همشهری آنلاین - پروانه بندپی: بسیاری از افراد برای کاهش وزن و داشتن سایز و وزن متناسب به هر دری می‌زنند و هر رژیمی که دیگران تجویز کردند را انجام می‌دهند و درنهایت باز به وزن سابق خود برمی‌گردند و کاهش و تثبیت وزن در آنها به صورت طولانی‌مدت و پایدار رخ نمی‌دهد.
خیلی از افراد نیز معتقدند که آب هم می‌خورند، چاق می‌شوند. در حالی‌که متخصصان تغذیه می‌گویند اصلا این طور نیست و اگر فرد تابع یک رژیم غذایی مناسب باشد، فعالیت بدنی کافی داشته باشد و به خواب کافی و مناسب اهمیت بدهد، قطعا به وزن و سایز ایده‌آل خواهد رسید. البته به این شرط که تا پایان عمر تابع آن رژیم باشد و خیال نکند با کاهش وزن، دیگر هرچقدر که خواست، می‌تواند غذا و نوشیدنی و میوه و بستنی و شیرینی و فست‌فود و ... بخورد.
دکتر مریم مظاهریون، دکترای تغذیه و رژیم‌درمانی، عضو انجمن علمی تغذیه ایران و عضو انجمن بین‌المللی چاقی در گفتگو با همشهری‌آنلاین درباره ۱۰ اشتباه رایج افراد در رژیم لاغری صحبت کرده و توضیح داده که اگر این ۱۰ اشتباه را کنار نگذاریم، هیچ وقت به وزن ایده‌ال نخواهیم رسید.
۴ اصل اولیه برای داشتن تناسب اندام
دکتر مظاهریون معتقد است: اصلاح شیوه زندگی شامل ۴ اصل خواب کافی و مناسب، فعالیت بدنی مناسب، کنترل و مدیریت استرس و تغذیه مناسب است. اگر کسی این ۴ اصل اولیه و الفبای تناسب اندام را رعایت کند، قطعا به وزن ایده‌آل و تناسب اندام می‌رسد اما اگر آن را رعایت نکند، از هیچ راهی نمی‌تواند به تناسب اندام برسد. منظور از فعالیت بدنی این است که هر فرد روزانه به طور متوسط باید ۷ تا ۱۰ هزار قدم پیاده‌روی داشته باشد.
خیلی‌ها برای کاهش وزن عجله دارند
اشتباهات متعددی بین بسیاری از افراد که خودسرانه اقدام به کاهش وزن می‌گیرند، رایج است که دکتر مظاهریون به ۱۰ مورد از مهم‌ترین آنها اشاره می‌کند و این ۱۰ اشتباه را رایج‌ترین و صدمه‌زننده‌ترین اشتباهات می‌داند؛ این ۱۰ اشتباه رایج؛ عجله داشتن برای کاهش وزن، گرفتن رژیم‌های سخت و غیر اصولی، رها کردن رژیم لاغری، رو آوردن به هر رژیمی که در کشور مد می‌شود، نداشتن خواب کافی، وجود پروتئین ناکافی در رژیم غذایی روزانه، نداشتن فعالیت بدنی مناسب، عدم مدیریت استرس، مصرف هر دارویی که در رسانه‌ها تبلیغ می‌شود، و اقدام خودسرانه برای دنبال کردن یک رژیم غذایی و تکرار اشتباهات گذشته هستند.
این دکترای تغذیه می‌گوید: خیلی از مردم برای کاهش وزن عجله بسیار زیادی دارند و برای همین از یک برنامه غذایی اصولی پیروی نمی‌کنند. ما همیشه می‌گوییم افزایش وزن یک‌شبه اتفاق نیفتاده که شما انتظار دارید یک‌شبه و با روش‌های خاصی مثل مصرف دارو، مصرف مکمل یا جراحی کاهش پیدا کند. افزایش وزن به جز در مواردی که فرد بیمار شده باشد یا داروی خاصی مصرف می‌کند، بیشتر به خاطر کم‌تحرکی و مصرف غذاهای کم‌حجم پرکالری است. پس اول این موضوع باید اصلاح شود تا کاهش وزن رخ بدهد.
