مختلف مانند چاپخانه‌ها برای تولید استند باعث شده که به‌صورت غیرمستقیم باعث اشتغالزایی شویم.»
- از پویش ایده‌ها به آینده می‌رسیم
به مجموعه استارت‌آپی دیگری در گوشه سمت چپ سالن می‌رویم که یک خانم و آقای جوان مشغول طراحی سایت هستند. «مرضیه تاتار» یکی از افرادی است که در این استارت‌آپ مشغول فعالیت است و درباره کسب و کارش می‌گوید: «کار شرکت ما طراحی سایت و نرم افزار موبایل است و در واقع این کار ما تحت عنوان یک تیم نرم افزاری از اسفند ماه سال ۹۳ با فراز و نشیب بسیاری آغاز شد. من و چند نفر از همکاران که مدیر بخش فن‌آوری اطلاعات درسراهای محله بودیم در جشنواره شکوفا در زمینه وبلاگ‌نویسی و ساب پرتال موفق به کسب رتبه‌های خوبی شده و تصمیم گرفتیم کسب و کار خودمان را راه‌اندازی کنیم. در ابتدای کار مشکلات تیمی داشتیم چون هیچ وقت برای کار تیمی آموزش ندیده بودیم. تجربه‌های تلخی در این مسیر کسب کردیم و چند نفر از همکاران‌مان از ما جدا شدند. در واقع تا پای شکست پیش رفتیم اما همچنان مسیر را ادامه دادیم. در حال حاضر روی استارت‌آپ برنامه‌نویسی هم کار می‌کنیم و شعار شرکت ما «ایده پو» است که در واقع معتقدیم از پویش ایده‌ها به آینده می‌رسیم.» تاتار در رابطه با تأثیرات کرونا بر کسب و کارشان می‌گوید: «کرونا تأثیر چندانی بر کسب و کار ما نداشته و در این شرایط اغلب بنگاه‌های اقتصادی ترجیح می‌دهند که یک سایتی برایشان طراحی شود تا به رشد اقتصادی ادامه بدهند.»
- استارت‌آپ یعنی علاقه
«باقر آقازاده» یکی از افراد فعال در زمینه برنامه‌نویسی اندروید است که در حال حاضر در شرکت استارت‌آپی «ایده‌پو» فعالیت می‌کند. او در این‌باره می‌گوید: «رشته تحصیلی من با کاری که انجام می‌دهم مرتبط نیست و من بر اساس علاقه شخصی کار برنامه‌نویسی را انتخاب کردم و در واقع باید بگویم شغل‌های استارت‌آپی که بر پایه مهارت فردی هستند گزینه خوبی برای جوانان است. از طرفی، جوانان در رابطه با نبود کار مرتبط با رشته تحصیلی خود گله‌مند هستند که این موضوع را هم تأیید می‌کنم، اما یکی از مهم‌ترین موارد مشترکی که همه مدیران ارشد در کسب و کارهای استارت‌آپی به آن معتقد هستند، علاقه شخصی هر فرد است که با پیگیری علاقه می‌توان کسب و کار استارت‌آپی خوبی داشت.»
- ارائه اطلاعات تخصصی به مشتری
فضای کسب و کار استارت‌آپی به قدری متفاوت و جالب است که فرصت را غنیمت می‌شماریم و به یک واحد استارت‌آپی دیگری در سمت راست سالن که در زمینه فروش قطعات فنی برودتی فعالیت می‌کند، می‌رویم. در یک فضای کوچک سه جوان مشغول پاسخگویی به تلفن هستند و اطلاعات فنی در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. «مهدی توکلی» یکی از افراد شاغل در این واحد است که در توضیح نوع کسب و کارشان می‌گوید: «ما یک استارت‌آپ هستیم که در سایت خود قطعات فنی برودتی یخچال، سرد خانه و چیلرو کولر گازی را عرضه می‌کنیم و به‌صورت تخصصی این قطعات را معرفی می‌کنیم و با توجه به اطلاعات جامعی که در سایت بارگذاری کرده‌ایم، بیشتر کسانی‌که با تماس می‌گیرند مهندسان، تعمیرکاران، سرویس‌کاران و مغازه‌دارانی‌اند که به دنبال قطعات فنی هستند.»
