به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، محمدجواد محمودی با بیان اینکه سازمان ملل در سال 2010 برای ایران سه سناریوی رشد بالا، رشد متوسط و رشد پائین پیشبینی کرده است، گفت: در سناریوی رشد بالا میزان باروری کل از 1.8 فرزند برای هر مادر به 2.5 فرزند در سال 1480خواهد رسید. در این سناریو در سال 1430 جمعیت ایران به حدود 100 میلیون نفر میرسد و در همین حول و حوش ثابت خواهد ماند.
به گفته وی در سناریوی رشد متوسط، میزان باروری کل از 1.8 بچه برای هر مادر به 1.5 بچه برای هر مادر در سال 1420 کاهش مییابد و جمعیت کشور در این سال به حدود 86 میلیون نفر و درصد سالمندی به 22 درصد خواهد رسید. بعد از آن با وجود افزایش باروری تا حد دو فرزند تا سال 1480 جمعیت کشور رو به کاهش و به حدود 62 میلیون نفر خواهد رسید.
رئیس مرکز مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا و اقیانوسیه ادامه داد: سومین سناریو رشد پایین است که در آن میزان باروری کل از 1.8 بچه برای هر مادر در سال 1390 به حدود یک فرزند برای هر مادر در سال 1420 خواهد رسید، بر این اساس درصد سالمندی جمعیت به حدود 25 درصد میرسد. بعد از سال 1420 تعداد جمعیت با کاهش مواجه و به حدود 31 میلیون نفر و درصد سالمندان به 47 درصد افزایش خواهد یافت.
وی با تأکید براینکه قدر مطلق جمعیت مهم نیست، خاطرنشان کرد: متعادل بودن اندامواره برای ما مهم است یعنی باید بین تمام بخشهای آن نوعی تعادل پویا و تجدید شونده برقرار باشد.
به گفته محمودی هدف سیاست جمعیتی، حفظ تعادل پویای ساختار کلی جمعیت است. ساختار کلی جمعیت مثل یک اندام واره است باید رشد موزون داشته باشد. جوانی جمعیت بیش از حد نباید بشود، اگر بشود یک سری مشکلات خاص خودش را دارد که ما در سالهای گذشته این مشکلات را داشتیم. مسائلی از قبیل کمبود امکانات رفاهی و آموزشی، مدرسههای چند شیفته، کمبود شیرخشک و امثال این مشکلات را طی سالهای گذشته داشتهایم.
وی با بیان اینکه ساختار کلی جمعیت مانند یک اندام واره است، افزود: تعادل جمعیتی از افزایش یا کاهش قدر مطلق جمعیت مهمتر است. تغییرات جمعیتی علاوه بر این که از پارامترهای جمعیتی ناشی میشود، از عوامل اقتصادی و فرهنگی هم تاثیر میگیرد. منتها وقتی میگوییم هدف سیاستهای جمعیتی، حفظ تعادل پویای جمعیتی است، برای حفظ تعادل، تغییرات جمعیتی باید مداوم رصد شود تا دورنمای تحولات جمعیتی را بتوان ترسیم کرد.
رئیس مرکز مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا و اقیانوسیه با بیان اینکه در صورتی که مطالعات جمعیت شناسان و اقتصاد دانان نشان دهد که جمعیت از حالت تعادلی خارج شده است باید سیاستهای لازم در زمینه تعادل بخشی جمعیت تدوین و اعمال شود، خاطرنشان کرد: در بند ج قانون برنامه اول توسعه هدفمان این بوده است که سیاستهای تعدیل موالید از 6.4 فرزند به چهار فرزند در سال 1390 برسد؛ موضوع دیگر کاهش نرخ طبیعی جمعیت از 3.2 درصد به 2.3 درصد بود.
وی ادامه داد: در سال 67 حدود 6.2 فرزند داشتیم این تعداد در سال 1371 به 4 فرزند رسید. یعنی به هدف برنامه که باید در سال 1390 میرسیدیم، سه سال بعد رسیدیم. هیچ نهادی این را رصد نکرد. یعنی نهاد تخصصی متولی رصدکننده نداشتهایم. در سال 1379 به 2.1 فرزند رسیدیم. این 2.1 فرزند حداقل فرزندی است که یک جامعه باید برای جایگزین کردن جمعیت خود داشته باشد تا تعادل در آن برقرار شود. این یعنی 2 فرزند جانشین پدر و مادر شود و یک دهم نیز برای مرگ و میر است.
محمودی با اشاره به چالش بحران باروری پایین که به احتمال بسیار زیاد برای کشور ما اتفاق میافتد، گفت: تک فرزندی و بی فرزندی و بعد سالمندی جمعیت از چالشهای مهم جمعیتی کشور است.