یک اشتباه خیلی رایج در رژیم لاغری
عضو انجمن علمی تغذیه ایران به یک اشتباه خیلی رایج برای رژیم لاغری اشاره می‌کند و می‌گوید: گرفتن رژیم‌های سخت و غیر اصولی و کاهش وزن‌های شدید، مصرف خودسرانه و بی‌رویه داروهایی که در فضای مجازی یا ماهواره یا مبادی غیرقانونی تبلیغ می‌شوند و تبلیغ‌شان این است که در مدت بسیار کوتاه، وزن بسیار زیادی از دست خواهید داد، از مهم‌ترین اشتباهات افراد در رژیم‌های لاغری شناخته می‌شوند.
دکتر مظاهریون اضافه می‌کند: خیلی از افراد رژیم‌های سخت و غیر اصولی می‌گیرند و دچار کاهش وزن ناگهانی هم می‌شوند اما پس از آن رژیم را رها می‌کنند و همین باعث می‌شود که وزن‌شان سریع به حالت اول برگردد. این افراد دوباره به رژیم برمی‌گردند. به این کار، «فرآیند یو یو» گفته می‌شود. یادمان باشد هر دفعه که وارد این فرآیند می‌شویم، در دفعات بعدی کاهش وزن سخت‌تر خواهد شد.
عضو انجمن بین‌المللی چاقی می‌گوید: موردی که افراد باید به آن توجه کنند، این است که وقتی به وزن مورد نظر رسیدید، رژیم را رها کنید و دوباره اشتباهات گذشته را تکرار کنید. چه با انواع رژیم‌ها و چه تحت نظر پزشک اگر وزنی را کم می‌کنید و اگر خواهان وزن متناسب و پایدار هستید، باید همیشه اصول اولیه رژیم و شیوه و سبک زندگی سالم را رعایت کنید. بعضی‌ها می‌پرسند باید همیشه رژیم را رعایت کنیم؟ بله، شما باید همیشه اصول اولیه رژیم را رعایت کنید و این نکته مهم را در نظر داشته باشید که با افزایش سن، کاهش متابولیسم بدن و از دست دادن توده عضلانی را در پیش دارید و بنابراین باید تلاش بیشتری داشته باشید برای نگه داشتن وزن‌تان در محدوده نرمال در سال‌های آینده.
یک نکته خیلی مهم درباره رژیم کتو
از دکتر مظاهریون می‌پرسم آیا رژیم کتوژنیک که این همه طرفدار و هواخواه دارد، رژیمی علمی، قابل استناد و موثر است؟ و او پاسخ می‌دهد: کتوژنیک، در ابتدا یک شیوه درمانی برای بیماران مبتلا به صرعِ مقاوم به درمان بود. اما چون باعث کاهش وزن می‌شد، بعدها از آن در کاهش وزن هم استفاده کردند. رژیم کتو مزایایی دارد اما معایبی هم دارد.
عضو انجمن علمی تغذیه ایران می‌گوید: نکته خیلی مهمه درباره کتوژنیک و سایر رژیم‌های موجود مثل رژیم فستینگ (رژیم روزه‌داری)، رژیم جنرال‌موتورز (۷ کیلو کاهش وزن در یک هفته)، رژیم اتکینز (یک نوع رژیم غذایی کم‌کربوهیدرات) و ... این است که باید بر اساس موقعیت و شرایط زندگی فرد در نظر گرفته شود و این طور نیست که مثلا رژیم کتو برای همه افراد مناسب باشد یا رژیم فستینگ برای همه مناسب باشد. متاسفانه در کشور ما به رژیم لاغری به عنوان یک مد دیده می‌شود. وقتی یک رژیم مد می‌شود، همه بدون در نظر گرفتن موقعیت زندگی و شرایط سلامت خود به دنبال پیروی از آن مد می‌روند. در حالی که شما حتما باید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید و ببینید آیا آن رژیم برای شما مناسب است یا نه.
