همشهری آنلاین -یکتا فراهانی : سازمان‌های تبلیغاتی برای طراحی، تولید و ساخت آگهی‌های تبلیغاتی مواد غذایی از روش‌های گوناگونی استفاده می‌کنند تا افراد را برای خرید محصول خود ترغیب کنند.
مطالعات نشان داده‌اند که افراد به شیوه‌های متفاوتی به تصاویر غذا پاسخ می‌دهند. دانشمندان نیز دریافته‌اند چرا بعضی مردم نمی‌توانند در مقابل غذا مقاومت کنند. بررسی اسکن مغزی این افراد نشان می‌دهد مراکز پاداش در مغز آنها؛ حساسیت خاصی به تبلیغات و بسته‌بندی خوراکی‌ها دارد.
در واقع افرادی که حساسیت پاداش بیشتری دارند، در پنج ناحیه از مغزشان که با انگیزه و پاداش در ارتباط است، فعالیت بیشتری مشاهده می‌شود. بنابراین این افراد وقتی به تصویر غذاهای خوشمزه نگاه می‌کنند، فعالیت این نواحی نیز بیشتر خواهد شد.
همچنین با وجود اینکه متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند نباید سراغ فست‌فودها، تنقلاتی مانند چیپس و پفک، سوسیس و کالباس و آبمیوه‌های مصنوعی رنگارنگ برویم؛ مدام در معرض تبلیغ و توصیه به مصرف آنها قرار می‌گیریم؛ مواد غذایی خوش آب و رنگی که با افزودنی های خوراکی دارندو قند زیاد غیر طبیعی باعث افزایش وزن خواهند شد... »
انتخاب شیوه غذایی مناسب
دکتر پیام فرحبخش، پزشک و متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی در این خصوص می‌گوید: «با توجه به اینکه امروزه بیش از دوسوم مردم جهان، اضافه وزن دارند یا چاق هستند، مستعد ابتلا به بیماری‌های زیادی هم از جمله بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، نقرس و... خواهند بود.
ضمن آنکه چاقی مادر بسیاری از بیماری ها به شمار می‌رود. بنابراین بهترین کار، یافتن راه‌هایی برای تغییر شیوه غذایی ناسالم و انتخاب تغذیه سالم است.»
به گفته فرحبخش، گام نخست آگاهی از لزوم الگوی غذایی صحیح و منظم بودن وعده‌های غذایی است. داشتن سه وعده غذایی اصلی منظم در کنارسه میان وعده، انتخاب خوبی است که بسیاری افراد نظمی را برای آن در نظر نمی‌گیرند.
وعده های منظم غذایی
این متخصص تغذیه بالینی می‌گوید وعده‌های اصلی باید در ساعت خاصی خورده شوند، چون وقتی حذف یا به تعویق انداخته می شوند، بدن همچنان به کار خود ادامه می‌دهد و برای تولید انرژی، سراغ ذخیره‌های پروتئینی می‌رود. اما به جای کم شدن حجم چربی بدن، از حجم ماهیچه‌ها کم می‌شود.
به علاوه، عادت کردن به داشتن وعده‌های غذایی منظم باعث می شود سیستم گوارشی بدن هم بهتر کار کند و متابولیسم بهتری هم داشته باشد.
میان وعده‌های سالم
به گفته فرحبخش، پس از مرحله منظم کردن وعده های غذایی و رعایت الگوی تغذیه‌ای سالم، داشتن میان وعده‌های سالم می‌تواند علاوه بر تامین انرژی لازم، جلوی گرسنگی را هم بگیرد و همچنین به سوخت و ساز بهتر بدن کمک کند. اما به جای خوردن انوا ع هله هوله و تنقلات رنگارنگ که معمولا کالری بسیار بالایی دارند مانند چیپس و پفک بهتر است انواع میوه ها و سبزیجات را جایگزین میان وعده‌ها کرد؛ به خصوص میوه هایی که رنگی هستند و آنتی اکسیدان بیشتری هم دارند.
صبحانه فراموش نشود
دکتر فرحبخش می‌گوید متأسفانه بهانه‌های زیادی برای حذف صبحانه وجود دارد؛ در صورتی که با حذف این وعده غذایی؛ نه تنها کاهش وزنی صورت نمی‌گیرد؛ بلکه معده مدت زمان طولانی خالی می‌ماند و افراد به علت گرسنگی زیاد، در وعده های بعدی حتی بیشتر از حد نیاز هم غذا می‌خورند.
به علاوه صبحانه باعث می‌شود توجه و تمرکز ما در طول روز بیشتر شود و این موضوع به ویژه برای دانش آموزان که به تمرکز بیشتری نیاز دارند حائز اهمیت بیشتری است.
بهتر است وعده صبحانه شامل چند گروه غذایی مانند نان و غلات و لبنیات باشد. در وعده ناهار و شام هم چربی کمتری گنجانده شود. ضمن آنکه بهتر است وعده شام نیز سبک و حتما ۲ تا ۳ ساعت قبل از خواب مصرف شود.
