تهران قدیم
-
خدمات قابل تحسین نخستین دانشآموخته مهندسی در ایران | هسته اولیه دانشگاه صنعتی پایتخت اینجا شکل گرفت
دانشگاه علم و صنعت ۸۵ سال سابقه فعالیتهای آموزشی و پژوهشی دارد که ۵۲ سال آن در منطقه ۴ گذشته است.پردیس اصلی دانشگاه علم و صنعت ایران در زمینی به مساحت ۴۲۰ هزارمترمربع در شمال شرقی شهر تهران و در منطقه ۴ واقع شده و با ۳ محله اوقاف، نارمک و علم و صنعت همسایه است.
-
وسایل حمل و نقل مردم در ۱۰۰ سال گذشته | واگنهای اسبی، اجداد متروهای امروزی | اصطلاح همپالکی از کجا آمده
اولین درشکهای که به ایران آمد در زمان فتحعلیشاه بود که پادشاه انگلیس به وسیله ناپلئون بناپارت برای پادشاه وقت فرستاد. همینکه کالسکه یا درشکه اهدایی پادشاه با زحمت به وسیله باربران به میدان ارک رسید، فتحعلیشاه درون آن نشست و چون اسب آموخته وجود نداشت، گروهی از باربران درشکه شاه را میکشیدند.
-
اولین و بلندترین ساختمان ایران را چه کسی ساخت؟ | سازنده اولین آسانسور و اولین هواپیمای بدون سرنشین ایران را ببینید
"اگر این ساختمان را از ته ببریم و بخوابانیم و دوباره سر جایش بگذاریم هیچ آسیبی به آن نخواهد رسید. "این گفتههای «هوشنگ خانشقاقی» طراح و سازنده اولین ساختمان بلندمرتبه تهران حولوحوش سالهای ١٣٢٨-١٣٣٠ است.
-
تکیه بر میراث معنوی تهران
اغلب میراث فرهنگی را یک اثر قابل لمس یا یک شیء منقول میشناسیم و آن را یادگاری از گذشته میدانیم؛ مانند مساجد و بناهای فاخر، ابنیه تاریخی و مذهبی و هر چیزی که قابل لمس باشد اما میراث ناملموس متفاوت است.
-
فروش یخ بلوری در دکههای چهارراهها | ماجرا گریه آسید مهدی قوام بعد از خرید یخ چه بود؟
تهران زمانی دومین شهر پرآب ایران بود، اما اهالی آن در حسرت خوردن یک جرعه آب خنک بودند. باید برای تهیه آن راه پر مشقتی را تا یخچالهای طبیعی گز میکردند.
-
خاطره بازی با یک معلم قدیمی | پابهپای بچهها از مدرسه تا کانون اصلاح و تربیت
«بتول عبدو» یکی از قدیمیترین هممحلهایهای ماست که موی خود را در شغل معلمی سفید کرده و هنوز چنان به معلمی عشق میورزد که خاطرات روزهای تدریس را از یاد نبرده است.
-
تهرانیها ۷۰ سال پیش از این ساختمان فیل هوا کردند
ساختمانهای تهران تا دهه ۳۰ ارتفاع چندانی نداشت، نهایت ۲-۳ طبقه بود. بزرگترین ساختمانی که در این سالها ساخته شد باشگاه ۴طبقه افسران بود که آن را هم خارجیها ساخته بودند.
-
گفت وگو درباره تهران قدیم با دکتر منصوره اتحادیه، تاریخنگاری که به واسطه اجدادش خود جزئی از تاریخ است
تهران به روایت نواده مظفرالدین شاه | ماجرای جالب اولین آدامسی که دست تهرانیها رسید | روایت قحطی، بیکاری و دولت وابسته در حمله متفقین به ایران
خیابان لالهزار؛ زادگاه «منصوره اتحادیه»، نویسنده و تاریخنگار است. این خانه قاجاری زمانی برای اتابک اعظم، صدراعظم ناصرالدینشاه و دو پادشاه پس از او بود، ولی بعدها «حاج رحیم اتحادیه»، تاجر مشهور عصر قاجار و پدر بزرگ منصوره اتحادیه، آن را خرید و داستان این خانه و ساکنان تازهاش آغاز شد.
-
حکایت راننده ای که اهالی یک روستا را نجات داد | خودم به جای نفتکش آتش گرفتم
۱۲بهمن سال ۱۳۹۱ وقتی حمید صبری و پسرش، صبح اول وقت شال و کلاه کردند و راهی جاده شدند تا نفت مورد نیاز ساکنان روستای گزانه از توابع بخش لاریجان شهرستان آمل را به موقع برسانند نمیدانستند بازگشت از این راه چیزی جز درد و رنج نیست.
