کارکرد اصلی انجمن باید حل مشکلات تربیتی دانش‌آموزان باشد و مدرسه در این زمینه از اولیا کمک بخواهد نه برای جذب کمک مالی و انجام تعمیرات در مدرسه. به گفته مدیر یکی از مدارس منطقه یک تهران، «والدین اغلب تشکیل انجمن را بهانه دریافت پول می‌دانند و این یک واقعیت تأسف‌برانگیز است.»
رئیس سازمان آموزش و پرورش استان سمنان نیز درباره جایگاه انجمن اولیا و مربیان در مدارس اظهار کرد: در برهه کنونی، نقش انجمن اولیا و مربیان در مدارس صوری شده است و این در حالی است که انجمن اولیا و مربیان مدارس، حامی حقوق خانواده‌هاست نه مدیر مدرسه.
با توجه به عملکرد چند سال اخیر انجمن‌های اولیا و مربیان در مدارس، به جرات می‌توان گفت که در ذهن مردم نام انجمن اولیا و مربیان مترادف است با کمک مالی(داوطلبانه) به مدارس. محدود کردن اهداف و وظایف انجمن اولیا و مربیان در مدارس به بازوی اجرایی آموزش و پرورش برای دریافت پول، لطمه جبران‌ناپذیری به جایگاه این نهاد وارد کرده‌است.
اما در 5-4 سال گذشته با وجود افزایش بودجه آموزش و پرورش سرانه مدارس به‌طور واقعی رشد نداشته و تامین‌کننده نیاز مالی مدارس نبوده‌است. به همین دلیل مدیران مدارس ناخواسته برای تامین نیازهای مالی مدارس دست به دامن والدین دانش‌آموزان شده‌اند.
نامه‌ای برای دریافت پول
«باز هم بی‌‌پول شده‌اند به‌یاد ما افتاده‌اند، این چند هزار تومان را داخل پاکت بگذار و فردا به مدیر یا ناظم مدرسه بده. دردشان پول است.» این واکنش اغلب خانواده‌ها پس از دریافت دعوتنامه مدارس برای شرکت در مجمع عمومی انجمن اولیا و مربیان است.
این برداشت از دعوتنامه انجمن اولیا و مربیان حاصل نگاه تک‌بعدی مسئولان به کارکردهای مختلف این نهاد در مدارس کشور است. تغییر این ذهنیت، کاری بس دشوار است و به قول معروف خود کرده را تدبیر نیست.
به گفته رمضانی - مادر یک دانش‌آموز دبستانی - وجود انجمن مفید است درصورتی که بتواند بین والدین دانش‌آموزان و مدرسه ارتباط نزدیکی برقرار کند. این در حالی است که برای عضویت در انجمن معمولاً از کسانی استقبال می‌شود که از امکانات مالی بهتری برخوردارند.
این در حالی است که در بند 7 اهداف انجمن اولیا و مربیان تصریح شده‌است: «جذب امکانات و نیروهای مردمی برای مشارکت همه جانبه آنان در پیشبرد اهداف آموزش‌و‌پرورش، از کارکردهای این نهاد است.» یکی دیگر از مهم‌ترین وظایف انجمن اولیا و مربیان نظارت بر چرخه مالی و عملکرد مدیریت مدرسه است.
مدیران مقصرند!
دیواری کوتاه‌تر از دیوار مدیر مدرسه در آموزش و پرورش سراغ نداریم، شیر و نان تاریخ مصرف گذشته توزیع می‌شود مقصر مدیر است، پول در مدرسه می‌گیرند باز هم مقصر مدیر است. اما تا حالا شده یک مسئولی از مدیر مدرسه‌ای بپرسد چرا این اعتباری که پرداخت شده استفاده نشده‌است؟ یا اینکه هزینه‌های مدرسه را چگونه تامین می‌کنید؟
به گفته قائم مقام سابق وزیر آموزش و پرورش در سازمان مرکزی انجمن اولیا و مربیان، مدیران مدارسی که حضور اولیا را به خاطر پول می‌خواهند و موضوع «پول» را پیش می‌کشند، باعث حضور کمرنگ آنها در مدرسه می‌شوند.
مدیر یکی از دبیرستان‌های منطقه 5 تهران تاکید کرد که هیچ مدیری دوست ندارد دست خود را برای تامین هزینه‌های مدرسه جلوی والدین دراز کند، ولی چه کند که سرانه دانش‌آموزی کم است و کفاف هزینه‌های مدرسه را نمی‌دهد.
این مدیر گفت: همه هم و غم ما این است که مسائل مالی مدرسه را حل کنیم و دیگر مجالی برای برنامه‌ریزی آموزشی و... باقی نمی‌ماند.زنگ «پیوند اولیا و مربیان» با حضور مسئولان به صدا در آمد و با همان حرف‌های تکراری. فکر می‌کنید اگر این زنگ به صدا در نمی‌آمد چه اتفاقی می‌افتاد؟
امسال نیز چون گذشته سرپرست وزارت آموزش و پرورش در آیین نواخته شدن زنگ پیوند تاکید کرد: مشارکت اولیا و خانواده‌ها در آموزش و پرورش تنها به مشارکت مالی محدود نمی‌شود.