او به ارائه اطلاعات تخصصی در مشاغل استارت‌آپی اشاره می‌کند و می‌افزاید: «یکی ازمزایای فروش قطعات برودتی در کسب و کار استارت‌آپی این است که در مقایسه با فروشگاه‌های فیزیکی و واحدهای عرضه‌کننده کالا در بازار، اطلاعات جامع و تخصصی‌تری به مشتری ارائه می‌شود که در این حالت بیشترمشتریانی که در شهرستان‌ها ساکن هستند، با مطالعه اطلاعات کامل در مورد قطعات می‌توانند خودشان کارهای نصب قطعه را انجام دهند.»
- تأثیر منفی وضعیت بازار انحصاری
«امیر علی حیدری» یکی از افرادی است که به تازگی به این واحد استارت‌آپی پیوسته و درمورد تأثیرات وضعیت بازار برکسب و کارهای استارت‌آپی می‌گوید: «شرایط فعلی بازار و افزایش قیمت ارز تأثیر بسزایی در رکود استارت‌آپ‌ها گذاشته است. به این صورت که بازار محصولات برودتی بازار انحصاری است و چون تعداد افراد محدودی در این بازار فعالیت دارند، قیمت‌گذاری توسط یک عده خاص صورت می‌گیرد و این سلیقه‌ای عمل کردن باعث می‌شود قیمت محصولات به‌صورت ناگهانی بالا برود و ما که به تازگی کارمان را آغاز کرده‌ایم نتوانیم به‌صورت عمده خرید داشته باشیم. در این شرایط ما جوابگوی نیاز مشتریان آنلاین خود نخواهیم بود که در واقع به نوعی متحمل ضرر خواهیم شد.» او در خصوص یکی از مزایای استارت‌آپ در این زمینه ادامه می‌دهد: «خوشبختانه استارت‌آپ ما فقط به فکر کسب درآمد نیست و شرایط کار ما به‌گونه‌ای است که اطلاعات کامل و جامع در اختیار مشتری در خصوص قطعات قرار می‌دهیم و در نهایت تصمیم گیرنده مشتری است که بخواهد از ما خرید داشته باشد یا خیر.»
- براساس نیاز بازار وارد استارت‌آپ شدم
«امین خان زادی» جوان ۲۷ ساله‌ای است که مدیریت استارت‌آپ فروش محصولات برودتی را بر عهده دارد و درباره کسب و کارش می‌گوید: «حدود یک سال و هشت ماه است که کسب و کار خود را در این مکان شروع کرده‌ام اما حدود ۸ سال است که در زمینه فروش قطعات برودتی فعالیت می‌کنم. این مکان را شهرداری در اختیار ما قرار داده و اجاره بهای جزیی در مقایسه با مستاجران واحدهای تجاری دیگری که خارج از این مجموعه هستند پرداخت می‌کنیم. این موضوع برای ما حسن است.» او درباره شرایط نامساعد بازار فروش محصولات برودتی ادامه می‌دهد: «من بر اساس نیاز بازار در این مسیر قدم گذاشتم و در حال حاضر به دلیل شروع ماه محرم بازار کمی حالت رکود پیدا کرده است. در حال حاضر کسب و کار ما به جایی رسیده که تعدادی مشتری ثابت داریم و بازاریابی ما از طریق وبسایت خودمان صورت می‌گیرد. در خصوص درآمد ماهانه، نمی‌توانم بگویم درآمد عالی دارم اما به نسبت سرمایه‌ای که در این کار گذاشته‌ام از درآمدم راضی هستم.»