خرید عاقلانه از سوپر مارکت
این متخصص تغذیه بالینی می‌گوید نخستین گام برای برخورداری از تغذیه سالم، انتخاب و خرید درست محصولات غذایی است. یعنی باید آگاه باشیم مواد غذایی را که برای سلامت مامضر هستند در سبد مصرفی خود جای ندهیم. ضمن آنکه هیچ وقت نباید هنگام گرسنگی به خرید مواد غذایی برویم.
دکتر فرحبخش می‌گوید وقتی چیپس و پفک، سوسیس کالباس، نوشابه و انواع تنقلات رنگارنگ را از سوپر مارکت خریداری می کنیم بیشتر هم برای مصرف آنها وسوسه خواهیم شد. در صورتی که هیچ لزومی ندارد ما تحت تاثیر تبلیغات مختلف، چنین مواد غذایی را تهیه کنیم. به علاوه اینکه انتخاب الگوی غذایی ناسالم باعث خواهد شد همه اعضای خانه از جمله کودکان هم از کودکی، رویه ناسالمی را پیش بگیرند؛ رویه‌ای که باعث اضافه وزن آنها خواهد شد و مشکلات زیادی را به همراه خواهد داشت.
به گفته این متخصص رژیم درمانی، ما می‌توانیم برای مواد غذایی ناسالم جایگزین‌های سالمی پیدا کنیم. مثلا آبمیوه های رنگارنگی که هر روز باتبلیغ نوع جدیدی از آنها روبه رو می‌شویم، هیچ‌گاه نمی‌توانند جایگزین مناسبی برای آبمیوه‌های طبیعی باشند. در حالی که متأسفانه بسیاری از افراد به بهانه مشغله‌های کاری، این گونه آبمیوه هارا به ویژه برای کودکان جایگزین نوع طبیعی آن می کنند.
ترک عادات غذایی اشتباه
فرحبخش می‌گوید با وجود اینکه امروزه دیگر خیلی افراد می‌دانند که خوردن میوه و سبزیجات بهتر از چیپس و پفک و انواع هله هوله است، باز هم از این مواد استفاده می کنند. برای ترک عادات غذایی اشتباه؛ بهترین شیوه آن است که به یکباره عادات غلط غذایی را تغییر ندهیم.
عادت غذایی باید به مرور و به تدریج تغییر کنند تا دوام پیداکنند. درغیر این صورت، شخص خیلی زود آن را رها خواهد کرد.
البته یکی از نکات مهم دیگر در رعایت رژیم غذایی سالم آن است که بعد از شام، آشپزخانه و به عبارتی ساعت خورد و خوراک را تعطیل کنیم؛ چون اگر مواد غذایی مختلف در دسترس‌مان باشند، امکان استفاده از آنها هم بیشتر خواهد بود.
مقاومت در برابر آگهی های رنگارنگ تبلیغاتی
در دنیای مصرفی این روزها، ما خواه ناخواه در برابر انواع تبلیغات مواد غذایی قرار می‌گیریم. طبیعی است شرکت‌های تولید کننده مواد غذایی هم ناگزیرند به نوعی محصولات خود را ارائه و تبلیغ کنند.
در این میان بهتر است خود ما آگاهی‌های لازم را در زمینه مواد غذایی سالم و مفید و مواد رنگی مضر کسب و همچنین درست فرهنگ‌سازی کنیم. البته می‌توانیم با انتخاب رژیم غذایی صحیح، گاهی نیز کمی از تنقلاتی مانند چیپس و پفک و دیگر مواد غذایی که ارزش تغذیه ای هم ندارند استفاده کنیم.
مصرف حداقلی در کنار نداشتن احساس محرومیت
به عقیده دکترفرحبخش، شاید بتوان گفت بهترین شیوه در مقابل تبلیغات‌های رنگارنگ مواد غذایی، تهیه نکردن آنها و در نهایت مصرف حداقلی از آنهاست؛ به گونه‌ای که از لحاظ روانی هم احساس نکنیم کلا از مصرف بعضی مواد غذایی محروم مانده ایم.
ضمن آنکه یکی از اصول مهم در انتخاب رژیم غذایی سالم، آن است که توجه داشته باشیم از کل گروه های مواد غذایی لازم برای بدن برخوردار شده‌ایم.
در نظر داشته باشیم نوشیدن آب به اندازه کافی هم از دیگر موارد بسیار مهمی است که در همه رژیم‌های غذایی باید در نظر گرفته شود. البته شاید ابتدا خوردن آب کافی (۸ لیوان در روز) به نظر سخت برسد. ولی ایجاد هر گونه تغییری در سبک زندگی، ابتدا آسان نخواهد بود. ولی به مرور می‌توانیم به آن عادت کنیم.