-
پا به پای حاج عباس صالحی، یکی از معتمدان محله تجریش، به تابستانهایی سفر میکنیم که این منطقه، مقصد زائرانی از تهران بود
مهمانان امامـزاده صالح (ع) تجریش
تابستان و زمستان ندارد. در هر فصل از سال که باشد زائران بسیاری از نقاط مختلف تهران و ایران به قصد زیارت و سیاحت به سمت شمیران و تجریش میآیند تا برای ساعاتی مهمان بارگاه امامزاده صالح(ع) باشند.
-
داستان ازدواج یک درباری با همسر سابق پادشاه | چرا ناصرالدین شاه اموال مهدی موش را بالا کشید؟
اگر اهل مطالعه تاریخ تهران باشید حتماً با نام افراد مختلفی مواجه شدهاید که بنا به هر دلیلی نامشان در کتاب تاریخ تهران حک شده است. یکی از این افراد مهدی موش است که نامش بارها در قصهها و روایتهایی که از روزگار قدیم تهران نقل میشود شنیده شده.
-
ارزانترین پارک تهران را چه کسی ساخت؟ | یک باغبان و چند کارگر ساده، همه امکانات پدر جنگلبانی ایران
این روزها که زندگی ماشینی روح را آزرده و جسم را خیلی زود فرسوده میکند، هیچچیز بهتر از بوستانهای آرام و سرسبز حال آدمها را خوب نمیکند و آرامش را به شهرنشینان هدیه نمیدهد.
-
حکایت تدریس «ملا» و «ملا باجی» در مکتبخانهها | سالمندان این محله شبها به«اکابر» میرفتند
وقتی پای روایت تاریخی مردان و زنان قدیمی روستاهای منطقه ۵ مینشینیم و از درس و مدرسه با آنها حرف میزنیم داستان از ملا و ملاباجیها شروع میشود و از مکتب خانهها میگویند و از نخستین کلاسهای درس.
-
تهران قدیم از دروازه غار شروع میشد | ماجراهای محله گودها
تهران قدیم چندین دروازه داشت که هر روز مسافران زیادی از این دروازهها از شهر بیرون میرفتند یا وارد شهر میشدند. بروبیای مسافرها از این دروازهها محلههایی را ایجاد کرد که اسم این دروازهها را بهخود گرفتند.
-
رد اولین و آخرین مدرسه رایگان زبان در روزنامه ایران
نخستین و آخرین کلاس رایگان آموزش زبان، ۱۵۰ سال پیش، در دوران ناصرالدینشاه در تهران تاسیس شد. در آن زمان علیقلی میرزا اعتضادالسلطنه، (شاهزاده دانش پرور) وزارت علوم را برعهده داشت و ریاست دارالترجمه با میرزا حسنخان اعتمادالسلطنه (دانشمند و سیاستمدار مشهور عصر قاجار) بود.
-
قصه کتابفروشی که تاجر شد | ساخت ۶ هزار خانه در موقوفات حاج عبدالوهاب تهرانی
یکی از بزرگترین موقوفات ارضی منطقه ۴ متعلق به مرحوم حاج عبدالوهاب تهرانی است. زمینهای این موقوفه که از شمال به بزرگراه شهید زینالدین و محله قاسمآباد، از جنوب به محله علموصنعت، از شرق به محله تهرانپارس غربی و از غرب به محله شمیراننو منتهی میشود.
-
جنگ جهانی و آتش بلوای نان در تهران | کوپن نان ۸۰ سال پیش را ببینید
ایران در هر دو جنگ جهانی، اول و دوم، اعلام بیطرفی کرد، ولی هر دو بار از سوی متفقین اشغال و تبعات ناخواسته جنگ دامنش را گرفت و تهران هم در این بین درگیر قحطی، ناامنی، خشکسالی و مشکلات متعدد دیگر بود و مردم را رنج بسیار داد.
-
نخستین خیابان تهران را یک دلقک ساخت
خیابان مولوی و یادگار اسماعیل بزاز، بعد از خیابان مختاری حالا به دومین تقاطع مهم خیابان وحدت اسلامی بدل شده است، اما نام اسماعیل بزاز روی هیچ تابلویی دیده نمی شود. ماجرا به دوره ای برمی گردد که رضا پهلوی دستور داد نام چهار شاعر بزرگ ایرانی را روی چهار خیابان بزرگ تهران بگذارند.
-
حکایت عجیب مجازات «ماست بند» در خیابان شاهپور | ماستها در این خیابان کیسه شد
خیابان مختاری را می توان تنها خیابان تهران دانست که نامش با یک ضرب المثل قدیمی و عامیانه گره خورده است. حکایت ماستها را کیسه کردند در دوره مظفر الدین شاه و در همین خیابان بر سر زبانها افتاده است.
-
شیخهادی؛ از نام یک خیابان تا دو قتل فجیع و یک مرثیه مشهور
"از آلمان جراح به بیمارستان وزیری، سومین بیمارستان تهران، آورد؛ بیمارستانی که در ساختنش همه کار کرد، از کارگری تا تامین هزینهها. خودش هم با آن هیبت علمای عصر قاجار روی قبای روحانی، «گان» جراحی پوشید و در اتاق عمل حاضر شد تا مراحل و نحوه کار جراح آلمانی را از نزدیک مشاهده کند".
