مدرسه دارالفنون، اولین مکان آموزشی نوین ایران است که در سال ۱۲۳۰ هجری شمسی تاسیس شد. هدف اصلی امیرکبیر از تاسیس این مدرسه، افزایش سطح دانش و آگاهی مردم بود و در آغاز نیز رشته‌های تحصیلی متفاوتی در آن تدریس می‌شد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
همشهری آنلاین – حسن حسن‌زاده: پس از اینکه امیرکبیر پیشنهاد ساخت مدرسه دارالفنون در ضلع شمال شرقی کاخ گلستان را به ناصرالدین‌شاه ارائه کرد، شاه پذیرفت تا کلنگ این مدرسه در محلی که پیش‌تر منطقه مشق نظامیان کاخ بود به زمین زده شود. «اردشیر آل عوض»، پژوهشگر فرهنگ عامه، درباره رشته‌های تحصیلی دارالفنون می‌گوید: «۷ رشته تحصیلی شامل پیاده‌نظام، سواره‌نظام، توپخانه، مهندسی، پزشکی و... در دارالفنون راه‌اندازی شد که اساتید این رشته‌ها را از کشور اتریش فراخوانده بودند. پس از چندی انگلیسی‌ها با اعمال فشار به امیرکبیر از او خواستند قرارداد اساتید اتریشی را لغو کند. اما فشار انگلیسی‌ها به جایی نرسید چرا که امبیرکبیر در پاسخ به انگلیسی‌ها گفته بود نمی‌تواند زیر قولش به اساتید اتریشی بزند و قرارداد آنها فسخ نخواهد شد.»
پس از راه‌اندازی دارالفنون شمار زیادی برای تحصیل در این مدرسه داوطلب شدند. اما ساختمان مدرسه گنجایش همه داوطلبان را نداشت. آل عوض ادامه می‌دهد: «چهره‌های به فرنگ رفته آن دوران، راهکار حل این معضل را در ساخت مدارس جدید دیدند و در سال ۱۳۷۲ هجری قمری یازده مدرسه در تهران ساختند. از جمله مدرسه علمیه توسط احتشام‌السلطنه، مدرسه شرف توسط نظام الاطبا، مدرسه رشدیه توسط امین‌الدوله و به مدیریت حاج میرزا حسن رشدیه، مدرسه افتتاح توسط مفتاح الملک، مدرسه اسلام توسط سید محمد طباطبایی سنگلجی و نیز مدارس اقدسیه، مظفری، ادب، تربیت، خیریه و دانش.»