- چالش‌های امور مالی
یکی از مشکلاتی که صاحبان کسب و کارهای استارت‌آپی با آن مواجه هستند، بحث مالیات است. خان‌زادی می‌گوید: «یکی ازمهم‌ترین چالش‌هایی که با آن مواجه هستیم بحث مالیات است که در واقع مالیات در شکل‌های مختلفی به مشاغل استارت‌آپی تحمیل می‌شود. یک مورد همان مالیات بر درآمد و دیگری مالیات بر ارزش افزوده است که باید به‌صورت سالیانه پرداخت شود. من خودم به‌عنوان جوانی که صاحب یک شغل است نتوانستم مرجعی را پیدا کنم که به‌صورت واضح و شفاف در این زمینه توضیح دهد که به چه صورت مالیات برای شغلی که در طول سال با رکود مواجه است، در نظر گرفته می‌شود. در طول سال، ۴ تا ۵درصد از درآمد خود را باید مالیات بپردازیم و حتی اگر از فاکتور رسمی استفاده کنیم هم باز مستلزم پرداخت مالیات می‌شویم.»
- حمایت از استارت‌آپ‌ها
مسئولان شهرداری منطقه ۱۵ به‌عنوان یکی از مناطق جنوب شرق پایتخت در حوزه حمایت از استارت‌آپ‌ها یا همان کسب و کارهای نوین گام‌های مؤثری برداشته‌اند و در حال حاضر، شهرداری بستری برای افراد فعال در این زمینه ایجاد کرده است. «اکبر مختاری» معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه ۱۵ در این باره می‌گوید: «همان‌طور که از اسم استارت‌آپ‌ها پیداست در این مشاغل با ایده‌های نوین سر و کار داریم؛ ایده‌هایی که باید حمایت شوند تا به نتایج عالی و مطلوب برسند. در حال حاضر، در مرکز اداره خدمات اجتماعی شهرداری منطقه فضایی را به استارت‌آپ‌ها اختصاص داده‌ایم. در این فضا حدود ۳۵ شغل توسط توسط افراد مختلف به‌ویژه جوانان ایجاد و اداره می‌شود.» مختاری به جزئیات مشاغل استارت‌آپ‌ها هم اشاره می‌کند و می‌افزاید: «در حال حاضر استارت‌آپ‌ها در حوزه‌های مختلف در این مرکز فعالیت می‌کنند. از جمله تولید و بسته‌بندی گیاهان دارویی، فروش محصولات پزشکی که توسط خود جوانان شاغل کشف و ثبت شده است؛ مانند فروش داروی ترمیم زخم، فروش انژکتور برای کاهش مصرف بنزین.» او به فعالیت دوره‌ای این کسب و کارها شاره می‌کند و می‌افزاید: «شرایط در این مرکز به‌گونه‌ای است که صاحبان برخی از کسب و کارها بعد از اینکه محصولاتشان را به تولید انبوه رساندند و خودکفا شدند، بنگاه اقتصادی خود را به فضای بزرگتری انتقال می‌دهند و در نهایت فضای فعالیت آنها در اختیار استارت‌آپ‌های دیگری قرار می‌گیرد.»
- در مورد استارت‌آپ‌ها بیشتر بدانیم
- کسب وکاری که صاحبان آنها قصد دارند ارزش آفرین باشند.
- استارت‌آپ‌ها کسب و کارهای نوپای خانگی و آینده‌نگر را هم شامل می‌شود.
- جوانان طرفدار فعالیت در حوزه استارت‌آپ‌ها آپ هستند.
- پر طرفدارترین استارت‌آپ‌ها در حوزه فروشگاه‌های دیجیتال یا همان دیجیتال مارکتینگ است.
- استارت‌آپ‌ها صرفا دارای فروشگاه‌های فیزیکی نیستند و بیشتربه‌صورت مجازی فعالیت می‌کنند.
نظر شما