مهاجران ساکن در کشور که بیشتر افغان هستند، اعلام کردهاند که در پی اجرای هدفمندی یارانهها بهویژه گرانشدن سوخت در کشور، ترجیح میدهند به کشورشان بازگردند. جورج وود، مسئول برنامهریزی کمیساریای سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در تهران، گفت: دفتر پناهندگان سازمان ملل در تلاش است تا با همکاری اداره اتباع وزارت کشور راهحلی برای کاهش دشواریهای ایجاد شده در زندگی پناهندگان پس از اجرای قانون هدفمندی یارانهها از سوی دولت بیابد و به همین منظور یک بودجه 5 میلیون دلاری برای حل این مشکل در نظر گرفته است.
به گفته این مقام مسئول سازمان ملل متحد، در بررسیهایی که میان کارشناسان این دفتر و مسئولان دفتر اتباع وزارت کشور انجام شده، برنامهریزیهایی برای صدور کالابرگ مخصوص پناهندگان انجام شده است. علاوه بر این، تلاش شده است تا درصورت امکان پناهندگان از گاز یارانهای استفاده کنند. آمار بازگشت داوطلبانه افغانها در مرز دوغارون واقع در استان خراسان رضوی نشان میدهد که در سال قبل با توجه به فصل زمستان و هوای سرد منطقه، مهاجران چندان تمایلی نسبت به بازگشت به وطنشان نداشتهاند، در حالیکه در سالجاری مرز دوغارون شاهد حضور افغانهایی است که بهطور داوطلبانه قصد خروج از کشور را دارند.
25 میلیارد تومان برای بهداشت
اسماعیل جعفری، مسئول اداره بینالملل اداره کل اتباع و مهاجران وزارت کشور، اعلام کرد که دولت جمهوری اسلامی ایران سالانه 25 میلیارد تومان برای بهداشت اولیه و بیماریهای پناهندگان افغان هزینه میکند. به گفته جعفری، از این مبلغ 13 میلیارد تومان برای درمان بیماریهای سرطانی، کبدی و قلبی و عروقی پناهندگان هزینه میشود و 12میلیارد تومان نیز برای انجام اقدامات بهداشتی اختصاص مییابد. جعفری گفت: از مجموع هزینههای بخش بهداشت در سال2010 کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان یک میلیون دلار برای هزینههای بهداشتی در داخل و خارج از اردوگاهها به ایران داده است.
کارتهای یکساله
محمد عجمی، مدیرکل اتباع و مهاجران خارجی استان خراسان رضوی، با اشاره به اینکه هماکنون در کشور یک میلیون و 100هزار مهاجر افغان دارای کارت پناهندگی زندگی میکنند، گفت: برای کاهش هزینه پناهندگان از سال آینده اعتبار کارتهای آمایش این گروه از مهاجران که تا پیش از این 6 ماه بودهاست، به یکسال افزایش خواهد یافت.از میان جمعیت یک میلیونی پناهندگان 150 هزار نفر در خراسان رضوی اقامت دارند که این جمعیت بالغ بر 55هزار دانشآموز را در این استان تشکیل میدهد.
بیمه درمان
با رایزنیهای انجام شده میان مسئولان کمیساریای سازمان ملل در امور پناهندگان و دولت ایران قرار است یک میلیون پناهنده افغان که کارت شناسایی معتبر از دولت ایران دریافت کردهاند، سال آینده تحت پوشش بیمه درمانی قرار گیرند تا بتواند بخشی از مشکلات بهداشتی و درمانیشان را از طریق شبکه درمان کشور برطرف کنند.
در حال حاضر یک میلیون و 70هزار پناهنده افغان دارای کارت شناسایی و 40هزار پناهنده عراقی شناسایی شده در کشور ساکن هستند که با اجرای طرح آمایش برای شناسایی تمام مهاجران مشخص شده که افزون بر این تعداد، بیش از یک میلیون پناهنده افغان فاقد مدرک شناسایی معتبر هم در کشور هستند.