همشهری آنلاین-نصیبه سجادی: برپایی کلاس رایگان زبان خارجی در تهران تحت تاثیر فضای آن زمان و ارتباط ایران با کشورهای مدرن دنیا انجام گرفته بود چراکه تصمیم‌گیرندگان تصور می‌کردند برای اینکه از قافله پیشرفت عقب نمانند باید علوم روز دنیا را فراگیرند و راه آن آموزش زبان بود، انگلیسی، فرانسه و ....
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
بهترین و گویاترین سند به‌جامانده از تاسیس اولین کلاس رایگان آموزش زبان، شماره ۴۸ روزنامه «ایران» مورخ ۷شعبان ۱۲۸۸ هجری قمری است: «حسب‌الامر الاقدس الاعلی، ... مجتمع شده- به این تفصیل: آقامیرزا رضای کاشانی، موسیو پروسکی، میرزا هارتون‌خان، میرزا علی‌خان، میرزا علیقلی، «مادوس»خان، که به ترجمه و خدمات رجوعه می‌پردازند محض رواج السنه مختلفه و ترقی این صنعت در مملکت محرومه، مقرر و اعلان می‌شود که در ایام تحصیل همه‌روزه از ۲ ساعت به غروب مانده تا هنگام غروب، مترجمان داخله و خارجه از ۴ زبان تدریس می‌نمایند: زبان فرانسه، زبان انگلیس، زبان روس، ترکی اسلامبولی و هرکس از اعالی و اوانی در وقت معین در دارالترجمه حاضر شود، بدون اینکه چیزی از او خواسته باشند قبول نموده، مجانا او را به هریک از ۴ زبان میل باشد می‌آموزند. محض اعلام عمومی در این روزنامه مبارکه سمت انطباع یافت.»
یک ماه بعد، مورخ هفدهم رمضان ۱۲۸۸ هجری قمری، روزنامه ایران، برای دومین بار به اعلان دارالترجمه دولتی پرداخت. آن اعلان حاکی از شروع فعالیت کلاس‌های رایگان آموزشی زبان و حاوی اسامی نخستین شاگردان بود. بعد از این اعلان، هرروز بر تعداد شاگردان این کلاس‌ها افزوده شد و اخبار مربوط به آن در روزنامه ایران مرتبا درج می‌شد. این کلاس‌ها بعد از مدتی به نام «مکتب مشیریه» خوانده شد. وجه تسمیه این کلاس‌ها به مکتب مشیریه از آن جهت بود که ابتکار و تاسیس این کلاس‌ها در دوره صدرات میرزا حسین قزوینی، ملقب به مشیرالدوله و سپهسالار، انجام گرفت.