این کتاب در اختیار مخاطبان دو رویداد مهم فرهنگی پیش رو یعنی بیست‌و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و هفتمین همایش روابط‌عمومی الکترونیک قرار خواهد گرفت.
سواد رسانه‌ای اصطلاحی است که طی چند سال اخیر در ادبیات پژوهشی و آموزشی رسانه‌ها وارد شده و اگر چه تعریف‌های گوناگونی از آن ارائه شده است اما محور همه آنها آگاهی شهروندان به عنوان مخاطب رسانه‌هاست.
مترجمان این کتاب، مطالعه آنرا برای تمام مصرف‌کنندگان رسانه‌ها مناسب دانسته‌اند چرا که آنها معتقدند: از زمانی که رسانه‌های جمعی جایگاه خود را به عنوان گسترده‌ترین و قوی‌ترین مرجع معتبر یافته‌اند، کمتر کسانی را می‌توان یافت که در نگرش و رفتار خود از آنها تأثیر نپذیرفته باشند. با رشد و گسترش روزافزون فناوری‌های اطلاعاتی، این تاثیرگذاری گسترده‌تر و پایدارتر هم می‌شود.
هجوم سیل آسای اطلاعات رسانه‌های جمعی که ناگزیر اطلاعات بی‌ارزش و کم ارزش فراوانی را هم دربرمی‌گیرد، با گذشت زمان مخاطبان را به خستگی و دلزدگی از اطلاعات کشانده و آنان را از پرداختن به موضوعات مهم بازمی دارد. این امر با وجود فناوری‌های جدید رسانه‌ای که روز به روز در حال گسترش نفوذ خود بر مخاطبان هستند، شدت و سرعت بیشتری می‌گیرد.
سطحی نگری، ابتذال و شناخت نادرست از جهان واقعیت (به ویژه در مورد کودکان) از مهم ترین تأثیرات ویرانگر رسانه‌هاست. در فرآیند تاثیرگذاری و نفوذ رسانه ها اغلب عامه مردم و خانواده‌ها هستند که بیشترین تأثیرپذیری را دارند.
بحث جدید سواد رسانه‌ای که طی چند سال اخیر وارد حوزه مطالعات رسانه‌ای شده است، به مسئله تأثیرگذاری و چند و چون مقابله با آن می‌پردازد. آگاهی شهروندان به عنوان مخاطبان کنش‌گر برای تجزیه و تحلیل رسانه و محتوای آن، دغدغه اصلی این مبحث است.
اما درباره جیمز پاتر نویسنده کتاب باید گفت: وی هم اکنون استاد گروه ارتباطات در دانشگاه کالیفورنیا در سانتاباربارا است. پاتر دارای دکترا در زمینه نظریه ارتباطات است و دکترای دیگری در زمینه فناوری سامانه‌های آموزشی دارد. او دانشجویان بسیاری را در دانشگاه ایالتی فلوریدا، یوسی ال ا، دانشگاه ایندیانا، دانشگاه استنفورد، و دانشگاه میشیگان غربی پرورانده است.
وی به عنوان سردبیر مجله رسانه‌های الکترونیک و سخن پراکنی خدمت کرده است. وی نویسنده بسیاری از موضوعات چون: سواد رسانه‌ای (دو ویرایش)، خشونت رسانه‌ای، و چگونه می‌توانید پژوهش ارتباطی خود را چاپ کنید (با آلیسون الکساندر)، و 11 اسطوره خشونت رسانه‌ای در نشریه‌ها و کتاب هاست.
این کتاب شامل 12 فصل است که در چهار بخش گنجانده شده است. بخش نخست در مورد اساس نظریه سواد رسانه‌ای و شامل ضرورت تحلیل زمینه‌های فرهنگی و پژوهشی و مطالعه سواد رسانه‌ای و اندیشه پژوهشی در مورد سواد رسانه‌ای است. در فصل 3 تعریف اصطلاحات کلیدی و تعریفی ترکیبی از سواد رسانه‌ای ارائه شده است.. فصل 4 مدلی را با ترسیم ساختار آن ارائه می‌دهد که نشان‌گر اجزای اصلی نظریه سواد رسانه‌ای است.
هم چنین فرضیه‌های اصلی را که این نظریه بر آنها استوار است، مطرح می‌کند. هر یک از سه فصل بعدی بخش مهمی از مدل سواد رسانه‌ای را تشریح کرده و منطقی برای اهمیت آن از دید کلی ارائه می‌دهد. فصل 5 بر ساختارهای اساسی دانش تمرکز می‌کند. فصل 6 مرکز تصمیم گیری شخصی را توضیح می‌دهد که ساختاری فرضی برای کنترل سواد رسانه‌ای شخص مخاطب است. فصل 7 به قابلیت‌ها و مهارت‌ها می‌پردازد که ابزاری برای تعامل مردم با اطلاعات‌اند.
بخش سوم اجزای فرآیند اطلاعات را نشان می‌دهد. فصل 8 وظیفه پالایش اطلاعات را بررسی می‌کند. چرا مردم به پیام‌های رسانه‌ای خاصی توجه می‌کنند و به بقیه بی توجهند؟ فصل 9 به فرآیندهای ذهنی درگیر با معنایابی تمرکز می‌کند. مردم چگونه الگوها و نمادها را از یکدیگر تشخیص داده آنگاه مفهوم خاصی را به آنها اختصاص می‌دهند؟ فصل 10 فرآیندهای شناختی‌ای را بررسی می‌کند که مردم با استفاده از آن، مفهوم خود را از پیام‌های رسانه‌ای می‌سازند. این بخش با نتیجه گیری فصل 11 به پایان می‌رسد، که طی آن چند چیز را برای تولید معنا روشن می‌کند.
بخش چهارم و پایانی این کتاب دیدگاه روشنی به دست اندرکاران رسانه ارائه می‌دهد تا دیگران را در افزایش سواد رسانه‌ای یاری دهند. بخش 12 این دست اندرکاران را در زمینه فعالیت‌های فردی و نهادهای دولتی بررسی می‌کند. فعالیت‌های فردی در گام نخست، نتیجه رفتار پدر و مادر با فرزندانشان است. در مورد فعالیت‌های نهادهای دولتی به مسئله آموزش سواد رسانه‌ای به عنوان بخشی از یک برنامه آموزشی می‌پردازد.
کوتاه این که این نظریه در تلاش است تا توضیح دهد ذهن انسان هنگام برخورد با جریان پیام‌های رسانه‌ای در فرهنگ اشباع شده از اطلاعات چه می‌کند. این نظریه نشان می‌دهد که مردم در برابر هزاران پیام رسانه‌ای که هر روز با آن روبه رویند چگونه باید تصمیم بگیرند؛ در برابر شمار بسیاری از پیام‌های متنوعی که از کانال‌های گوناگون پخش می‌شود، چه واکنشی نشان دهند؛ و چگونه از آن پیام‌ها مفاهیم خود را بسازند. مهم‌ترین چیز این است که نشان می‌دهد که چگونه ممکن است این کارها با داشتن سواد رسانه‌ای بیش‌تر، بهتر انجام شوند.
نظریه سواد رسانه‌ای در تیراژ 2 هزار نسخه، 346صفحه و با قیمت 10 هزارتومان منتشر شده است. این کتاب از طریق سایت www.prshop.ir قابل خریداری است.