-
نگاهی به مثلهای رایج با موضوع آب در فرهنگ عامه مردم تهران قدیم
ضربالمثلهای آبکی! | آب منشا خیر و برکت و مثلهای جالبی است
موضوع آب با هویت تهران گره خورده است. در فرهنگ و ادبیات فولکلور ما چیزی به اندازه حرمت نان و آب ارزشمند نیست. به همین دلیل در این باره ضربالمثل، قصه و روایتهای زیادی وارد ادبیات عامه شده است.
-
دوندهای که آتش المپیک را در تهران روشن کرد
آخرین ماه فصل تابستان سال ١٣۵٣ است. برای اولینبار قرار است بازیهای المپیک آسیایی (بعد از یک وقفه طولانی) در خاورمیانه برگزار شود، در تهران، با حضور ٣ هزار ورزشکار از ٢۵ کشور آسیایی.
-
سه تصویر از کاسب قرن | یک غذاخوری خاطرهانگیز، امتحان ۳۰۰تومانی و جمله آخر
حاج «میرزا احمد عابد نهاوندی»، مشهور به حاج مرشد چلویی، حدود ٨٢ -٨٣ سال پیش در بازار تهران، جنب مسجد جامع، یک غذاخوری داشت به نام "غذاخوری حاج مرشد چلویی" که داستان زندگی صاحبش کم از عالمان عارفمسلک ندارد.
-
عکس زیرخاکی از بساط سلمانیهای میدان شوش | عواقب ناخوشایند اصلاح با چای دارچینی
در گذشتههای دور، خدماتی مثل تراشیدن، اصلاح ریش و سبیل مردان بر عهده آرایشگر یا سلمانی بود. محل کار این افراد، دکان سلمانی یا محلی مناسب در کوچه، خیابان یا میدانی پر رفت و آمد بود.
-
بلایی که رضاپهلوی سر خندق های تهران آورد | تولد ۴ خیابان جدید در تهران
حفر خندق در اطراف پایتخت که از دوره صفویه کلید خورد در نوع خودش اتفاق جالبی است. در آن سالها که خطر حمله و تصرف پایتخت از جانب نیروهای بیگانه احساس می شد، گودالهای بزرگ و عمیقی دورتادور شهر حفر کردند تا مانع لشکر کشی دشمنان به داخل تهران شوند.
-
حکایت ۴ بیمارستان قدیمی تهران که آلمانیها ساختند | ماجرای خون آلودبودن پایتخت نشینها چه بود؟
خیابان شاهپور که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به خیابان وحدت اسلامی تغییر نام داد یکی از قدیمیترین معبرهای پایتخت به حساب میآید و میتوان آن را در زمره خیابانهای تاریخی تهران قرار داد.
-
ماجراهای خواندنی محله ضرابخانه به روایت اهالی قدیمی | قوام السلطنه در چاله هرز گیر افتاده بود | ترهبار با الاغ به این محله میآمد
«ضرابخانه» از آن محلههای خیلی قدیمی منطقه ماست که روزگاری با شمیرانات سرجمع «بخش ۱۱تهران» را تشکیل میدادند و مرکز این بخش تجریش و نزدیکترین روستا به آن لویزان و رستمآباد بود.
-
مراسم مسلمیه؛ اثری بیهمتا، محتوایی و مردمنهاد
مراسم مسلمیه در حرم مطهر سابقه بیش از یکصدساله دارد و همزمان با شب شهادت حضرت امام محمد باقر علیهالسلام به مدت سه شب برگزار میشود. در این سه شب هیئات مذهبی در قالب دستههای عزاداری از نقاط مختلف به سمت حرم حرکت کرده و با حضور در صحن و سرای حضرت سیدالکریم به عزاداری در سوگ شهادت حضرت مسلم سفیر حضرت
-
بذل و بخشش شاه قاجار در یکی از گران قیمتترین محله های تهران | سفارت ییلاقی انگلیسیها کجا بود؟
در گذشته، شمیران روستاهای فراوان و باغهای گسترده داشت و از زمان خیلی دور به خاطر اقلیم مساعد و باغهایش محل استراحت و هواخوری مردم تهران بود. اما نخستین باغها و عمارتهای ییلاقی اعیان و اشراف در نزدیکی شهر ساخته و بعدها که راهها امن شدند، باغهای متعددی در نقاط دورتر به وجود آمدند.
-
دولتیها در این خیابان زندگی میکردند | اینجا زمین متری 100 تومان بود
در طول تاریخ چهرههای شاخصی در خیابان دولت ساکن شدند که هر کدام به نوبه خودآبادی را به این خیابان آوردند. زمانی با ۳۰هزار تومان میتوانستیم ۳۰۰متر زمین در این خیابان بخریم ولی الان قیمت یکمتر زمین در این محله حداقل ۶ میلیون تومان است.