به گفته عضو انجمن بین‌المللی چاقی، مقالات زیادی نشان داده که وقتی افراد رژیم کتوژنیک می‌گیرند و بعد به رژیم عادی برمی‌گردند، وزن زیادی را از دست می‌دهند اما به همان نسبت، دوباره وزن از دست‌داده‌شده به آنها برمی‌گردد. واقعیت این است که تا وقتی که شیوه زندگی شما اصلاح نشود، شما با هر رژیمی که وزن کم کنید و آن را رها کنید، وزن‌تان دوباره برمی‌گردد.
دکتر مظاهریون می‌گوید: رژیم کتوژنیک، عوارض زیادی هم دارد که مهم‌ترین آنها ریزش مو، سنگ صفرا، راش‌های کتویی و یبوست هستند. و باز تاکید می‌کنم که این رژیم به هیچ عنوان به همه افراد توصیه نمی‌شود.
الان رژیم فستینگ مد شده است
دکتر مظاهریون ادامه می‌دهد: متاسفانه الان هم رژیم فستینگ مد شده است. این رژیم شاید برای افرادی که ریزه‌خواری دارند، مناسب باشد، اما نه برای همه افراد.
عضو انجمن علمی تغذیه ایران می‌گوید: رژیم‌های غذایی مثل یک ابزار هستند که برخی از آنها برای بعضی از افراد بهتر هستند و بعضی دیگر برای برخی دیگر از افراد موثرند. این طور هم نیست که رژیم‌ها بتوانند معجزه کنند و فرد را برای تمام عمر در شرایط تناسب اندام نگه دارند. هر نوع رژیمی که افراد می‌خواهند در پیش بگیرند، باید زیر نظر یک متخصص باشد. این نکته هم مهم است که تا شیوه زندگی را اصلاح نکنید، دچار افتادن در یک چرخه معیوب می‌شوید و در آن چرخه معیوب می‌مانید.
اگر عاشق پرخوری هستید، این کار را بکنید
بسیار از مراجعین ما افرادی هستند که عمل جراحی اسلیو معده یا بای پَس معده (نوعی عمل لاغری که قسمت کوچکی از بالای معده بریده و از بقیه معده جدا می‌شود) کرده‌اند و همه آنها اظهار می‌کنند که اشتها نداریم و شاید بیشتر از ۵ قاشق برنج اصلا گنجایش نداشته باشیم اما چون از خوردن لذت می‌برند، همیشه مواد غذایی کم‌حجم پرکالری مصرف می‌کنند. مثلا یک کاسه کامل نوتللا یا شکلات صبحانه می‌خورد، یا مثلا عسل و کره بادام زمینی را مخلوط می‌کند و می‌خورد و از خوردنش هم لذت می‌برد، یا یک کاسه پر از ارده و شیره می‌خورد. این مواد، حجمی از معده را هم نمی‌گیرند و می‌شود زیاد خورد. به همین دلیل این افراد حتی بعد از اسلیو یا بای‌پس معده دوباره چاق می‌شوند.
در کنار تغذیه، رژیم‌درمانی و ورزش اگر شخصی فکر می‌کند دچار پرخوری عصبی یا مشکلاتی است که از نظر روانی او را به سمت بیشتر خوردن یا کمتر خوردن سوق می‌دهد، بهتر است با یک روانپزشک که تخصصش در زمینه اختلالات خوردن است، مشورت کند. چون چاقی، یک بیماری مولتی‌فاکتریال است؛ یعنی عوامل متعددی در آن دخیل هستند و اگر ما به صورت مولتی‌فاکتریال یا چندعاملی برای درمان آن اقدام کنیم، قطعا نتایج خیلی خوبی را به دست خواهیم آورد.
بیشتر بخوانید؛