همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: پروبیوتیک نوعی باکتری مفید و مؤثر برای دستگاه گوارش است که در سلامت روده نقش زیادی دارد چون رشد باکتریهای خطرناک آن را کنترل میکند، ترکیب میکروبیوم روده را بهبود میبخشد و در بسیاری از جنبههای سلامت از جمله ایمنی، متابولیسم و خلق و خو نقش دارد.
غذای فراسودمند یا Functional food نیز غذاهایی هستند که با اضافهکردن ترکیبات خاص یا جدید، کارکرد بیشتری مییابند
آشنایی با محصولات پروبیوتیک
دبیر علمی پنجمین همایش بین المللی پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند در حوزه علوم دامپزشکی در همایش بین المللی پروبیوتیک وغذاهای فراسودمند گفت: «پروبیوتیک واژه یونانی به معنای «برای زندگی» است. پروبیوتیکها، مکملهای غذایی میکروبی هستند که از تعادل بهبودی میکروبی روده بر میزبان تاثیرات مفیدی دارند.
به گفته دکتر عباسعلی مطلبی در بحث پروبیوتیکها، تاکید بر ماهیت زنده میکرو ارگانیسمهایی است که از طریق بهبود ویژگی میکروفلور (فلور میکروبی دستگاه گوارش شامل مجموعهای از میکروبها باکتریها و قارچها هستند که در لوله گوارش انسانها و دیگر جانوران زندگی میکنند) در دستگاه گوارش هم تاثیرات سودمندی به همراه دارند.
اهمیت پروبیوتیک ها
دبیر علمی پنجمین همایش بین المللی پروبیوتیک مطرح کرد مقولهای که در زمینه محصولات پروبیوتیک بسیار مهم است کاربرد آنها در حوزه دامپروری و آبزیان با هدف ارتقای سطح ایمنی موجودات زنده و مقاومت در برابر انواع ویروسها، باکتریها و انگلهاست.
ضمن آنکه هدف مهم دیگرش آن است که محصولات دام، طیور و آبزیان به صورت غنی شده مورد استفاده انسانها قرار بگیرد، به این ترتیب برای مصرف محصولات بستهبندی شده پروبیوتیک به شیر و ... افزوده میشود تا افراد از فواید آن بهره مند شوند.
به گفته دکتر مطلبی محصولات پروبیوتیک از دهههای گذشته مورد استفاده انسانها بوده؛ اما با گذشت زمان و پیشرفت علم این موضوع مطرح شده که این میکروارگانیسمهای زنده در هر محیط و اکوسیستم تحت تأثیر عوامل محیطی، خواص جداگانهای دارند که نیاز به بررسی و تبادل دانش دارد.
با تحقیقاتی هم که در زمینه پروبیوتیک در زمینه آبزیان و دام و طیور انجام شده همچنان بر مزایای آن بر سلامت و ارتقای سطح ایمنی انسانها و حیوانات افزوده میشود که نشان دهنده اهمیت این علم است.
از میکروبیوم تا پروبیوتیک
دبیر علمی پنجمین همایش بین المللی پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند در حوزه علوم دامپزشکی اظهار کرد شعار پنجمین همایش بین المللی پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند «از میکروبیوم تا پروبیوتیک» است و هدف از برگزاری آن، انتقال دانش و تکنولوژی در زمینه محصولات جدید پروبیوتیکی و آموزش و ترویج نحوه فرآیندهای تولید در ابعاد مختلف است.
در این همایش با بهره گیری از دانش سخنرانان داخلی و خارجی این حوزه در خصوص پیشرفت در زمینه تولید پروبیوتیک و تأثیر پروبیوتیک و میکروبیوتا Microbiota (میکروبیوتا مجموعهای از میکروارگانیسمها از جمله باکتریها، قارچها و ویروسها در ارگانهای مختلف بدن به شمار میروند که با محیط خارج در ارتباط هستند) بر حفظ و بهبود سلامت انسان، بیماریهای عفونی، اختلالات و ناهنجاریهای قلبی – عروقی، اختلالات و ناهنجاریهای مغز و اعصاب، سیستم ایمنی انسان و ... بحث و گفت و گو خواهد شد.
تنوع محصولات پروبیوتیک
دبیرعلمی پنجمین همایش بین المللی پروبیوتیک وغذاهای فراسودمند نیز گفت: «باکتری غلط در جای غلط میتواند به بدن آسیب برساند. اما باکتری صحیح در جای درست میتواند فواید زیادی داشته باشد و اینجا دقیقاً جایی است که کار پروبیوتیکها مشخص میشود. پروبیوتیکها میکرو ارگانیسمهای زندهای هستند که توانایی جلوگیری و درمان بیماریها را دارند.»
به گفته دکتر سید داور سیادت، پروبیوتیکها بر تعادل باکتریهای مفید و مضر روده تأثیر میگذارند و این تعادل را به نفع افزایش جمعیت باکتریهای مفید تغییر میدهندو از همین طریق باعث سلامت افراد میشوند.
البته پروبیوتیکها باید بهاندازه مناسب استفاده شوند. در حال حاضر و با پیشرفت علم، محصولات پروبیوتیک به صورت قرص، کپسول و شربت نیز در دسترس افراد قرار گرفته است.
لزوم آگاهی و شناخت محصولات پروبیوتیک
دکتر سیادت گفت محصولات پروبیوتیک ابتدا بیشتر در محصولات تخمیری مثلاً در دوغ تخمیر شده شناخته شد و ازجمله فواید آن هم این بود که افرادی که از این محصولات استفاده میکردند طول عمر بیشتری داشتند.
در حال حاضر لزوم آشنایی بیشتر مردم با این محصولات احساس میشود. چون دنیا در حال سرمایه گذاری بر این محصولات است و هر روز به فواید زیادی از آن مثلاً در درمان دیابت، بعضی بیماریهای مغز و اعصاب یا سرطانها، بیماریهای قلبی – عروقی، اختلالات رفتاری، نازایی، سلامت دهان و دندان و غیره اشاره میشود.
استفاده از محصولات پروبیوتیک؛ عامل پیشگیری کننده از مقاومت آنتی بیوتیک
رئیس انجمن پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند ایران با بیان اینکه ایران بزرگترین مصرف کننده آنتی بیوتیک در دنیاست و زنگ خطر مقاومت آنتی بیوتیک به صدا در آمده است، گفت استفاده از محصولات پروبیوتیک مهمترین عامل پیشگیری کننده از این عارضه است.
به گفته مریم تاج آبادی ابراهیمی با مصرف بیرویه و تجویز زیاد آنتی بیوتیک توسط پزشکان و همچنین اینکه در خوراک دام و طیور نیز از این دارو زیاد استفاده میشود اظهار کرد در معرض خطر مقاومت آنتی بیوتیک هستیم.
او در پنجمین همایش بین المللی پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند گفت این انجمن توانسته با ایجاد شبکه فعال و همکاری شرکتهای دانش بنیان، تولیدات خوبی در محصولات پروبیوتیک داشته باشد تا با مصرف آنها از بار ابتلا به بیماریهای غیرواگیر در جامعه کاسته شود.