زمینی‌ها آماده سفر به مریخ

همشهری آنلاین: ایده فرستادن انسان به مریخ یک موضوع مهندسی هوافضا و مطالعات علمی است که از اواخر دهه ۱۹۴۰به‌عنوان بخشی از اکتشاف گسترده‌تر این سیاره مطرح شد. البته اینکه چرا در آن دهه که زمین درگیر جنگ جهانی دوم بوده است، عده‌ای به فکر رفتن به فضا بوده‌اند هم در نوع خود بسیار جالب است! تاکنون تعدادی فرودگر، مریخ‌نورد و البته یک بالگرد به سیاره سرخ رفته‌اند و مشغول نمونه‌برداری و تصویربرداری هستند. با این حال، بزرگ‌ترین وسوسه در این راه، حضور انسان روی سیاره سرخ بوده است. بر این اساس و طبق محاسبات انجام‌شده، ناسا می‌تواند در سال‌۲۰۳۳ از یک هم‌ترازی سیاره‌ای نادر برای فرستادن نخستین ماموریت خدمه‌دار به مدار مریخ و در راه بازگشت، زهره استفاده کند. این سفر کوتاه که نخستین ماموریت خدمه بین سیاره‌ای تاریخ خواهد بود، می‌تواند یک ماموریت راه‌یاب برای نخستین فرود نخستین انسان روی سیاره سرخ در سال۲۰۳۷ باشد. «مت دوگان»، مدیر ماموریت و عملیات بوئینگ، در یک سخنرانی گفت: «این بهترین زمان برای رفتن به مریخ در ۲۵سال آینده است.»  از نظر میزان انرژی و سوختی که برای رسیدن به مریخ باید خرج کنید، این یک فرصت منحصر به‌فرد خواهد بود که هر ۱۵سال یک‌بار ایجاد می‌شود. اما آیا چنین چیزی رخ خواهد داد؟

چرا سال ۲۰۳۳؟
مریخ در ۲۷ژوئن ۲۰۳۳به مقابله خواهد رسید. مقابله در نجوم کروی، موقعیتی است که یک جرم آسمانی از ناظر (زمین) نسبت به خورشید در نقطه مقابل (۱۸۰ درجه‌ای) قرار می‌گیرد. این لحظه‌ای است که هر ۲۶‌ماه یک‌بار اتفاق می‌افتد، چراکه هر دو سیاره به دور خورشید می‌چرخند. زمین مستقیماً بین مریخ و خورشید قرار خواهد گرفت و به این ترتیب مریخ در بزرگ‌ترین و درخشان‌ترین حالت خود در آسمان شبِ زمین خواهد بود. این بهترین زمان برای فرستادن یک فضاپیما به آنجاست، زیرا چنین وضعیتی به‌طور چشمگیری سفر را کوتاه می‌کند.
یک طرح دقیق برای یک ماموریت کم‌خطر در سال ۲۰۳۳وجود دارد که فقط ۵۷۰روز طول می‌کشد. این درحالی است که بیشتر ماموریت‌های مریخ بین ۸۰۰تا ۱۰۰۰روز به‌طول خواهد انجامید! علاوه بر این، این طرح شامل عبور از سیاره زهره نیز می‌شود.
از سوی دیگر باید به این نکته توجه داشت که ماموریت آپولو شامل چرخش «آپولو ۸» به دورماه و آزمایش فرودگر ‌ماه توسط «آپولو ۱۰» بوده است؛ انجام امور مختلف به غیر از فرود بر سطح ماه. ماموریت چرخش به دور مریخ هم منطقی به‌نظر می‌رسد. فرستادن خدمه ناسا برای فرود روی سطح سیاره سرخ در نخستین سفر خود، کاری خطرناک خواهد بود و صرفاً ناشی از بی‌صبری است.

مأموریت چگونه انجام خواهد شد؟
سخت‌افزار برای این سفر سخت و مهیج تقریبا مهیا شده است. موشک سیستم پرتاب فضایی (SLS) ناسا و فضاپیمای اوریون در کنار موشک فالکون هوی اسپیس‌ایکس اکنون جایگاه ثابتی برای خود دست‌وپا کرده‌اند. فضاپیمای نیوگلن شرکت بلو اوریجین و ولکان سنتر اتحاد پرتاب متحد (ULA) نیز باید تا دهه ۲۰۳۰آماده شوند. در این راه اما بزرگ‌ترین چالش‌ها ساخت یک زیستگاه ترانزیت مریخی خواهد بود. این وسیله نقلیه را می‌توان در ارتفاعات زمین یا در مدارماه با استفاده از سه یا چهار پرتاب SLS ناسا مونتاژ کرد. البته این به سنگینی زیستگاه و تعداد فضانورد بستگی دارد.

برنامه مأموریت پرواز در سال ۲۰۳۳  این چنین است:
موشک‌های SLS و تجاری، سخت‌افزار را به مدار می‌برند.
خدمه با فضاپیمای اوریون به سمت وسیله نقلیه ماموریت، پرتاب می‌شوند.
سفر به مریخ با خدمه‌ای که در زیستگاه ترانزیت زندگی می‌کنند، ۲۰۰روز طول می‌کشد.
خدمه پس از رسیدن به مریخ، ۳۱روز را در مدار این سیاره سپری می‌کنند.
سفر برگشت به زمین ۳۳۹روز با فضاپیمای اوریون از طریق زهره و کمک گرانش طول می‌کشد.

چرا فرود نمی‌آییم؟
ناسا تا سال ۲۰۳۳یک‌سری تعهداتی داده است که مانع از انجام ماموریت پرهزینه برای فرود خدمه در مریخ می‌شود. برای چنین کاری، طراحی و ساخت یک فرودگر جدید نیاز است. از قضا، این هزینه‌ها بیشتر به ماموریت بازگشت نمونه مریخ اشاره دارد که احتمالاً بر بودجه ناسا برای دهه آینده تسلط خواهد داشت. با این حال، فرود روی مریخ در سال ۲۰۳۳هنوز امکان‌پذیر است. اگر تلاش‌های تجاری خصوصی بتواند تا سال ۲۰۳۳یک فرودگر واجد شرایط خدمه تولید کند، می‌توان یک ماموریت فرود سرنشین‌دار را نیز درنظر گرفت. در آن سناریو، یک فرودگر مریخ، یک فرودگر چهار نفره را روی سطح سیاره سرخ قرار می‌دهد و آنها را به مدار مریخ بازمی‌گرداند. مجموع این ماموریت ۹۵۰روز طول خواهد کشید.