بر این اساس، کار بنیادین در تاریخ معماری ایران نیازمند دیدگاهی ملی و فراگیر و جامع‌نگرانه است که کثرت آثار، تنوع طبیعی و اقلیمی و فرهنگی ایران‌زمین و تأثیر این تنوع بر معماری، و تداوم تاریخی این معماری در آن به شیوه‌ای نظام‌مند منظور شود.
برای چنین کاری، ناگزیر باید از امکانات فناوری اطلاعات استفاده کرد. با چنین رویکردی، پایگاه معرفت عظیمی برای تاریخ معماری ایران از هزاره هفتم پیش از میلاد تا کنون تشکیل می‌شود که علاوه بر نظام‌دهی اطلاعات موجود، تولید اطلاعات را نیز در این باره سامان خواهد داد. همچنین بر همه پژوهش‌های داخلی و جهانی درباره معماری ایران اثر خواهد گذاشت و موجب حفظ و ضبط اطلاعات معماری معاصر نیز خواهد شد.
دانشنامه پایگاه جامع اطلاعات تاریخ معماری و شهرسازی جهان ایرانی با عنوان تاریخ معماری ایرانشهر با چنین هدفی تأسیس می‌شود. محصول طرح، پایگاه اطلاعاتی جامع آثار معماری و شهرسازی ایران‌زمین خواهد بود که به صورت وب‌گاه در اختیار علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.
بر این اساس، دانشنامه تاریخ معماری ایرانشهر بر مبنای تعریفی تازه از دانشنامه شکل گرفته است. دانشنامه‌ها در معرفت‌های گوناگون بشری محصول تراکم نتایج فعالیت‌های پژوهشی است و دانشنامه متعارف ابزاری است که مجموعه پیشینه تحقیق‌ها درباره عنوانی معین به نام «مدخل» را در اختیار عموم یا پژوهشگران قرار می‌دهد و امکان آشنایی عموم و ادامه کار پژوهشگران را فراهم می‌آورد.
در دانشنامه‌های متعارف، مجموعه سابقه تحقیق درباره مدخل در اختیار محققی برجسته قرار می‌گیرد و او مقاله‌ای درباره آن مدخل تألیف می‌کند. اساس کار دانشنامه تاریخ معماری ایرانشهر از این نظر با دانشنامه‌های متعارف تفاوت دارد که همه محققانِ مخاطبِ این دانشنامه مؤلف بالقوه مقاله درباره هر مدخل شمرده می‌شوندکه ممکن است مقاله خود را در این دانشنامه یا در هر رسانه دیگری عرضه کنند.
به سخن دیگر، این دانشنامه محل عرضه مقالات نیست؛ بلکه پایگاه اطلاعاتی است که سابقه معرفت موجود درباره هر مدخل را در اختیار کاربران قرار می‌دهد و آنان را برای دستیابی به آرشیوهای کتاب‌ها و مقالات و اسناد راهنمایی می‌کند.
تفاوت دیگر این دانشنامه با دانشنامه‌های متعارف این است که مدخل‌ها در این دانشنامه ثابت نیست و به ازای جستجو و نیاز مخاطبان، پیوسته بر مدخل‌ها افزوده می‌شود.
به سخن دیگر، هر واژه مرتبط با موضوع که در نوشته‌های موجود در این پایگاه اطلاعاتی به کار رود بالقوه مدخل است. بنا بر این، اساس کار در این دانشنامه امکان جستجوی دقیق در همه مدرک‌های مرتبط با تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌زمین است.
دامنه جغرافیایی دانشنامه تاریخ معماری ایرانشهر همه جهان ایرانی را از سیحون تا خلیج فارس و از سند تا فرات در بر می‌گیرد.
در آینده، حوزه نفوذ فرهنگ معماری ایرانی نیز به این دامنه افزوده خواهد شد. دامنه تاریخی موضوع آن نیز از روزگار پیش از تاریخ تا پایان دوره پهلوی اول را شامل می‌شود. دامنه تاریخی مدارک مرتبط با این موضوع گسترده‌تر از این است و تا لحظه کنونی را در بر می‌گیرد.
دانشنامه در بلندمدت به همه زبان‌های مهمی که در آنها اطلاعات یا دانشی در زمینه این موضوع پدید می‌آید یا آمده است (فارسی، عربی، ترکی، روسی، ارمنی، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، ترکی، اردو) مطلب منتشر خواهد کرد. در مرحله کنونی، زبان دانشنامه فارسی و انگلیسی است.
مجموعه اطلاعات این پایگاه در دو دسته کلی مدخل‌ها و مدرک‌ها سامان‌دهی می‌شود. «مدخل» واژه‌ای است که اطلاعات حول آن گردآوری یا تولید می‌شود و بهره‌بردار نیز می‌تواند از طریق آن به اطلاعات دست یابد.
مدرک هر نوع منبع چاپی یا غیرچاپی حاوی اطلاعات است؛ مانند: کتاب، مقاله، جزوه، رساله، نشریه، فیلم، سند، نسخه خطی. پایگاه دانشنامه در دست تأسیس است و آنچه در پیش رو دارید صرفاً نسخه آزمایشی وب‌گاه برای عرضه تصویری از آینده آن است.
پژوهش، طراحی، اجرا، و نگهداری این طرح را فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران بر عهده دارد. حامی اصلی طرح وزارت مسکن و شهرسازی است. طرح از همکاری‌های مادی و معنوی دستگاه‌های دیگری چون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی، دانشگاه شهید بهشتی نیز برخوردار است.
